Danıştay 8. Daire, Esas No: 2019/9866, Karar No: 2020/6241
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/9866 E. , 2020/6241 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/9866
Karar No : 2020/6241
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- …2- …
…
25- …
VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karşıyaka-Mavişehir hattında paylaşımlı taksi (taksi-dolmuş) hat sahibi olan davacılar tarafından; İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaştırma Dairesi Başkanlığı’nın … gün ve … sayılı işleminin, Karşıyaka-Mavişehir arasında çalışan taksi-dolmuş hattının iptal edilmesine ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporu ile dava dosyasında yer alan diğer bilgi ve belgeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde; dava konusu işlemin kentsel arazi kullanım kararları ve yoğunluk dağılımını belirleyen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı kararları ile 1/25000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı kararlarına ve İzmir Ana Ulaşım Planı kararlarına uygun olduğu, taksi dolmuş hizmetteyken ve kaldırılması sonrası bölgede yaşayan vatandaşların erişim sorununda bir azalma olmadığı, Toplu Taşıma sisteminin taksi dolmuşa göre daha avantajlı olması ve vatandaşlara daha ucuz ulaşım imkânı sunduğu, dava konusu işlemin şehircilik ilkelerine, ulaşım planlaması esaslarına, imar mevzuatına, plan tekniğine ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek temyiz yolu açık olmak üzere istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, işlemin hukuka aykırı olduğu, bilirkişi raporunun karara esas alınabilecek nitelikte olmadığı, haksız rekabete neden olunduğu, toplu taşıma dışında başkaca bir taşımacılık alternatifi bırakılmamasının haklı bir gerekçesi bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’nın DÜŞÜNCESİ : İstemin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava, İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin, Karşıyaka-Şemikler-Mavişehir minübüs hattı güzergahında değişiklik yapılmasına ilişkin … tarih ve … numaralı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İstinaf” başlıklı 45. maddesinde, “1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı kanunun “Temyiz” başlıklı 46’ncı maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde; belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararların Danıştay’da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay’a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Olayda; davacıların Karşıyaka-Mavişehir hattında paylaşımlı taksi (taksi-dolmuş) hat sahibi olduğu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin … tarih ve … nolu kararı ile … sayılı UKOME kararının alındığı, alınan karar neticesinde Karşıyaka tramvayı güzergahında kalan Karşıyaka – Mavişehir arasında çalışan taksi dolmuş hattının iptal edilerek, Bostanlı ile Örnekköy arasında yeni bir taksi-dolmuş hattının belirlenmesi üzerine, davacılar tarafından … sayılı kararın Karşıyaka-Mavişehir arasında çalışan taksi dolmuş hattının iptal edilmesine ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı, dava konusu işlemin davacıların ticari faaliyetinin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlerden olmadığı ve davanın 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesinde sınırlı şekilde sayılan temyiz edilebilecek uyuşmazlıklar kapsamında yer almadığı anlaşıldığından, temyiz istemine esas teşkil eden … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı davacılar tarafından yapılan temyiz başvurusunun esasının incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin incelenmeksizin reddine, temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, 30/12/2020 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.
