Danıştay 6. Daire, Esas No: 2018/8274, Karar No: 2022/2095

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Burdur ili, Bucak ilçesi, … Mahalle, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın maliki olan davacı tarafından, söz konusu taşınmazın emsal değerinin 1.60’dan 1.20’ye düşürülmesine ilişkin … tarih ve … sayılı 3. Etap Revizyon İmar Planı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazın bulunduğu … sayılı adada yapılaşmanın büyük oranda tamamlandığı, mevcut emsal değerinin 1.60’dan 1.20’ye düşürülmesinde oluşmuş yapı stoğu ve kat siluetinin dikkate alınmadığı, dava konusu taşınmaz ile birlikte adada bulunan birkaç taşınmaza uygulanabilecek uyuşmazlığa konu plan değişikliğine gidilmesinin dava konusu parsel açısından şehircilik ilkelerine, planlama esasları ve tekniklerine, kamu yararına ve hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunanan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Alanda yapılan önceki imar planlarında yeterli sosyal donatı alanı ayrılmadan emsal artışı yapıldığı ve nüfus yoğunluğunun arttırıldığı, sosyal donatı alanlarını dengelemek amacıyla revizyon imar planı yapıldığı ve yapılan revizyon imar planı ile dava konusu taşınmazın bulunduğu adanın tamamına aynı emsalin verildiği ve plan bütünlüğünün sağlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Burdur ili, Bucak ilçesi, … Mahalle, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda … tarihli, … sayılı Bucak Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planında emsal değeri 1,60 olarak belirlenmiş, alanda … tarihli, … sayılı Bucak Belediye Meclisi kararıyla onaylanan 3. Etap 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planıyla dava konusu taşınmazın bulunduğu ada ve çevresinde yeterli sosyal donatı alanı olmadığı, yoğunluğun bölgede güneşlenme, hava sirkülasyonu, araç ve otopark ihtiyaçlarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle dava konusu taşınmaz ile çevresinde bulunan adaların yapılaşma koşullarının E:1,20′ ye düşürülmüş, davacı tarafından askı süresi içinde plana itiraz edilmiş, itirazın reddi üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihinde yürürlükte olduğu şekliyle 3194 sayılı İmar Kanununun “Tanımlar” başlıklı 5.maddesinde, “Uygulama imar planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan” olarak tanımlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin “İmar Planı Revizyonu ve İlaveleri” başlıklı 25. maddesinin, 1. fıkrasında ” İmar planlarının ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı durumlar ile üst kademe plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi için bu Yönetmelikte belirtilen ilke, esas ve standartlara uygun olarak imar planlarında revizyon yapılır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İmar planları, planlanan yörenin bugünkü durumunun, olanaklarının ve ilerdeki gelişmesinin gerçeğe en yakın şekilde saptanabilmesi için coğrafi veriler, beldenin kullanılışı, donatımı ve mali bilgiler gibi konularda yapılacak araştırma ve anket çalışmaları sonucu elde edilecek bilgiler ışığında çeşitli kentsel işlevler arasında var olan, ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak, belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla yörenin kendine özgü yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus, alan ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantıları, halkın sosyal ve kültürel gereksinimleri, güvenlik ve sağlığı ile ilgili konular göz önüne alınarak hazırlanır ve bir bütünlük arz eder. İmar planlarında yapılacak değişikliklerin de bu esaslar gözetilerek gerçekleştirilmesi ve plan bütününü bozucu, donatı alanlarını azaltıcı ve yoğunluk arttırıcı nitelik taşımaması gerektiği açıktır. İmar planları ile önerilen fonksiyonların ise kesin kullanım türlerinin belirlenmesi, önerildikleri konumlara uygun olup olmadıklarının denetlenebilmesi, bu konuda eksiksiz ve yeterli bir anlatım içermesi gerekmektedir.
Uyuşmazlığa konu planın revizyon niteliğinde olduğu, ada özelinde ya da parsel özelinde yapılan imar planı değişikliği olmadığı, plan revizyonu gerekçesinde dava konusu alanda yoğunluğun azaltılmasının hedeflendiği, bu doğrultuda yapılaşma koşullarında değişikliğe gidildiğinin belirtildiği, dava konusu taşınmaza uyuşmazlık konusu alandaki diğer parsellerden farklı yapılaşma koşullarının öngörülmesi durumunda ise plan ana kararlarının bozulacağı, bu durumda söz konusu taşınmazın uzun vadede çevresindeki taşınmazlara nazaran daha değerli hale geleceği, kamu yararından ziyade kişisel yararın ön plana çıkaracağı ve çevresiyle uyumsuz yapılaşmalar olacağı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca kararın gerekçesinde dava konusu taşınmazın çevresinde yapılaşmanın tamamlandığı ve bu durumun davacının imar haklarını olumsuz etkileyeceğine yer verilmiş ise de mevcut yapıların ekonomik ömrü bittiğinde anılan taşınmazların davacı parseli ile aynı yapılaşma şartlarına sahip olacağı açıktır.
Bu durumda şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olan imar planı revizyonunun iptali yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.