Danıştay 8. Daire, Esas No: 2020/5667, Karar No: 2022/1090
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/5667 E. , 2022/1090 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/5667
Karar No : 2022/1090
DAVACI : … Mobil İletişim Hizmetleri Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
02/07/2020 tarihli ve 31173 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05/07/2020 tarihinde yürürlüğe giren Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin ” Kurumların Tür, Bina ve Bina Bölümlerine İlişkin Esaslar” başlıklı 6. maddesinin 8. fıkrasının iptali istemidir.
DAVACININ İDDİALARI :
Davalı Bakanlığın kendi yetkinlik alanında olmayan teknik hususlar içeren bir konuda elektronik haberleşme sektörünün gerçeklerini ve gereklerini dikkate almaksızın tamamen yasaklayıcı bir anlayışla hareket ederek haberleşme hürriyetini ihlal ettiği, elektronik haberleşme sektörünü düzenlemek, denetlemek, bu alanda yetkilendirmeler vermek ve müeyyide uygulamak konusunda yetkili kurumlarının Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olduğu; dava konusu madde hükmünün münhasıran Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun yetkisine giren bir düzenleme olduğu, hizmetin sürekliliğine ilişkin gerekli kapsamayı sağlamakla yükümlü olan davacı şirketin tüm ülkede olduğu gibi Yönetmelik kapsamına giren yerlerde de keyfi bir biçimde elektronik haberleşme istasyonu kurmadığı, bu istasyonların başta sağlık ve güvenlik ölçütleri olmak üzere pek çok ilgili ölçüt bakımından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu gibi idari otoritelerin onayına bağlı olarak kurulduğu, dava konusu Yönetmelik kapsamına giren kurumlarda da elektronik haberleşme istasyonları kurulduğundan ve mevcut baz istasyonlarına ilişkin muafiyet ve istisnaya yer verilmediğinden hukuki güvenlik ilkesinin ihlal edildiği ileri sürülmüştür.
DAVALININ SAVUNMASI : Dava konusu edilen düzenlemenin 06/05/2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Mülga Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 9. maddesinin 1/b fıkrasında da yer aldığı, bu düzenlemenin 2017 yılından beri haberleşme hizmetlerine herhangi bir engel teşkil etmediği, baz istasyonlarının kurumlara yakın olmasının kurumlarda kalan öğrencilerin ve kurum görevlilerinin sağlığı için tehdit oluşturabileceği ileri sürülerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; 02/07/2020 tarihli ve 31173 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05/07/2020 tarihinde yürürlüğe giren Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin ” Kurumların Tür, Bina ve Bina Bölümlerine İlişkin Esaslar” başlıklı 6. maddesinin 8. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasanın 56. maddesinde yer alan “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.” hükmü ile sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkının verildiği, baz istasyonlarının insan sağlığına etkileri konusunda somut bir verinin olmadığı, yükseköğrenim öğrencilerin uzun süreli barındığı kurumların bahçelerinde veya binalarında kurulacak baz istasyonlarının sürekli çalışır vaziyette bulundurulmasının, öğrencilerin fiziksel ve ruhsal gelişimlerini etkileme ihtimalinin olduğu; idarenin öğrenci yurtlarında baz istasyonu kurulmasına izin verme konusunda takdir yetkisi olup, bu yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek kullanacağı kuşkusuzdur.
Bu durumda, baz istasyonlarının insanların sağlığını tehdit etmeyecek şekilde insanlardan uzaklaştırılması gerektiği düşüncesiyle, kurumlarda barınan öğrencilerin ve personelin menfaati ve güvenliği gözetilerek, dava konusu düzenlemenin getirildiği dikkate alındığında idarenin sahip olduğu takdir yetkisinin, öğrenci yurtlarında kontrolü ve denetimi özel öğrenci barınma hizmeti kurumunda olmayan baz istasyonu kurulmasına izin vermemek yönünde kullanılmak suretiyle tesis edilen dava konusu düzenlemede kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 23/02/2022 tarihinde, davacı vekili Av. …’ün ve davalı idare …Bakanlığı vekili Av. …’ın geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; 02/07/2020 tarihli ve 31173 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05/07/2020 tarihinde yürürlüğe giren Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin ”Kurumların Tür, Bina ve Bina Bölümlerine İlişkin Esaslar” başlıklı 6. maddesinin 8. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun’un 1. maddesinin 1. fıkrasında, gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin ortaokul ve ortaöğrenim düzeyinde Milli Eğitim Bakanlığının, yükseköğrenim düzeyinde Gençlik ve Spor Bakanlığının iznine bağlı olduğu, ilgili Bakanlıkların bu yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği, 4. fıkrasında ise yurt ve benzeri kurumların, ortaokul, ortaöğrenim ve yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılcağı ve bu Kanun ile 25/08/2011 tarih ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 13. maddesine göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı alacaklar, öğrenim düzeyine göre barınma hizmeti verilecek öğrenciler ile bu hizmetin verilebileceği kurumlar ve bu hizmeti sunacak gerçek ve tüzel kişilerin niteliklerinin ilgisine göre Milli Eğitim Bakanlığı veya Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirleneceği, her ne ad altında olursa olsun, öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin ruhsatsız yürütülmesi halinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezasının uygulanacağı ve bu yerlerin valilikçe kapatılacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 6. maddesinin 8. fıkrasında “Kurum binaları ve bahçelerinde baz istasyonları bulunamaz.” hükmü yer almaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin, yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti sunmak amacıyla gerçek veya tüzel kişiler tarafından özel barınma kurumu açılmasına, işletilmesine ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla çıkarıldığı görülmektedir.
Davalı idarece, yükseköğrenim öğrencilerinin uzun süreli barındığı bu kurumlarda, öğrencilerin fiziksel ve bedensel gelişimlerini olumsuz yönde etkileyecek baz istasyonlarının barınma hizmeti veren kurumların bahçelerinde ve/veya binalarında yirmi dört saat çalışır vaziyette bulundurulmasının öğrencilerin sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebileceği; açma, kapatma ve her türlü denetim yetkisi Bakanlıkta olan kurumlarda barınan öğrencilerin ve personelin menfaati ve güvenliği gözetilerek dava konusu düzenlemenin yapıldığı belirtilmektedir.
İdarenin, öğrenci yurtlarında baz istasyonu kurulmasına izin verip vermeme konusunda takdir yetkisi bulunmakta olup, bu takdir yetkisini kullanırken de haklı bir sebebe dayanması, diğer bir ifadeyle yetkisini, kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek kullanması gerekmektedir.
Bu durumda, baz istasyonlarının insanların sağlığını tehdit etmeyecek şekilde insanlardan uzaklaştırılması gerektiği düşüncesiyle, kurumlarda barınan öğrencilerin ve personelin menfaati ve güvenliği gözetilerek, dava konusu düzenlemenin getirildiği dikkate alındığında idarenin sahip olduğu takdir yetkisinin, öğrenci yurtlarında kontrolü ve denetimi özel öğrenci barınma hizmeti kurumunda olmayan baz istasyonu kurulmasına izin vermeme yönünde kullanmak suretiyle tesis edilen dava konusu düzenlemede, kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, bir kamu hizmeti olan elektronik haberleşme hizmetinin devamı için kurulması gereken baz istasyonlarının öğrenci yurtlarının binalarında ve bahçelerinde kurulmaması hâlinde bu hizmetin aksayacağından bahsetmek de mümkün değildir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği’nin 6. maddesinin 8. fıkrası yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için öngörülen … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.