Danıştay 6. Daire, Esas No: 2020/8079, Karar No: 2021/3054
Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/8079 E. , 2021/3054 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/8079
Karar No : 2021/3054
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVALI) : … Bakanlığı – ANKARA
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 01/06/2020 tarih ve E:2018/3542, K:2020/4476 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: İlk derece mahkemesinin kararların temyizen bozulması hâlinde idare mahkemesince bozma kararına uyulması veya ısrar edilmesi yolunda karar verilebilir. İdare mahkemesince bozma kararına açıkça veya eylemli olarak uyulması veya Danıştay kararına uyulmayacağı kanısına ulaşılırsa ilk kararda ısrar edilmesi gerektiği halde idare mahkemesince bozma kararı üzerine verilen mahkeme kararında ısrar edilmediği gibi bozma nedenlerinin de karşılamadığı anlaşıldığından karar düzeltme isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 01/06/2020 tarih ve E:2018/3542, K:2020/4476 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
Dava, İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, … pafta, … ada, … parsel üzerindeki inşaatta ruhsat ve eki projesine aykırı imalat yapıldığı iddialarıyla ilgili olarak, 4708 sayılı Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği uyarınca, Proje Denetçisi Mimar olan davacının denetim faaliyetinin 4708 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca 1 (bir) yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin 23/12/2011 tarihli, 28151 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan işlem ile bu işlemin kaldırılması için yapılan … tarihli başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda verilen kararın Dairemizin 15/05/2014 günlü, E:2013/497, K:2014/3806 sayılı kararıyla eksik inceleme nedeniyle bozulması üzerine, bozma kararına uyularak verilen Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin 23/12/2011 tarih ve 28151 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan işlemin kaldırılması için davalı idareye yapılan … tarihli başvurunun 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında bir başvuru olduğu, söz konusu başvurunun idari dava açma süresi içinde yapılması gerektiği, dolayısıyla, denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici durdurulmasına ilişkin işlemin kaldırılması için işlemi öğrendiğini beyan ettiği 26/12/2011 tarihinden itibaren 60 gün içerisinde dava açması ya da 11.madde anlamında başvuru yapması gerekirken bu süreye uymayarak dava açma süresinde davayı açmadığı, dava konusu işleme karşı itiraz niteliğinde olan … tarihli dilekçe ile yapılan başvurusunun reddine dair dava konusu … tarih ve … sayılı işlemin de dava açma süresini canlandırmayacağı, bu itibarla; davacı tarafından, denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin işlemin öğrenildiğini beyan ettiği tarih olan 26/12/2011 tarihinden itibaren itibaren 60 gün içerisinde idare mahkemesinde iptal davası açılması veya 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında idareye başvurarak maddede öngörülen süreci işletmek suretiyle dava açılması gerekirken bu sürelerin geçirilmesinden sonra 14/08/2012 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiş, bu karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 04/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
KARŞI OY(X)
Dava; İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, … pafta, … ada, … parsel üzerindeki inşaatta ruhsat ve eki projesine aykırı imalat yapıldığı iddialarıyla ilgili olarak, 4708 sayılı Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği uyarınca, Proje Denetçisi Mimar olan davacının denetim faaliyetinin 4708 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca 1 (bir) yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin 23/12/2011 tarihli, 28151 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan işlem ile bu işlemin kaldırılması için yapılan … tarihli başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin 23/12/2011 tarih ve 28151 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan işlemin kaldırılması için davalı idareye yapılan … tarihli başvurunun 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında bir başvuru olduğu, söz konusu başvurunun idari dava açma süresi içinde yapılması gerektiği, dolayısıyla, denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici durdurulmasına ilişkin işlemin kaldırılması için işlemi öğrendiğini beyan ettiği 26/12/2011 tarihinden itibaren 60 gün içerisinde dava açması ya da 11.madde anlamında başvuru yapması gerekirken bu süreye uymayarak dava açma süresinde davayı açmadığı, dava konusu işleme karşı itiraz niteliğinde olan … tarihli dilekçe ile yapılan başvurusunun reddine dair dava konusu … tarih ve … sayılı işlemin de dava açma süresini canlandırmayacağı, bu itibarla; davacı tarafından, denetim faaliyetlerinin bir yıl süre ile geçici olarak durdurulmasına ilişkin işlemin öğrenildiğini beyan ettiği tarih olan 26/12/2011 tarihinden itibaren itibaren 60 gün içerisinde idare mahkemesinde iptal davası açılması veya 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında idareye başvurarak maddede öngörülen süreci işletmek suretiyle dava açılması gerekirken bu sürelerin geçirilmesinden sonra 14/08/2012 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesi hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılarak reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun dava şartlarını düzenleyen 114’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (ı) bendinde “Aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması” hükmüne yer verilmek suretiyle doğrudan dava açma şartları arasında “derdestlik” sayılmış, Kanunun 115’inci maddesinde ise, mahkemenin dava şartı noksanlığını tespit etmesi halinde davayı usulden reddedeceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda “derdestlik” müessesesi düzenlenmemiş ve Kanunun 31’inci maddesinde, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve onun yerine çıkarılan Hukuk Muhakemeleri Kanununun derdestlik ile ilgili maddelerine atıfta bulunulmamış olmakla birlikte; tarafları, konusu ve sebebi aynı olan bir davanın daha önce aynı veya başka bir mahkemede açıldığının ve görülmekte olduğunun saptanması halinde, ikinci davanın esasının derdestlik nedeniyle incelenemeyeceği usul hukukunun genel ilkelerindendir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı … tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığına karşı 23/12/2011 tarihli, 28151 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan işlem ile bu işlemin kaldırılması için yapılan … tarihli başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı, yapılan başvurunun konusunu oluşturan 23.12.2011 tarih ve 28151 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada anılan işlem esas yönünden … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı dosyasında incelenmiş olduğu anlaşılmaktadır.
… tarih ve … sayılı işleminin kaldırılması istemiyle yapılan başvurunun reddi üzerine açılmış olmakla birlikte uyuşmazlığın konusunu oluşturan işlemin aynı olduğu dikkate alındığında, bakılmakta olan dava ile tarafları, konusu ve sebepleri aynı olan ikinci bir dava açıldığı anlaşıldığından, bu davanın derdestlik nedeniyle incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, davanın derdestlik nedeniyle incelenmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi gerektiği düşünüldüğünden karar düzeltme isteminin kabulü ile mahkeme kararının anılan gerekçeyle bozulması gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyoruz.
