Danıştay 9. Daire, Esas No: 2020/6079, Karar No: 2021/7761

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Havacılık Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, ihtirazi kayıtla verilen 2019/Kasım dönemine ilişkin muhtasar beyanname üzerine tahakkuk ettirilen kurum (stopaj) vergisinin 530.051,65-TL’lik kısmının iptali ve faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlığın çözümü için davacı şirket tarafından iş yeri merkezleri başka ülkelerde bulunan firmalardan kiralanan uçaklar için ödenen kira bedellerinin, Türkiye ile bu ülkeler arasında imzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında hangi akit devlet tarafından vergilendirilmesi gerektiğinin belirlenebilmesi için öncelikle ticari kazanç mı gayrimaddi hak kullanma bedeli mi olduğunun tespiti ile niteliğinin ortaya konulması gerektiği, uçakların, anlaşmaların “gayrimaddi hak bedelleri” ile ilgili sınai, ticari ve bilimsel teçhizat kavramı içerisinde, ileri teknoloji ürünü ticari teçhizat olarak değerlendirilmesi gerektiği, ilgili maddede gayrimaddi hak kullanım bedellerine ilişkin elde edildikleri devlette de vergilendirilebileceğinin belirtildiği, taşınır ve taşınmazlar ile hakların Türkiye’de kiralanmasından elde edilen iratların 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 3. maddesinin 3. fıkrası uyarınca dar mükellefiyette kurum kazancı içerisinde yer aldığı, motorlu nakil araçlarının kira bedellerinin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesine göre gayrimenkul sermaye iradı kapsamında olması nedeniyle, 5520 sayılı Kanun’un 30. maddesi uyarınca %15 oranında vergilendirilmesi gereken kazancın Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca %1 oranında vergilendirilmesi gerektiği gerekçesiyle, ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden kurum (stopaj) vergisinin dava konusu edilen kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacıdan 54,40-TL’den az olmamak üzere reddedilen tutar üzerinden binde 4,55 oranında nispi karar harcı alınmasına hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Elde edilen kazancın yanlış nitelendirildiği, uçakların teçhizat olarak değerlendirilemeyeceği, kira bedelinin ticari, sınai bir hakkın lisansına, teknoloji transferine veya telif bedeline ilişkin olmadığı, dolayısıyla gayrimaddi hak bedeli olarak düşünülemeyeceği, ticari kazanç niteliği taşıyan kira bedelleriyle ilgili çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında Türkiye’nin vergilendirme yetkisi bulunmadığı, Bakanlar Kurulu Kararında da hava ulaştırma araçlarının kira bedelleri kesintisi ile ilgili belirleme yapılmadığı, dolayısıyla bu tür ödemelerin kesintiye tabi olmadığı, aynı doğrultuda yargı kararları bulunduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Kiralama faaliyetinin devamlı yapıldığı, bu sebeple de çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının kapsamına girmediği, yapılan vergilendirmenin hukuka uygun olduğu, aynı doğrultuda yargı kararları bulunduğu belirtilerek davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, Vergi Mahkemesince, nispi karar harcına hükmedilmesine yönelik hüküm fıkrasına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin kısmına gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’un 22. maddesiyle değişik “Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar” başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştayın kararı düzelterek onayacağı ifade edilmiştir.
Maddenin gerekçesinde ise madde ile temyiz incelemesinde sadece maddi hatalarda değil, aynı zamanda yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen eksiklik ya da yanlışlıklarda da düzelterek onama kararı verilmesinin sağlandığı, uygulamada, vekâlet ücretine, yargılama giderlerine ya da faize hükmedilmesinin unutulması ya da bunların yanlış hesaplanması gibi kararın asli olmayan unsurlarında görülen bir kısım eksiklik ya da yanlışlıklar nedeniyle bozma kararları verildiği, bunun mahkeme tarafından tekrar karara bağlandığı ve yine bu kararlara karşı yeniden kanun yollarına başvurulabilmesi nedeniyle hem zaman hem emek kaybına neden olunduğunun görüldüğü, bu suretle esasa etkili olmayan konularda Danıştayın kesin karar vermesi sağlanarak uyuşmazlığın hızla sonuçlandırılmasının amaçlandığı hususlarına yer verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 54. maddesinde, vergi yargısı harçlarının (3) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nevi ve mahiyetine göre ise maktu esas üzerinden alınacağı, 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife’nin nispi harçlara ilişkin II. Kısmının (a) bendinde, tarhiyata ve ceza kesme işlemlerine karşı mükellefin dava açması üzerine vergi mahkemesinin nihai kararları ile bölge idare mahkemesi kararlarında, karar altına alınan uyuşmazlık konusu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümler ile bunlara bağlı zam ve cezaların toplam değeri üzerinden binde 4,55 oranında nispi harç alınacağı, maktu harçlara ilişkin III. Kısmında ise “yukarıdaki pozisyonlarda gösterilen ve nispi harca tabi tutulmamış olan tarhiyat veya ceza kesme ve diğer işlemlerle ilgili” olarak vergi mahkemesi ve bölge idare mahkemesi kararlarında maktu harca hükmedileceği düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, bakılan davanın tarhiyat veya ceza kesme işlemine değil, tahakkuka karşı açıldığı anlaşılmakta olup Vergi Mahkemesince davacı aleyhine maktu karar harcına hükmedilmesi gerekirken “davacıdan 54,40 TL’den az olmamak üzere reddedilen tutar üzerinden binde 4,55 oranında nispi karar harcı alınmasına” hükmedildiği ve söz konusu hükmün Bölge İdare Mahkemesince düzeltilmediği anlaşılmıştır.
Bu husus, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan, düzeltilmesi mümkün eksiklik olarak görüldüğünden, Bölge İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan “istinaf başvurusunun reddine” ibaresinin “2577 sayılı Kanun’un 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Mahkeme kararının hüküm fıkrasında yer alan ‘davacıdan 54,40 TL’den az olmamak üzere reddedilen tutar üzerinden binde 4,55 oranında nispi karar harcı alınmasına’ ibaresinin, ‘davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca 54,40-TL maktu karar harcı alınmasına’ şeklinde düzeltilmesi suretiyle istinaf başvurusunun reddine” ifadesi eklenerek düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilerek ONANMASINA,
3. Temyiz isteminde bulunan davacıdan …-TL maktu harç alınmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 30/12/2021 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.