Danıştay 6. Daire, Esas No: 2020/10392, Karar No: 2021/241

DAVACILAR : 1- … 2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- … 8- …
9- … 10- …
11- …

DAVALI : … Bakanlığı – …
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri

DAVANIN ÖZETİ : Aydın İli, Germencik İlçesi, … Mahallesi ve İzmir İli, Selçuk İlçesi, …Mahallesi mevkiilerinde, … erişim ve …ruhsat numaralı sahada … Enerji ve Bilgi Teknolojileri San.ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan “4 Adet Sondaja Dayalı Jeotermal Kaynak Arama ve İşletme” projesi ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünce verilen … tarih ve … sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Davanın görev yönünden reddi ile dosyanın İzmir İdare Mahkemesine gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakiminin raporu ile sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü :

İNCELEME VE GEREKÇE:
2575 sayılı Danıştay Kanununun 24. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde, birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere ilişkin idari davaları, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’ın karara bağlayacağı düzenlenmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinde; idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ve ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki dava ve işlerden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözümleyeceği düzenlemesine yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; dava dilekçeleri üzerine yapılan ilk inceleme sonunda; idari yargının görevli olduğu konularda, görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek, dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği, hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Öte yandan; “Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki” başlıklı 34. maddesinde; “İmar, kamulaştırma, yıkım, işgal, tahsis, ruhsat ve iskan gibi taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında veya bunlara bağlı her türlü haklara veya kamu mallarına ilişkin idari davalarda yetkili mahkeme taşınmaz malların bulunduğu yer idare mahkemesidir.” hükmüne, 43. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; “Görevsizlik sebebiyle gönderilen dosyalarda Danıştay, davayı görevi içinde görmezse dosyanın yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesine karar verir.” hükmüne, aynı maddenin 3. fıkrasında ise; “Danıştay ve bölge idare mahkemesince görev ve yetki uyuşmazlıkları ile ilgili olarak verilen kararlar kesindir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Aydın İli, Germencik İlçesi, … Mahallesi ve İzmir İli, Selçuk İlçesi, … Mahallesi mevkiilerinde, … erişim ve … ruhsat numaralı sahada … Enerji ve Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan “4 Adet Sondaja Dayalı Jeotermal Kaynak Arama ve İşletme” projesi ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğünce verilen … tarih ve … sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararının iptali istemi ile bakılmakta olan davanın açıldığı, … İdare Mahkemesince; proje alanının İzmir ve Aydın İllerini kapsaması nedeniyle “ÇED Olumlu” kararına ilişkin uyuşmazlığın görüm ve çözümünün birden fazla idare mahkemesinin yetki alanına girdiği dikkate alındığında, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 24. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca uyuşmazlığı çözümlemekle görevli mahkemenin, ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştay olduğu gerekçesiyle, davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosyanın Danıştaya gönderildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; Dairemizin 24/11/2020 tarihli ara kararı üzerine gönderilen ÇED raporu incelendiğinde, dava konusu proje kapsamında İzmir İli, Selçuk İlçesi, …Mahallesinde S1, S2 ve S3 olarak adlandırılan kuyuların açılarak, jeotermal kaynak arama faaliyetinin; Aydın İli, Germencik İlçesi, … Mahallesinde daha önce açılarak arama faaliyeti tamamlanan ve Naipli 1 olarak adlandırılan kuyuda ise jeotermal kaynak işletme (seracılık) faaliyetinin yapılacağının, sera kurulumu sırasında sahada şantiye oluşturulmayacağının, sondaj süresi boyunca sahada bulunması zorunlu personel ve idare için şantiye oluşturulacağının belirtildiği dikkate alındığında, projenin ağırlıklı olarak İzmir İl sınırları içerisinde gerçekleştirilecek olduğu sonucuna varıldığından, uyuşmazlığın çözümünde ilk derece mahkemesi olarak Danıştay görevli olmayıp, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 34/1. maddesi uyarınca İzmir İdare Mahkemesi görevli ve yetkili bulunmaktadır.