Danıştay 6. Daire, Esas No: 2020/992, Karar No: 2021/14305

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı – …
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Yapı Denetim Merkezi Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Ankara İli, Mamak İlçesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki … YİBF numaralı yapının 4708 sayılı Kanunun 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) ve (g) bentlerinde öngörülen esaslara göre denetlemediğinden bahisle davacı şirkete aynı Kanunun 8. maddesi gereğince bir yıl süreyle yeni iş almaktan men cezası verilmesine ilişkin … tarih ve …. sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği” şeklinde değiştirildiğinden husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 22/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X) :
Dava, Ankara İli, Mamak İlçesi, … ada, …sayılı parsel üzerindeki … YİBF numaralı yapının, davacı şirket tarafından 4708 sayılı Kanunun 2. maddesinin 4. fıkrasının (c) ve (g) bentlerinde öngörülen esaslara göre denetlenmediğinden bahisle aynı Kanunun 8. maddesi gereğince bir yıl süreyle yeni iş almaktan men cezası verilmesine ilişkin 02.05.2018 tarih ve 77823 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
23/04/2015 tarih ve 29335 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6645 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32. maddesi ile değişik dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 8. maddesinde, “Yapı denetim kuruluşlarından bu Kanunda ve ilgili mevzuatta öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmedikleri tespit edilenlere, tespit edilen fiil ve hâllerin durumuna göre, aşağıdaki idari yaptırımlar uygulanır.
“…
ç) Hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilememesi kaydı ile, 2 nci maddenin dördüncü fıkrasının (a) veya (c) ile (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmediğinin tespiti hâlinde, tespite konu olan yapı denetimi hizmet sözleşmesi bedelinin %20’si kadar idari para cezası verilir.
…
g) Aşağıda belirtilen;
1) Hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilemesi hâlinde 2 nci maddenin dördüncü fıkrasının (a) veya (c) ile (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmemesi,
2) 3 üncü maddenin beşinci fıkrasının birinci cümlesi hükmüne aykırı hareket edilmesi,
3) Yapı denetim kuruluşuna son bir yıl içinde üç defa idari para cezası uygulanması, hâllerinde, cezayı gerektiren fiil ve hâlin, yetkililer tarafından yapılan inceleme ve denetimlerle tespit edilip öğrenilmesinden veya son idari para cezasının tebliğinden itibaren İl Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça bir yıl yeni iş almaktan men cezası verilir.
…” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen dava konusu işlem ve fiil tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerinden yapı denetim şirketine Kanun’un 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (a) veya (c) ile (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmediğinin tespiti hâlinde, hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilememesi kaydı ile tespite konu olan yapı denetimi hizmet sözleşmesi bedelinin %20’si kadar idari para cezası verileceği, hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilemesi hâlinde bir yıl yeni iş almaktan men cezası verileceği düzenlenmiştir.
20.02.2020 tarihinde yapılan değişiklikle yapı denetim şirketine uygulanacak yaptırımlar için bazı fiilere ilişkin idari para cezalarının miktarları ve oranlarının artırıldığı, taşıyıcı sistemin etkilenmesi şartının statik projeye aykırılık olarak değiştirildiği ve bir yıl içinde üç defa idari para cezası alınması halinde bir yıl yeni iş almaktan men cezasının öngörüldüğü hükmün kaldırıldığı anlaşılmıştır. Bununla beraber Kanun’un 2.maddesinin 4.fıkrasının (a), (c) ve (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmediğinin tespit edilmesi veya Kanun’un 3. maddesinin 5.fıkrasının birinci cümlesine aykırı hareket edilmesi hallerinde bir (1) yıl yeni iş almaktan men cezası verileceği düzenlemesi devam ettirilmiştir.
Uyuşmazlıkta yapı denetim şirketine uygulanan bir yıl süreyle yeni iş almaktan men cezasının verilme şartlarının oluşup oluşmadığının incelenmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; Ankara İli, Mamak İlçesi, … ada …parsel üzerinde bulunan …YİBF nolu yapıda yapılan denetim sonucunda düzenlenen 08.01.2018 tarihli Teknik İnceleme Raporunda; … numaralı 2. Sınıf pide ve kebap salonunun merdivenlerinin dükkanın dışına yapıldığı ve merdivenlerin üst kısmında bulunan döşemenin projesine aykırı olarak yapılıp 1 numaralı dairenin salonunun büyütüldüğü, … numaralı dükkana projesine aykırı olarak ilave cam yapıldığı, yapılan imalatların betonarme ve mimari projesine aykırı olduğu, aykırılıklarla ilgili süresinde bildirimde bulunulmadığı tespit edilmesi üzerine, yapıda 4708 sayılı Kanunun 2. maddesinin 4. fıkrasının (c) ve (g) bentlerinde belirlenen görev ve sorumluluklarını yerine getirmediğinden bahisle davacı şirkete aynı Kanunun 8. maddesi gereğince bir yıl süreyle yeni iş almaktan men cezası verilmesine ilişkin 12/05/2018 tarihli ve 30419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 02.05.2018 tarih ve 77823 sayılı işlemin tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı, İdare Mahkemesince “yapıda ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapıldığı tespit edilen imalatların yapının taşıyıcı sistemini etkilediğini ortaya koyan herhangi bir bilgi ve belgenin dosyada bulunmaması nedeniyle tadilatların varlığının doğrudan taşıyıcı sistemi de etkilediğinden bahisle bir yıl süre ile yeni iş almaktan men cezası verilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
4708 sayılı Kanunun 2.maddesinin 4.fıkrasının (a), (c) ve (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmemesi sonucu yapının taşıyıcı sisteminin etkilemesi durumunda yapı denetim kuruluşuna bir yıl yeni iş almaktan men cezası verilebileceğinden, aykırılıkların yapının taşıyıcı sistemini etkileyip etkilemediğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, öncelikle bu hususun araştırılması ve gerekirse bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, bu yönde bir değerlendirme yapılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararda isabet bulunmamaktadır.