Danıştay 8. Daire, Esas No: 2020/1524, Karar No: 2021/6228

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Müdürlüğü
VEKİLİ : …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi’ne (PAEM) geçici kaydı yapılan davacı tarafından, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde belirtilen sağlık şartlarını taşımadığından bahisle Eğitim Merkezi’nden ilişiğinin kesilmesine ilişkin Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının PAEM öğrencisi olup olamayacağı hususunda sağlık kurulu raporu alınmak üzere hakem hastane olarak belirlenen Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edildiği, 15/05/2018 tarihli ara kararı ile hakem Hastaneden “Davacının, hem 4/8/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin EK 3-VIII-B-2 maddesi, hem de 3/1/2018 tarihli ve 30290 sayılı yeni Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği EK-3-11-B maddesi gereğince gerekli tıbbi muayenesinin yapılması”nın istenildiği, mezkûr Hastanece düzenlenen 17/5/2018 tarihli sağlık kurulu raporunda “… halihazırda aktif psikopatoloji saptanmamakla, geçmişte ağır depresif bozukluk tanısı ile tedavi öyküsü ETSŞY Ek-3-11-B’ye uyduğundan, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-11-A’ya göre PAEM öğrencisi olabilmek için geçmişte ve halen psikiyatrik tanı ve tedavi öyküsü bulunmaması gerektiğinden, şahsın polis amirleri eğtim merkezi öğrencisi olamayacağı” yönünde tıbbi kanaat bildirildiği, bu durumda, birisi sevk edilen hakem hastane olmak üzere 3 ayrı hastane tarafından davacının PAEM öğrencisi olamayacağı yönünde tıbbi kanaat bildirildiğinden, sağlık yönünden mevzuatta aranan şartları taşımayan davacının okulu ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Yönetmelikte belirtilen belge ve raporların davalı idareden istenildiği ancak verilmediği, Mahkeme aşamasında ise Mahkemece raporların talep edilmediği ve bundan dolayı savunma ve adil yargılanma haklarının kısıtlandığı, Polis Amirleri Eğitim Merkezi Yönetmeliğinde yapılan değişikliğin lehine olduğu ve bu düzenlemenin göz ardı edildiği, aynı durumda olan başka bir adayın istinaf aşamasında tekrar hastaneye sevk edildiği ve ruhsal durumu yönünden son iki yıl içinde herhangi bir rahatsızlığı bulunmadığı belirtilerek hakkında olumlu rapor düzenlendiği, kendisinin ise sevk edilmediği ve bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olduğu, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Polis Akadesi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezine 2017-2018 Eğitim Döneminde geçici kaydı yapılan davacı hakında 29 Mayıs Devlet Hastanesinden alınan 15/12/2017 tarihli sağlık kurulu raporunun psikiyatri ve teşhis hanesinde “Geçirilmiş Nevrotik Bozukluk. VIII-B-2’ye uyar”, karar hanesinde “ilgili okul öğrenci adayı olamaz” kanaatinin belirtildiği, bu rapor üzerine davalı idare sağlık komisyonunca davacının Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edilerek bu hastalığın yeni yürürlüğe giren Yönetmelikte Ek-3-11-A ve 11-B-2’de düzenlendiği göz önüne alınarak bu kapsamda ikinci bir sağlık kurulu raporunun istenildiği, anılan Hastanenin … tarihli ve …sayılı sağlık kurulu raporu ile ağır depresif bozukluk “ETSŞY Ek 3-11-B ye uygundur. PAEM Öğrencisi olamaz” yönünde görüş bildirildiği, bu rapor üzerine davacının sağlık durumunun eski Yönetmelikte Ek-3-VIII-A ve 3/1/2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde Ek-3-11-A’ya uymadığından bahisle PAEM öğrencisi olamayacağına karar verildiği ve Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile ilişiğinin kesilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanununun 30. maddesinde ” …c) Akademiye alınacak öğrencilerde aranacak şartlar, istenecek belgeler, kayıt, sınav ve kabul işlemlerine ait esas ve usulleri, d) Fakülte öğrencilerinin uygulama eğitimlerinin yeri, zamanı, süresi ve ne şekilde yapılacağının esas ve usulleri, e) Fakültede öğretim sürelerinin tespiti, dönemlere ayrılması, dinlenme izinleri, sınav ve değerlendirme esaslarına ilişkin ilkeler, başarı durumu, okuma hakkının kullanılmış sayılacağı haller, not düzeni ve bu konulara ilişkin diğer hususlar, …bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Ancak akademik konularla ilgili yönetmeliklerde Eğitim ve Öğretim Yüksek Kurulunun da görüşü alınır.” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu düzenlemeye dayanılarak çıkarılan ve 16/07/2015 tarihli ve 29418 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi Giriş ve Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin “Amaç” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Yönetmeliğin amacı, Polis Amirleri Eğitimi Merkezine giriş ve yapılacak eğitime ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”, “Adaylarda aranılacak nitelikler” başlıklı 9. maddesinde “(1) PAEM’e başvuru yapacak adaylardan;…b) ..6) Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak,…”, “İntibak eğitimi ve sağlık kurulu raporu alınması” başlıklı 21. maddesinde ” (1) PAEM’e geçici kaydı yapılacak Türk vatandaşı ve yabancı uyruklu öğrenci adayları en çok bir ay süre ile intibak eğitimine tabi tutulurlar. Bu süre içinde Türk vatandaşı ve yabancı uyruklu öğrenci adaylarına sağlık kurulu raporu aldırılır ve bu raporlar Genel Müdürlük Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığınca Sağlık Yönetmeliği hükümlerine göre değerlendirilir.”, “Kesin kayıt-kabul” başlıklı 23. maddesinde ” …(2) İntibak eğitimini tamamlayan adaylardan, kesin kayıt için sağlık kurulu raporu ve noter tasdikli yüklenme senedi istenir. Sağlık kurulu raporu olumsuz olan ve on beş gün içinde yüklenme senedini getirmeyen adayların dosyası Müdürlük onayı ile işlemden kaldırılır…”, “Emniyet mensubu olmayan lisans mezunlarında aranacak sağlık şartları” başlıklı geçici 2. maddesinde “(1) Emniyet mensubu olmayan lisans mezunu PAEM öğrenci adaylarında aranacak şartlar Sağlık Yönetmeliğinde düzenleninceye kadar, bunlar hakkında aynı Yönetmeliğin Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrenci adayları için belirlenen hükümleri uygulanır.” hükümlerine yer verilmiştir.
Davacının okula geçici kaydını yaptırdığı tarihte yürürlükte olan 04/08/2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek-3 – VIII- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları kısmında “A) (Değişik bölüm: 27/10/2010 – 27742 S. R.G. Yön./29. md.) Ruhsal yönden tam ve sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, kekemelik ve kişilik bozukluğu olmayacaktır. Ayrıca onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir.” hükmü yer almakta iken, 03/01/2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ekinde yer alan Ek-3-11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları kısmının “A” diliminde “…1) Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir.
Açıklama: Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.”, “B” diliminde “… 2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar: a) Depresyon bozuklukları, b) Anksiyete bozuklukları, c) Obsesif kompulsif ve ilişkili bozukluklar, ç) Travma ve stresör ile ilişkili bozukluklar, d) Disosiyasyon bozuklukları, bedensel belirti ve ilişkili bozukluklar, e) Uyum bozuklukları, f) Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, g) Yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, cinsel işlev bozuklukları….” hükmüne yer verilmiştir.
Yargılama süreci devam ederken 29/9/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile söz konusu Yönetmelik ekinin A diliminde yer alan ilgili hüküm “…(1) Ruh sağlığı ve hastalıkları yönünden; a) Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir. Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir. b) Geçmiş muayene ve tedavi ayrıntıları ile geçmiş ilaç kayıtlarını gösteren sistemler üzerinden, kişilerin son iki yıl içerisinde psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde; 1) Psikotrop ilacın reçete edildiği ilgili sağlık hizmeti sunucusundan, bahse konu tarihte kişiye psikotrop ilaç reçete edilmesine neden olan muayene ayrıntılarını, tüm klinik bulguları ve diğer ayrıntıları açıklayan bir epikriz raporu getirmesi istenir ve bahse konu psikotrop ilacın hangi sebeple reçete edildiği anlaşılmaya çalışılır. Bu epikriz raporunu kişi kendisi temin ederek getirir. 2) Epikriz raporu görülmesi halinde; psikotrop ilacın reçete edildiği tarihte, kişinin, psikiyatrik tanı kriterlerini karşılayacak düzeyde psikopatolojisinin olup olmadığına, bahse konu psikotrop ilacın psikiyatrik tanı haricindeki diğer branş muayenelerindeki patolojik sürece destek olması amacıyla yazılıp yazılmadığına karar verilir. Bahse konu psikotrop ilacın, psikiyatrik tanı ve tedavi amacıyla yazılmadığına, epikriz raporundaki klinik durumun kısa süreli semptomlarla seyreden ancak psikiyatrik hastalık sınıflaması içinde yer almayan bir klinik durum olduğuna veya tanı kriterlerini doldurmayan geçici bir klinik durum olduğuna karar verilmesi halinde kişi hakkında öğrenci olur kararı verilebilir. (C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir) Son iki yıl içerisinde psikiyatrik tanısı olduğu anlaşılanlara öğrenci olamaz kararı verilir. 3) Son iki yıl içerisinde kişilerin psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde ve psikotrop ilacın reçete edildiği zamana ait epikriz raporu görülemediğinde, psikiyatrik tedavi geçmişi nedeniyle kişi hakkında öğrenci olamaz kararı verilir…” şeklinde değiştirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu işlem tarihinde yürürlükte olan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde davacının durumu öğrenci adaylığına engel ise de; 03/01/2018 tarihinde yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde 29/09/2019 tarihinde değişikliğe gidildiği ve davacıyı ilgilendiren maddeler açısından yukarıda belirtilen değişikliğin yapıldığı görülmektedir.
Bu durumda yukarıda belirtilen Yönetmelik değişikliği de göz önüne alınarak davacının PAEM öğrenci adayı olup olamayacağına ilişkin rapor alınması için hakem hastaneye sevk edilmesi ve düzenlenecek raporda dikkate alınarak yeniden karar verilmesi gerektiğinden temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/12/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X)- Dava, Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi’ne (PAEM) geçici kaydı yapılan davacı tarafından, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde belirtilen sağlık şartlarını taşımadığından bahisle Eğitim Merkezi’nden ilişiğinin kesilmesine ilişkin Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptaline karar verilmesi istemi ile açılmıştır.
Polislik mesleği, gece-gündüz, ağır şartlarda görev yapılan silahlı hizmet olup, söz konusu meslek mensuplarının yasal şartlar oluştuğunda silah kullanma zorunlulukları da bulunduğundan, bu meslekte görev yapanlarda, sağlık açısından bazı şartların aranması gerektiği kuşkusuz olup, ülkede güvenlik ve asayişin sağlanması görevini yürütecek olan personel görevi gereği özel olarak seçileceğinden polis okulu öğrencilerinin, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilen sağlık şartlarına ilişkin koşulları taşımaları gerekmektedir.
Bu durumda; dosyadaki raporlardan sinirlilik, takıntı ve huzursuzluk yakınmaları nedeniyle psikiyatriye başvuran ve ağır depresif bozukluk tanısı konularak ilaç tedavisi önerilen ve sevk edildiği Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin Sağlık Kurulunca hakkında “PAEM öğrencisi olamaz” şeklinde rapor verilen ve dolayısıyla gerek eğitim merkezine başvurduğu tarihte yürürlükte bulunan (eski) gerekse dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan (yeni) Sağlık Şartları Yönetmeliğinde aranan şartı taşımadığı anlaşılan davacının, Polis Amirleri Eğitim Merkezinden ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği oyuyla aksi yönde oluşan çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.