Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu, Esas No: 2021/3030, Karar No: 2021/3201

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 22/06/2021 tarih ve E:2016/3782, K:2021/2237 sayılı kararının, iptal ve kabule ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Genel Müdürlüğünde müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından, yeterlik sınavında başarısız sayılması ve bu nedenle müfettiş yardımcılığı vasfı kaybettirilerek, bilgisayar işletmeni olarak atanmasına ilişkin işlemin, bu işlemin dayanağı 20/12/1993 tarih ve 21794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin, “Yeterlik Sınav Notlarının Değerlendirilmesi” başlıklı 35. maddesinin 3. fıkrasının son cümlesinde yer alan “Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için bu puanın en az 65 olması şarttır.” şeklindeki düzenleme ile 36. maddesinin iptaline ve bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş görev aylığı arasındaki maaş farklarının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 22/06/2021 tarih ve E:2016/3782, K:2021/2237 sayılı kararıyla;
Anayasa’nın -davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan şekliyle- 124. ve 128.; davaya konu Yönetmeliğin 32., 33., 35. ve 36. madde düzenlemelerine yer verildikten sonra,
20/12/1993 tarih ve 21794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan (Mülga) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin “Yeterlik Sınav Notlarının Değerlendirilmesi” başlıklı 35. maddesinin 3. fıkrasının son cümlesinde yer alan “Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için bu puanın en az 65 olması şarttır.” şeklindeki düzenleme ile 36. maddesinin iptali istemi yönünden;
13/02/2021 tarih ve 31394 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik’le işbu davada 35. maddesinin 3. fıkrasının son cümlesi ile 36. maddesinin iptali talep edilen Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin yürürlükten kaldırıldığı, bu isteme yönelik olarak davanın konusuz kaldığı,
Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği düzenlemeler yürürlükte olmadığından, anılan düzenlemenin iptaline ilişkin istem hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı,
Ancak, dava konusu bireysel işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan dava hakkında karar verilmesine engel oluşturmayacağı, anılan bireysel işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdelenmesi gerektiği,
Davacının yeterlik sınavında başarısız sayılması ve bu nedenle müfettiş yardımcılığı vasfının kaybettirilerek, bilgisayar işletmeni olarak atanmasına ilişkin işlemin iptali istemi ile bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş görev aylığı arasındaki maaş farklarının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemi yönünden;
Anayasa’nın davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan haliyle 124. maddesinde; “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilikleri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmüne, 128/2 maddesinde de “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.” hükmüne yer verildiği,
Kanuni düzenleme ilkesinin, düzenlenen alanda temel ilkelerin kanunla konulmasını ve çerçevenin kanunla çizilmesini ifade ettiği, yönetmeliklerin sebep unsurunu bir kanun veya tüzüğün teşkil edeceği, dolayısıyla, kanunun daha önce hiçbir şekilde düzenlemediği bir alanda yönetmelik çıkarılmasına olanak bulunmadığı, yönetmeliklerin bu anlamda kanuna dayanmak zorunda olduğu, Türk hukukunda idarenin, bir alanı asli olarak yönetmelikle düzenlemesinin, yani daha önce kanunla düzenlenmemiş bir alanı yönetmelikle düzenlemesinin mümkün olmadığı, yürütmenin düzenleme yetkisinin; sınırlı, tamamlayıcı ve bağımlı bir yetki olduğu,
Başka bir ifadeyle, kanunla düzenlenmemiş bir alanda yürütmenin genel nitelikte kural koyma yetkisinin bulunmadığı, temel çerçevesi kanunla belirlenen konulara ilişkin ayrıntıların düzenlenmesi konusunda ise yürütme organının yetkili olduğu,
Dava konusu 20/12/1993 tarih ve 21794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin dayanağı olarak gösterilen ve dava tarihi itibarıyla yürürlükte olan 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 4. maddesinde; müfettiş yardımcılarının yeterlik sınavlarının usul ve esasları ile müfettişliğe atanmalarına ilişkin açık bir hükme yer verilmediği, dayanak kanunda öngörülmeyen bir hususun dava konusu yönetmelik hükmü ile düzenlenmesinde normlar hiyerarşisi ilkesine uygunluk bulunmadığı,
Bu nedenle, hukuka aykırılığı yargı kararı ile saptanan mülga yönetmelik hükümlerine göre tesis edilen, davacının yeterlik sınavında başarısız sayılması ve bu nedenle müfettiş yardımcılığı vasfının kaybettirilerek, bilgisayar işletmeni olarak atanmasına ilişkin işlemin iptaline; davacının bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş yardımcısı görev aylığı arasındaki maaş farklarının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi gerektiği,
Öte yandan; her ne kadar davacı tarafından, bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş görev aylığı arasındaki maaş farkının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi talep edilmiş ise de, davacının müfettiş görev aylığına hak kazanabilmesi, yeniden yapılacak olan yeterlik sınavında başarılı olmasına bağlı olduğundan, davacının müfettiş görev aylığı talebine ilişkin olarak bu aşamada karar verilmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle,
Dava konusu düzenleyici işlemin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının yeterlik sınavında başarısız sayılması ve bu nedenle müfettiş yardımcılığı vasfının kaybettirilerek, bilgisayar işletmeni olarak atanmasına ilişkin işlemin iptaline, davacının, bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş yardımcısı görev aylığı arasındaki maaş farklarının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi isteminin kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ihraç edilen davacı bakımından davanın konusuz kaldığı; dava konusu Yönetmeliğin, dayanağı olan 3289 sayılı Kanun’a ve Anayasa’ya aykırı olmadığı, davacının, Yönetmeliğin Yeterlik Sınavı Notlarının Değerlendirilmesi başlıklı 35. maddesi uyarınca, müfettiş yardımcılığı yeterlik sözlü sınavından en az 65 puan alması gerekirken, 59,60 puan aldığı için yeterlik sınavında başarısız olduğu ve bilgisayar işletmeni olarak atandığı; bütün adaylara ilişkin yazılı ve sözlü sınav işlemlerinin Yönetmelik hükümlerine uygun, eşitlik anlayışı içinde, objektif ve adaletli olarak hukuka uygun bir şekilde gerçekleştirildiği, parasal haklar bakımından taleple bağlılık ilkesine aykırı karar verildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının, iptal ve kabule ilişkin kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın iptal ve kabule ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Öte yandan temyize konu Daire kararı, davacının müfettişliğe doğrudan atanması sonucunu doğurmayacağı gibi, davacının 672 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarıldığı gözetildiğinde, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunca veya yetkili yargı yerlerince davacının kamu görevine iadesine yönelik karar verilmediği sürece kamu görevine atanması sonucunu da doğurmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Düzenleyici işlemin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının yeterlik sınavında başarısız sayılması ve bu nedenle müfettiş yardımcılığı vasfının kaybettirilerek, bilgisayar işletmeni olarak atanmasına ilişkin işlemin iptaline, davacının, bilgisayar işletmeni olarak atandığı tarihten itibaren, bu görev aylığı ile müfettiş yardımcısı görev aylığı arasındaki maaş farklarının her ay için hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi isteminin kabulüne ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 22/06/2021 tarih ve E:2016/3782, K:2021/2237 sayılı kararının, temyize konu iptal ve kabule ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 20/12/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- 20/12/1993 tarih ve 21794 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin “Yeterlik Sınavı Programı” başlıklı 33. maddesinde “Müfettiş Yardımcılarının üç yıllık dönemde kazandıkları mesleki bilgi ve tecrübe derecesinin anlaşılması için yapılacak (yazılı ve sözlü) Yeterlik Sınavı programında, aşağıda belirtilen; A – Genel Müdürlük Merkez ve Taşra Teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşları ilgilendiren tüm mevzuat ve uygulaması, B – Teftiş, inceleme ve soruşturma yöntemleri yer alır.” düzenlemesine; “Yeterlik Sınavı Notlarının Değerlendirilmesi” başlıklı 35. maddesinde “Yeterlik sınavı notu, yazılı ve sözlü sınav notu ile yetişme notu ortalamasından meydana gelir. Yazılı sınav kağıtları, sınav kurulu üyeleri tarafından 100 puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavda başarılı sayılabilmek için üyelerin verdikleri notların ortalamasının en az 65 olmas gerekir. Yazılı sınavda başarılı olan Müfettiş Yardımcıları, sözlü sınava tabi tutulurlar. Sözlü sınavda Müfettiş Yardımcılarına, sınav kurulu üyelerinin her biri 100 tam puan üzerinden not verir. Verilen notların ortalaması sözlü sınav puanını teşkil eder. Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için bu puanın en az 65 olması şarttır.” düzenlemesine; “Yeterlik Sınavını Kazanamayanlar ve Sınava Girmeyenler” başlıklı 36. maddesinde de “Yeterlik sınavını kazanamayan yada mazeretsiz olarak sınava girmeyenler, Genel Müdürlük teşkilatında durumlarına ve derecelerine uygun görülecek diğer görevlere nakledilirler.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan teftiş kurulu düzenlemelerinde, müfettiş yardımcılarının gerekli nitelikleri taşıyan adaylar arasından kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olarak, yarışma sınavıyla ve başarı derecelerine göre atanmaları, hizmet içinde yetiştirilmeleri ve yeterlik sınavından sonra müfettişliğe atanmaları öngörülmüştür.
Dava konusu bireysel işlemin dayanağı olan ve bireysel işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 35. maddesinde yeterlik sınav notlarının değerlendirilmesi hususu düzenlenmiş, maddenin ilk fıkrasında yeterlik sınav notunun yazılı ve sözlü sınav notu ile yetişme notu ortalamasından meydana geleceği; ikinci fıkrasında, yazılı sınav kağıtlarının 100 puan üzerinden değerlendirileceği, bu sınavdan başarılı olabilmek için sınav kurulu üyelerinin verdikleri notların ortalamasının en az 65 olması gerektiği; son fıkrasında da sözlü sınavda başarılı sayılmak için sözlü sınav puanının 65’ten az olmaması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Kariyer bir meslek olan müfettişlik görevinin önem ve özellikleri dikkate alındığında, yukarıda anılan Yönetmelik’in dava konusu edilen 35/3. maddesindeki düzenlemenin, üst hukuk normlarına aykırı hüküm içermediği, genel ve objektif bir düzenleme olduğu ve söz konusu düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, sözlü sınavda 59,60 puanla başarısız sayılan davacının, hukuka uygun olduğu kararına varılan dava konusu Yönetmelik maddesine uygun olarak müfettişliğe atamasının yapılmamasına ilişkin bireysel işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığından, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile, temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.