Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu, Esas No: 2019/775, Karar No: 2021/48
DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU 2019/775 E. , 2021/48 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/775
Karar No : 2021/48
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı – …
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri …
2- … Valiliği – …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 25/12/2018 tarih ve E:2016/592, K:2018/7367 sayılı kararının, davalı … Bakanlığı tarafından karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmı ile yargılama giderleri yönünden, davalı Bursa Valiliği tarafından iptale ilişkin kısmı yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bursa ili, Osmangazi ilçesi, … Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesi Müdür Vekili olarak görev yapan davacının, sınava dayalı olarak okul müdürlüğüne atanma istemiyle yaptığı başvurunun değerlendirmeye alınmamasına ilişkin 07/02/2012 tarihli Valilik işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının 09/08/2011 tarih ve 28020 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik (ç) bendinin iptali, dava konusu işlem nedeniyle uğranılan maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 25/12/2018 tarih ve E:2016/592, K:2018/7367 sayılı kararıyla;
Düzenleyici işlem yönünden;
13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan -ve dava konusu olan- Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik tüm değişiklikleriyle birlikte, 28/02/2013 tarih ve 28573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile yürürlükten kaldırılması sebebiyle, karar tarihi itibariyle mevcut olmayan Yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılan davanın bu yönden konusuz kaldığı,
Bireysel işlem yönünden;
13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin, değişiklik yapılmadan önceki 8. maddesinin 1. fıkrasında ” … mesleki ve teknik eğitim okul ve kurum müdürlüklerine atanacaklarda atanmak istenilen eğitim kurumuna atölye, laboratuvar ya da meslek dersleri öğretmeni olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak;” ibaresinin, anılan Yönetmeliğin 09/08/2011 tarih ve 28020 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 1. maddesi ile değişik 7. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendiyle “Atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu Kararlarına göre alanı itibarıyla öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak,” şeklinde değiştirildiği,
Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü’nün “Zorunlu yer değiştirmeler” konulu 23/06/2010 tarih ve 31131 sayılı Genel Yazısının, “A-Genel Açıklamalar” başlıklı bölümünün 7. maddesinde ”Zorunlu yer değiştirme kapsamında yapılacak atamalarda adaylar, ilgi (a) Yönetmeliğin 8’inci maddesi kapsamında atanmak istedikleri eğitim kurumunda alanı itibarıyla norm kadro bulunup bulunmadığı ya da bölümünün/alanının olup olmadığına bakılmaksızın bu tür eğitim kurumlarının programlarında alanının olması halinde atanabileceklerdir.” açıklamasına yer verildiği, İstanbul Valiliğinin, bu genel yazının 7. maddesinde yer alan açıklamanın sınava dayalı müdür atamalarında da dikkate alınıp alınmayacağı hususunda görüş bildirilmesi isteğine Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünce verilen … tarih ve … sayılı görüş yazısında, “Zorunlu yer değiştirmeler” konulu … tarih ve … sayılı Genel Yazısının, “A-Genel Açıklamalar” başlıklı bölümünün 7. maddesinde yer alan açıklamanın dönemi itibarıyla zorunlu yer değiştirme kapsamında bir başka eğitim kurumu müdürlüklerine atanacaklara yönelik olarak yapılmış ise de, zorunlu yer değiştirme kapsamındaki atamalar dışındaki yönetici atama ve yer değiştirmelerinde de aynı uygulamanın esas alınması gerektiğinin bildirildiği,
Gelişen bu hukuki süreç karşısında, gerek dava konusu 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin, değişmeden önceki 8. maddesinin 1. fıkrasında “… mesleki ve teknik eğitim okul ve kurum müdürlüklerine atanacaklarda atanmak istenilen eğitim kurumuna atölye, laboratuvar ya da meslek dersleri öğretmeni olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak;” ibaresinden, gerekse 09/08/2011 tarih ve 28020 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 1. maddesi ile değişik 7. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu Kararlarına göre alanı itibarıyla öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak,” ibaresinden, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurum müdürlüklerine yapılacak atamalarda adayların atanmak istedikleri eğitim kurumunda alanları itibarıyla norm kadronun bulunup bulunmaması ya da alanıyla ilgili bölümün/alanın olup olmaması değil, bu tür eğitim kurumlarının programlarında alanlarının bulunup bulunmaması olarak anlaşılması gerektiği sonucuna ulaşıldığı,
Dosyasının incelenmesinden; Bursa ili, Osmangazi ilçesi, … Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesi Müdür Vekili olarak görev yapan ve alanı Giyim Üretim Teknolojisi olan davacının, 2011 yılında yapılan Eğitim Kurumları Müdürlük Sınavından 86,869 puan alarak başarılı olduğu, Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğünün Eğitim Kurumları Müdürlüklerine atama yapılması ile ilgili duyurusu üzerine 23/01/2012 tarihinde 2 okul tercihi yaparak başvuruda bulunduğu, yapılan değerlendirme sonucu 128,87 puana sahip olduğu halde 1. tercihi olan …Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesinde Giyim Üretim Teknolojisi alanı bulunmadığı gerekçesiyle başvurusunun değerlendirmeye alınmayarak söz konusu okula 97,77 puanla alanı Biyoloji olan …’ın atandığı,
Dava konusu olayda uyuşmazlığın çözümü için, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu Kararlarına göre alanı itibarıyla öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak,” şeklindeki düzenleme uyarınca davacının, 1. tercihi olan Kız Teknik ve Meslek Lisesi’nde alanının bulunup bulunmadığı hususunun açıklığa kavuşturulmasının gerektiği,
Bu kapsamda; Dairelerinin 06/06/2012 tarihli ara kararıyla Kız Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı Kız Teknik ve Meslek Liselerinin eğitim-öğretim programında uygulanan alan ve dalların neler olduğunun Milli Eğitim Bakanlığından sorulması üzerine verilen cevap yazısında, “Giyim Üretim Teknolojisi” alanının ağırlıklı olarak Kız Teknik ve Meslek Liselerinde uygulandığı, ayrıca fiziki ortamın uygun olması halinde diğer mesleki eğitim okul ve kurumlarında da uygulandığının belirtildiği,
Dolayısıyla, dava konusu işlem tarihi itibarıyla Kız Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı Kız Teknik ve Meslek Liselerinin eğitim-öğretim programında, davacının alanı olan “Giyim Üretim Teknolojisi” alanının yer aldığı,
Olayda, alanı “Giyim Üretim Teknoloji” olan davacının 1. sırada tercihte bulunduğu Bursa İli, Osmangazi İlçesi, … Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesinde uygulanan alan programları arasında “Giyim Üretim Teknoloji” alanı bulunmamakla birlikte, Kız Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı Kız Teknik ve Meslek Liselerinin eğitim-öğretim programlarında bu alanın bulunduğu ve yukarıda da değinildiği gibi mesleki ve teknik eğitim okul ve kurum müdürlüklerine atamalarda adayların bu tür eğitim kurumlarının programlarında alanlarının bulunmasının yeterli olması karşısında, davacının okul müdürü olarak atanmak amacıyla başvuruda/tercihte bulunduğu … Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesi için başvurusunun kabul edilmesi gerektiği,
Bu durumda; davacının …Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesi Müdürlüğüne atanma istemiyle yaptığı başvurusunun kabul edilerek, davacının başvurusu ile aynı okulu tercih edenlerin ve tercih ederek ataması yapılan …’ın başvuruları yeniden değerlendirilmek suretiyle anılan okul müdürlüğüne başvuruda bulunan ve koşulu taşıyan tüm adaylar arasında yapılacak olan değerlendirme sonucu puan üstünlüğü esas alınarak atama yapılması gerekirken, davacının tercihte bulunduğu eğitim kurumunda alanının bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirmeye alınmamasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı,
Öte yandan, yapılacak değerlendirme sonucunda davacının okul müdürlüğüne atanıp atanmayacağı belli olacağından, davacının dava konusu işlem nedeniyle uğradığı maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istemi hakkında bu aşamada karar verilmesine yer bulunmadığı gerekçesiyle,
13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının 09/08/2011 tarih ve 28020 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik (ç) bendinin iptali ile dava konusu işlem nedeniyle uğranılan maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istemleri yönünden karar verilmesine yer olmadığına; davacının sınava dayalı olarak okul müdürlüğüne atanma istemiyle yaptığı başvurunun değerlendirmeye alınmamasına ilişkin 07/02/2012 günlü Valilik işleminin iptaline, …-TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı idarelerden … Bakanlığı tarafından, dava konusu Yönetmeliğin mevzuatta öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde hukuka uygun olarak tesis edildiği, Yönetmeliğin esasının incelenmeden yargılama giderlerinin idare aleyhine hükmedilmesinin de isabetli olmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı idarelerden … Valiliği tarafından, atanmak istenilen eğitim kurumuna Talim ve Terbiye Kurulu kararlarına göre alanı itibarıyla öğretmen olarak atanabilecek bir alan öğretmeni olmak şartını sağlamayan davacının Yönetmeliğin 8.maddesinde yer alan özel şartı taşıyor olması sebebiyle atamasının yapılmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan;
“a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu düzenleyici işlemin iptali ile bireysel işlem nedeniyle uğranılan maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istemleri yönünden karar verilmesine yer olmadığı, bireysel işlem yönünden dava konusu işlemin iptali ile …-TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 25/12/2018 tarih ve E:2016/592, K:2018/7367 sayılı kararının ONANMASINA,
4. Kesin olarak, 18/01/2021 tarihinde esasta oybirliği, yargılama giderleri yönünden oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Dava; Bursa ili, Osmangazi ilçesi, … Ticaret ve Sanayi Odası Mesleki Eğitim Kampüsü Kız Teknik ve Meslek Lisesi Müdür Vekili olarak görev yapan davacının, sınava dayalı olarak okul müdürlüğüne atanma istemiyle yaptığı başvurunun değerlendirmeye alınmamasına ilişkin 07/02/2012 tarihli Valilik işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinin 1. fıkrasının 09/08/2011 tarih ve 28020 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik (ç) bendinin iptaline, dava konusu işlem nedeniyle uğranılan maddi kayıpların yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istemiyle açılmış, Danıştay İkinci Dairesince verilen 25/12/2018 tarih ve E:2016/592, K:2018/7367 sayılı kararla, 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan -ve dava konusu olan- Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin tüm değişiklikleriyle birlikte, 28/02/2013 tarih ve 28573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 19. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığından bahisle, dava konusu düzenleyici işlemin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yapılacak değerlendirme sonucunda davacının okul müdürlüğüne atanıp atanmayacağı belli olacağından, davacının dava konusu işlem nedeniyle uğradığı maddi kayıplarının yasal faiziyle birlikte tazminine hükmedilmesi istemi hakkında bu aşamada karar verilmesine yer bulunmadığına, bireysel işlemin iptaline, …-TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine hükmedilmiş, davalı idarelerden … Bakanlığı tarafından; davanın Yönetmelik düzenlemesine yönelik kısmı bakımından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ise de; Yönetmeliğin iptal istemine konu edilen düzenlemesinin esası incelenmeden yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesinin isabetli olmadığı ileri sürülerek temyiz isteminde bulunulmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31 inci maddesinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan ve madde metninde sayılan hallerde 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun uygulanacağı belirtilmiş, sözü edilen haller arasında “yargılama giderlerine” de yer verilmiş, 04/02/2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 450 nci maddesiyle 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmış, aynı Kanun’un 447 nci maddesinin 2 nci fıkrasında ise; “Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Yargılama giderinin kapsamı” başlıklı 331 inci maddesinde yargılama giderlerini oluşturan unsurlar sayılmış, Kanun’un “Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri” başlıklı 331 inci maddesinin 1 inci fıkrasında da; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.” kuralına yer verilmiştir.
Temyiz başvurusuna konu kararda, düzenleyici işlem hakkında, 13/08/2009 tarih ve 27318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin yürürlükten kaldırıldığından söz edilerek davanın bu kısmının konusunun kalmadığı gerekçesiyle, işin esasına girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesi yapılmaksızın karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesine rağmen yargılama giderlerinin tamamının davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine karar verildiği görülmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31 inci maddesinde yer alan atıf hükmü uyarınca yargılama giderleri konusunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. 6100 sayılı Kanun’un 331 inci maddesinin 1 inci fıkrasında, davanın konusuz kalması nedeniyle esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde yargılama giderlerinin ne şekilde takdir edileceği hususu düzenlenmiştir. Temyiz başvurusuna konu kararda, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlükten kaldırıldığından bahisle uyuşmazlığın bu kısmına ilişkin olarak “karar verilmesine yer olmadığına” karar verilmiş olması nedeniyle, başvuruya konu kararın hüküm fıkrasında yer alan yargılama giderlerine 6100 sayılı Kanun’un metnine yer verilen 331 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki kural çerçevesinde hükmedilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; düzenleyici işlem yönünden karar verilmesine yer olmadığı kararıyla neticelenen davada, tarafların, karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısım yönünden davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları belirlenip düzenleyici işlemle ilgili hükme ilişkin yargılama giderleri konusunda bu doğrultuda hüküm kurulması gerekirken, böyle bir değerlendirme yapılmaksızın, yargılama giderlerinin davalı idarelere yükletilmesine hükmedilmiş olması nedeniyle, davalı idarelerden …Bakanlığının temyiz istemi kabul edilerek başvuruya konu kararın bu yönden bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.