Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu, Esas No: 2020/1794, Karar No: 2021/2423
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2020/1794 E. , 2021/2423 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1794
Karar No : 2021/2423
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
2- … Kurulu
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- …
2- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Beşinci Dairesinin 24/12/2019 tarih ve E:2016/27261, K:2019/6733 sayılı kararının iptale yönelik kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … tarih ve … sayılı TRT Personel Komisyonu kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı TRT Yönetim Kurulu kararının ve bu kararın onanmasına ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 24/12/2019 tarih ve E:2016/27261, K:2019/6733 sayılı kararıyla; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/11/2012 tarih ve E:2010/495, K:2012/1757 sayılı usule ilişkin bozma kararına uyularak işin esası incelenmiş,
Davalı idarelerin usule ilişkin iddiaları ciddi görülmeyerek,
… tarih ve … sayılı TRT Yönetim Kurulu kararıyla onaylanan 28/08/2008 tarih ve 2008/11 sayılı TRT Personel Komisyonu kararının muhtelif maddelerinde, 2954 sayılı Kanun uyarınca Yönetim Kuruluna ait olan bazı yetkilerin Genel Müdüre devredildiğinin görüldüğü; bunlardan 14. madde dışındaki maddelerin Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla onaylandığı ve 14. maddenin ise onaylanmaması nedeniyle yürürlüğe girmediğinden, incelemeye konu yapılmadığı belirtildikten sonra,
… tarih ve … sayılı TRT Personel Komisyonu kararının 14. maddesi dışındaki bazı maddelerinde de, 2954 sayılı Kanun uyarınca Yönetim Kuruluna ait olan bazı yetkilerin Genel Müdüre devredildiğinin görüldüğü; bu maddeler incelendiğinde;
1-3. maddesi yönünden;
Anılan maddenin, “Ek-2’de yer alan kadroların iptali, bunlardan Ek-2/1 listede gösterilen dolu kadroların şahsa münhasır olmak üzere korunması ve boşaldığında ihtiya duyulan kadrolara dönüştürülmesi, bu kadrolarda çalışan personelin; ailevi, sağlık vb. nedenlerle bulunduğu üniteden başka bir üniteye veya ünitelerin bu kadrolarda bulunan personele hizmet gereği ihtiyaç duymaları halinde, atama yapılacak birime kadrosunun da aktarılması suretiyle tayinlerinin yapılabilmesini teminen Genel Müdüre yetki verilmesi” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un 12. maddesinde, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun kadrosunu karara bağlamak görevinin TRT Yönetim Kuruluna verildiği; bu durumda, kadroları belirleme, gerekli kadrolara dönüştürülmesi konusunda, Kanun’un açıkça Yönetim Kurulunu görevli kılması karşısında, kadroların dönüştürülmesi hususunda Genel Müdüre yetki verilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
2- 8. maddesi yönünden;
Anılan maddenin, “Yeni oluşturulan şef kadrolarının hizmet sınıfının (GİH, GHPG, TH, THPH) tespiti hususunda Genel Müdüre yetki verilmesi” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un 12. maddesinde, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun kadrosunu karara bağlamak görevinin TRT Yönetim Kuruluna verildiği; bu durumda, kadroları belirleme konusunda, Kanun’un açıkça Yönetim Kurulunu görevli kılması karşısında, kadroya ait olan hizmet sınıfının tespiti hususunda Genel Müdüre yetki verilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
3- 10. maddesi yönünden;
Anılan maddenin, “5767 sayılı Kanun’un yürürlük tarihinden önce; mühendis veya mimar olarak çalışmış olanlarla, Kurumda, tabip, başmühendis, teknik yönetmen, seslendirme yönetmeni, yönetmen, muhabir, başkameraman, şefkameraman, kameraman, şefprodüktör, prodüktör, spiker, redaktör spiker, dekoratör, sistem çözümleyici, çözümleyici programcısı, uygulama programcısı, telebilgi koordinatörü, orkestra şefi, koro şefi ve sanatçı unvanlarında görev yapmış olanlardan 5767 sayılı Kanun gereği araştırmacı kadrosuna atanan personelin talepleri halinde kadrolarının dönüştürülmesi suretiyle, kariyer ve görev alanlarıyla ilgili birimlere atanabilmeleri hususunda Genel Müdüre yetki verilmesi” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un 12. maddesi uyarınca kadroları belirleme konusunda, Kanun’un açıkça Yönetim Kurulunu görevli kılması karşısında, kadroların dönüştürülmesi konusunda Genel Müdüre yetki verilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
4- 12. maddesi yönünden;
Anılan maddenin, “Kadro karşılığı sözleşmeli personel ücretleri hakkında, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince ilgili dönem için Bakanlar Kurulunca tespit edilen ortalama ücret toplamı üst sınırını geçmemek üzere belirleme yapmaya ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulu personeline uygulanan özel hizmet tazminatı oranlarını emsali unvanlar yönünden geçmemek üzere Kurum personeline uygulamaya Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürünün yetkili kılınması” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un “Personelin özlük hakları” başlıklı 50. maddesinin (d) bendinde, “Kurum personeline hizmetin bütünlüğü ve ifa edilen görevin özelliği dikkate alınarak en yüksek Devlet memuru aylığını (Ek gösterge dahil) geçmemek üzere, Kurum Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit olunan oran veya miktarlarda tazminat ödenir.” hükmüne, (g) bendinde ise, “Kurumda kadro karşılığı sözleşmeli personel çalıştırılabilir. Bunların kadro unvanları, sayısı, ücretlerinin taban ve tavanı ile diğer hususlar, Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir.” hükmüne yer verildiği; buna göre, kadro karşılığı sözleşmeli personele ödenecek ücreti belirleme konusunda Kanunla Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kuruluna tanınan yetkinin, Bakanlar Kurulunca tespit edilen üst sınırı geçmemek üzere Genel Müdüre bırakılması suretiyle devredilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
5- 13. maddesinin (b) bendi yönünden;
Anılan bendin “Lise mezunu sözleşmeli yardımcı yapım elemanı pozisyonunda olup da yıl içerisinde yüksekokulu bitirenlerin “Sözleşmeli yapım ve yayın elemanı” pozisyonlarına atanmaları konusunda Genel Müdüre yetki verilmesi” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un “Personelin özlük hakları” başlıklı 50. maddesinin (ı) bendi uyarınca, sözleşmeli personelin istihdamına ve sözleşmesine ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda Yönetim Kuruluna ait olan yetkinin, dava konusu düzenleme ile Genel Müdüre devredilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
6- 13. maddesinin (c) bendi yönünden;
Anılan bendin “Sözleşmeli yapım ve yayın elemanı, sözleşmeli yardımcı yapım elemanı, sözleşmeli mütercim, sözleşmeli haber-program, sözleşmeli teknik-bilişim ve sözleşmeli yabancı uyruklu personelin aylık (brüt) sözleşme ücretlerinin ek listede belirtilen taban ve tavan ücretleri arasında belirlenmesi konusunda Genel Müdüre yetki verilmesi” düzenlemesini içerdiği; 2954 sayılı Kanun’un 50. maddesinin (ı) bendi uyarınca sözleşmeli personelin istihdamına ve sözleşmesine ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda ve yabancı uyruklu sözleşmeli personelin ücret miktarı ile her çeşit ödemelerinin tespiti konusunda Yönetim Kuruluna ait olan yetkinin, dava konusu düzenleme ile Genel Müdüre devredilmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
7- 9. maddesi yönünden;
Anılan maddede; 2954 sayılı Kanun’un geçici 11. maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 26/09/2008 tarihinden sonra mevcut görevinden başka bir göreve atanan personelin yeni görevinde alacağı aylık ve diğer parasal hakların düşük olması halinde önceki kadrosu için belirlenen aylık ve parasal haklarını almaya devam edeceğinin düzenlendiği; bu madde kapsamında bulunan personelin istihdam statüsüne ilişkin bir belirleme yapılmadığı dikkate alındığında, kimi ilgililerin alacakları aylık ve parasal hakları belirleme yetkisinin Kanun’la Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kuruluna verilmiş olması karşısında, bu konuda düzenleme yapılmasında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle,
Dava konusu 28/08/2008 tarih ve 2008/11 sayılı TRT Personel Komisyonu kararının 3., 8., 9., 10., 12. maddeleri ile 13. maddesinin (b) ve (c) bentlerinin iptaline, anılan kararın 1., 2., 4., 5., 6., 7., 11. maddeleri, 13. maddesinin (a) bendi ve 15. maddesi yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından, uyuşmazlığa konu kararın hukuk aleminden kaldırıldığından dava konusu olamayacağı; kendilerine husumet yöneltilemeyeceği; derdestlik nedeniyle davanın reddi gerektiği; dava konusu kararın 14. maddesinin kanuna aykırı olarak genel müdüre devir yoluyla yetki verildiğinin tespiti sonucunda reddine karar verildiği ve diğer maddeler açısından hukuka aykırılık olmadığı; yönetim kurulu kararıyla yapılan kadro değişikliklerinin 2954 sayılı Kanun ile uyumlu olduğu ve mevzuata aykırı bir husus bulunmadığı;
Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından ise, 2954 sayılı Kanun’da öngörülen yeni teşkilat düzenlemeleri sonucunda, kurum personelinin kadrolarının 26/09/2008 tarihi itibarıyla ilgili olmak üzere hizmetine ihtiyaç duyulan birimlere aktarıldığı ki bu atamaların Kanun’un 53. maddesi çerçevesinde, “Genel Müdür” tarafından yapıldığı; iptaline karar verilen maddelerin, davacıların hukuki durumunu etkilemediği; idareleri tarafından yapılan inceleme sonucunda, iptaline karar verilen maddeler gereğince hiç işlem tesis edilmediğinden uygulanacak bir husus bulunmadığına karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davacılar tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
26/06/2008 tarih ve 26918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 11/06/2008 tarih ve 5767 sayılı Kanun ile 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nda yapılan değişikliklere istinaden, TRT Kurumunun teşkilat yapısının yeniden düzenlenmesi amacıyla, TRT Personel Komisyonunun dava konusu edilen … tarih ve … sayılı kararı alınmıştır.
Bu kararda, 5767 sayılı Kanun’un 5. maddesiyle, 2954 sayılı Kanun’un 16. maddesinde yapılan değişiklikle, Kurum teşkilat yapısının yeniden düzenlenmesi paralelinde olmak üzere kurumun işleyişine ve personelin haklarına ilişkin düzenlemelere ve TRT Genel Müdürüne yetki verilmesine yer verilmiş; anılan kararlarda ayrıca, değişik konu ve uygulamaları düzenleyen toplam altı yönetmeliğin de yürürlüğe girmesi kararlaştırılmış; TRT Yayın Denetleme Kurulu Üyeliği’nden “araştırmacı” kadrosuna atanmış olan davacılar tarafından, dava konusu kararlarda TRT Genel Müdürüne kanuna aykırı yetkiler verildiği ileri sürülerek temyizen bakılan bu dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
14/11/1983 tarih ve 8221 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nun, dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 12. maddesinde, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Yönetim Kurulunun görevleri sayılmış ve (a) bendinde Yönetim Kuruluna, Kurumun program, yayın, teknik, personel, idari, mali ve her türlü hizmetlerine dair temel ilkeleri ve hedefleri tespit etmek ve bunlarla ilgili kararları almak görevi verilmiştir. Personelin özlük haklarının düzenlendiği 50. maddesinin, dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle (d) bendinde ise, Kurum personeline, hizmetin bütünlüğü ve ifa edilen görevin özelliği dikkate alınarak, en yüksek Devlet memuru aylığını (Ek gösterge dahil) geçmemek üzere, Kurum Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit olunan oran veya miktarlarda tazminat ödeneceği hükme bağlanmıştır.
2954 sayılı Kanun’a 2008 yılında eklenen Geçici 11. madde ise, yeni teşkilat düzenlemeleri nedeniyle kaldırılan, birleştirilen veya değiştirilen birimlerde görev yapan kimi personelin araştırmacı unvanlı kadrolara atanmasını düzenlemiş ve anılan personelin; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihteki unvanları esas alınarak 15/1/2008 tarihi itibarıyla bu unvana göre belirlenmiş olan ücret (fazla mesai ücreti hariç) ve özel hizmet tazminatı toplam net tutarının (bu tutar sabit bir değer olarak esas alınır); atandığı yeni kadronun ücret (fazla mesai ücreti hariç) ve özel hizmet tazminatı ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin toplam net tutarından fazla olması halinde aradaki fark tutarının, fark kapanıncaya kadar herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ayrıca tazminat olarak ödeneceğini düzenlemiştir.
Dava konusu 2008/11 sayılı TRT Personel Komisyonu Kararı ise, 2954 sayılı Kanun’un Geçici 11. maddesi uyarınca bazı personelin araştırmacı unvanlı kadrolara atanması üzerine oluşan yeni duruma yönelik bazı idari tedbirleri içermekte olup, 9. maddesi, “2954 sayılı Kanun’un geçici 11. madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 26/09/2008 tarihinden sonra mevcut görevinden başka bir göreve atanan personelin; atanmış olduğu kadro için belirlenen aylık ve ödemelerin düşük olması halinde, önceki kadrosu için belirlenen aylık ödemelerini almaya devam etmesi”ni kabul etmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Daire kararının, 28/08/2008 tarih ve 2008/11 sayılı TRT Personel Komisyonu kararının 3., 8., 10., 12. maddeleri ile 13. maddesinin (b) ve (c) bentlerinin iptaline ilişkin kısmı incelendiğinde;
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın anılan kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Temyize konu Daire kararının, … tarih ve … sayılı TRT Personel Komisyonu kararının 9.maddesinin iptaline ilişkin kısmına gelindiğinde ise;
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri incelendiğinde, araştırmacı unvanlı kadrolara atanan personelin, eski görevleri ile yeni görevleri arasında oluşan ücret farkının tazminat olarak ödeneceği hususunun 2954 sayılı Kanun’un Geçici 11. maddesinde ayrıntılı olarak düzenlendiği; bu madde dışında, genel olarak personele ödenecek tazminatın ise anılan Kanun’un 50/d maddesi ile Bakanlar Kurulunca tespit edileceğinin hükme bağlandığı görülmektedir.
Dava konusu düzenleme ise, Geçici 11. madde özelinde değil de tüm personeli kapsayacak şekilde, 26/09/2008 tarihinden sonra mevcut görevinden başka bir göreve atanan personelin; belirli koşulların varlığı halinde önceki kadrosu için belirlenen aylık ödemelerini almaya devam etmesini öngörmek suretiyle, bir ücret belirlemesi içermektedir.
Bu durumda, Kurum personeline tazminat ödemesi yapılması konusunda Bakanlar Kuruluna ait olan bir yetkinin, dava konusu edilen 9. madde hükmü ile TRT Yönetim Kurulunca kullanılmasının öngörülmesi nedeniyle dava konusu bu maddede yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, 9. madde hükmü yönünden Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın kısmen reddine, kısmen dava konusu işlemin iptaline ilişkin Danıştay Beşinci Dairesinin 24/12/2019 tarih ve E:2016/27261, K:2019/6733 sayılı kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.