Danıştay 6. Daire, Esas No: 2018/7294, Karar No: 2021/1877
Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2018/7294 E. , 2021/1877 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/7294
Karar No : 2021/1877
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 07/05/2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gaziantep ili, … ilçesi, … mahallesi, … ada, … parsel, … ada, … parsel, … ada, … parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanda 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planın değişikliğinin onaylanmasına yönelik belediye meclisi kararlarına yapılan itirazın reddine ilişkin Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; dava dosyasının ve mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, plan raporlarında belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde imar planında önlemli alan olarak görünen davaya konu taşınmazların yapılaşmaya uygun olan alanlar olduğu, bu nedenle önlemli alanlarla diğer yerler arasında bir ayrıma gidilemeyeceği, aynı bölge içinde yoğunluk farklı öngörülemeyeceği sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarelerin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar; dava konusu taşınmazların hemen bitişiğinden geçen enerji nakil hattının yapılaşma koşullarını sınırlandırdığı ve bu hususun aynı aks üzerinde bulunan diğer taşınmazlar için de geçerli olduğundan dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle hukuk ve usule aykırı bulunmuş ve kararın bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Önlemli alan lejantının enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan bütün parseller için değil topografik olarak eğimin yüksek olduğu parseller için getirildiği, bu lejandın enerji nakil hattı güzergahı ile ilgisinin bulunmadığı, enerji nakil hattı bitişiğinde olmasına rağmen önlemli alan belirtmesi bulunmayan farklı yapılaşma koşullarına sahip parseller bulunduğu, davalı belediyeler tarafından dava konusu imar planı değişikliğinde uyuşmazlık konusu taşınmazlar için farklı yapılaşma koşulları belirlenmesinin sebebi olarak enerji nakil hatları değil önlemli alan lejantında olmaları ve sosyal donatı eksikliğinin gösterildiği, taşınmazları enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde olduğundan yapılaşma koşullarının bu şekilde belirlendiğini belirten hiçbir açıklama bulunmadığı, ayrıca bölgede bulunan enerji nakil hattının 2017 yılı Ocak ayında kaldırıldığı, dava konusu uygulama imar planının üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olduğu, hissedarı olduğu parsellere bölgenin tamamının üçte biri oranında yapılaşma kat sayısı verilmesinin mağduriyetine yol açtığı, Daire kararının kaldırılarak mahkeme kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının aşağıda belirtilen gerekçenin eklenmesi suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 07/05/2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planında; Gaziantep ili, … ilçesi, … mahallesi, … ada, …parsel, … ada, … parsel, … ada, … parsel sayılı taşınmazlar TAKS:0,25, KAKS:0,55, hmax: 2 kat yapılaşma koşullarında konut alanı olarak planlanmıştır. Bu plana yapılan itirazların değerlendirilmesi neticesinde C ve D notasyonlu konut alanları için E:1,50, hmax:21,50, davacının taşınmazlarının da bulunduğu A ve B notasyonlu konut alanları için ise E:0,55, hmax:9,50 yapılaşma koşulları getirilerek tadil edilen plan, Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararıyla kabul edilmiş ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanmıştır. Davacı tarafından bu imar planına da itiraz edilmiş ve civar parsellere getirilen emsal artışından kendisinin de yararlandırılması gerektiği ileri sürülmüştür. Davacının itirazı, Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile reddedilmiş ve bu karar Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanmıştır. Bunun üzerine davacı tarafından taşınmazlarının bulunduğu alanda kabul edilen 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihindeki yürülükteki şekliyle 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı ile bu planın dayanağı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı raporunda;
”2.3.Jeolojik Yapı:
…Onaylanan jeolojik etütte planlama alanı içindeki alanların yerleşime uygunluk değerlendirmesi yapılmış ve alanın büyük bir bölümü yerleşime uygun alan (UA) olarak nitelendirilirken, bazı alanlar önlemli alanlar (ÖA) olarak tanımlanmış, eğimin oldukça yüksek olduğu bir bölge ise jeoteknik şartlı alanlar (JEGA) olarak tanımlanmıştır…
Önlemli Alanlar (ÖA): Bu alanlar, yerleşime uygun olan ancak önlem şartlı alanlardır. Belirlenen alanlar içerisinde bulunan dereler, dik şevler ve eğimin fazla olduğu yerlerde (%20-40) gerekli önlemler alındıktan sonra yapılaşmaya gidilmesi öngörülmüştür.
ÖA ile gösterilen bu alanlarda, yapılan temel kazı ve dolgu çalışmaları istinat duvarlarıyla desteklenmesi ve seyrek iskân yapılması gerekmektedir. Derelerin taşkın sularından korunması için ıslah edilmesi ve istinat duvarıyla koruma altına alınması gerekmektedir. Bu alanlar kontrol altına alındıktan sonra önlemli alandan çıkmış olur.
İbrahimli köyü girişinde kuru dere ve sulu dereler mevcuttur. Burada taşkın olma ihtimali göz önünde bulundurulmalı, inceleme alanı içerisinden geçen kuru ve sulu dere yataklarında olası sel baskınlarına karşı önlemler alınmalı, ilgili uzmanlara çevre drenajı projeleri yaptırılmalıdır.
…b) Önlem Şartlı Alanlar : Bu alanlarda yapılan temel kazı ve dolgu çalışmaları istinat duvarlarıyla desteklenmeli, seyrek yapılaşmaya gidilmelidir. Derelerin taşkın sularından korunması için ıslah edilmesi ve istinat duvarlarıyla koruma altına alınması gerekmektedir.
Jeolojik Açıdan Önlem Gerektiren Alanlarda (ÖA) Uygulama :
• Planda jeolojik açıdan önlem gerektiren alan olarak tanımlanan bölgelerde, imar planına esas jeolojik-jeoteknik etütlerde belirtilen hususlara uyulması ve gerekli tüm önlemlerin alınması zorunludur. Gerekli önlemler alınmadan yapılaşmaya gidilemez.
• Parsellerde çevre drenajı yapılmalı, açılan temeller uzun süre atmosferik koşullara bırakılmamalı, kazı sonrası inşaata hemen başlanmalıdır.
• Yapıların temel kazı ve dolgu çalışmaları tekniğine uygun istinat duvarlarıyla desteklenmelidir. Bu alanlarda her türlü yapılaşmada Taban Alanı Katsayısı (TAKS) en çok 0.25 olarak uygulanır.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Dairemiz bozma kararında; davacının taşınmazları önlemli alanlar lejantında bulunduğundan yerleşim açısından belli şartların gerçekleşmesi gerektiği ve enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan bütün taşınmazların davacının taşınmazları ile aynı yapılaşma koşullarına sahip olduğu, davacının taşınmazlarının hemen bitişiğinden geçen enerji nakil hattının yapılaşma koşullarını sınırlandırdığı, bu hususun aynı aks üzerinde bulunan diğer taşınmazlar için de geçerli olduğu tespitine yer verilmiş ise de, davacı tarafından karar düzeltme dilekçesinde; önlemli alan lejantının enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan bütün parseller için değil topografik olarak eğimin yüksek olduğu parseller için getirildiği, enerji nakil hattı bitişiğinde olmasına rağmen önlemli alan belirtmesi bulunmayan farklı yapılaşma koşullarına sahip parseller bulunduğu, ayrıca bölgede bulunan enerji nakil hattının 2017 yılı Ocak ayında kaldırıldığı ileri sürülmüş ve dilekçe ekinde Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 12. Bölge Müdürlüğü’nün 12.07.2018 tarihli yazısı ile 18.11.2019 tarihinde verilen ek dilekçe ekinde uyuşmazlık konusu taşınmazların ve bulunduğu çevrenin 13.11.2019 tarihi itibarıyla durumunu gösterir fotoğraflar dosyaya sunulmuştur.
– TEİAŞ 12. Bölge Müdürlüğü’nün … tarih ve E…. sayılı yazısında özetle; Gaziantep ili, … ilçesi, … mahallesi, … ada … sayılı parsel üzerinde teşekküle ait 154 kv Gaziantep 1 – Gaziantep 2 Enerji İletim Hattının geçtiği ancak bu hattın 289 – 313 no’lu direkler arasının … tarih ve … sayılı yönetim kurulu kararına istinaden 09.01.2017-28.01.2017 tarihleri arasında yapılan demontaj çalışmaları neticesinde kaldırıldığı belirtilmiştir.
– Uyuşmazlık konusu taşınmazları ve çevresini gösterir fotoğrafların incelenmesinde ise; davacıya ait taşınmazların zemin eğiminin komşu taşınmazlardan çok farklı olmadığı ancak komşu taşınmazlar ile arasında yaklaşık üç kat yapı yoğunluğu farkı olduğu, yine taşınmazların çevresinde enerji nakil hattı bulunmadığı görülmüştür.
– Dava konusu imar planı raporunda ki açıklamalar değerlendirildiğinde, önlemli alan lejantında kalan alanların plan raporunda belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde yapılaşmaya uygun alanlar olduğu ve önlemli alan lejantının jeolojik nedenlere bağlı olarak belirlendiği anlaşılmış, plan paftası incelendiğinde ise enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan bütün taşınmazların önlemli alan olarak belirlenmediği, gerek önlemli alan olarak belirlenen gerekse enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan taşınmazlar arasında da farklı yapılaşma koşulları öngörüldüğü görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu plana ilişkin rapor, plan paftası, uyuşmazlık konusu taşınmazları ve çevresini gösterir fotoğraflar, TEİAŞ yazısı ve dosya kapsamında yer alan diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, önlemli alan lejantında kalmasına rağmen plan raporunda belirtilen önlemlerin alınması halinde yapılaşmaya gidilebilecek olan uyuşmazlık konusu taşınmazların aynı bölgede ve birbirine komşu olan, benzer özelliklere sahip diğer taşınmazlardan farklı yapılaşma koşullarına sahip olmasının nedeninin somut olarak ortaya konulamadığı görüldüğünden, davacıya ait taşınmazlar ile komşu taşınmazlar arasında yaklaşık üç kat farklı yapı yoğunluğu getiren dava konusu işlemlerde bu nedenle de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, uyuşmazlık konusu parsellerin davacı dışındaki diğer hissedarları tarafından açılan davaların reddi yolunda verilen kesinleşmiş kararların bakılan davada kesin hüküm teşkil etmeyeceği tabidir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçenin eklenmesi suretiyle ONANMASINA,
3.Yargılama giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 15/02/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X)KARŞI OY :
Uyuşmazlık konusu … ada … parsel, … ada … parsel, … ada … parsel sayılı taşınmazların diğer hissedarı olan … tarafından; Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı ile bu plana yapılan itirazın reddine ilişkin Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporun birlikte değerlendirilmesinden, yürürlükteki nazım imar planı koşulları ve topografik yapı dikkate alınarak farklı yoğunluk kararlarının şehircilik ilkelerine uygun bir şemada üretildiği, uyuşmazlık konusu … ada … parsel, … ada 2… parsel, … ada … parsel sayılı taşınmazlar için öngörülen yapı yoğunluğunun dava konusu uygulama imar planının iç tutarlılığı ve öngörülü çevre şeması ile tutarlı olduğu, revizyon uygulama imar planının imar mevzuatına, üst ölçekli imar planı kararlarına, planlama tekniklerine, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar Danıştay Altıncı Dairesi’nin 12.09.2018 tarih ve E:2014/5077, K:2018/6682 sayılı kararı ile onanmıştır.
Yine uyuşmazlık konusu … ada … parselin diğer hissedarı olan … tarafından; Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına yaptığı itirazın reddine ilişkin Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; Şehitkamil Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan uygulama imar planında davacının parseli için öngörülen kullanım amacı ve şartlarının dava konusu planlar ile aynı olduğu bu nedenle … İdare Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporunun dikkate alındığı belirtilerek, bu dosyadaki aynı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş, bu karar Danıştay Altıncı Dairesi’nin 12.09.2018 tarih E:2014/6127, K:2018/6683 sayılı kararı ile onanmıştır.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu parsellerdeki yapılaşma koşullarına ilişkin olarak bu parsellerin diğer hissedarları tarafından 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına karşı ayrı ayrı açılan davalarda mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile bakılan davada düzenlenen bilirkişi raporu arasında çelişki olduğu görülmüş, söz konusu raporlar arasındaki çelişkinin yaptırılacak yeni bir bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenecek rapor ile giderildikten sonra hüküm kurulması gerekirken, çelişki giderilmeksizin, eksik inceleme sonucu mahkemece verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki mahkeme kararının bozulması gerektiği görüşüyle Daire kararına katılmıyorum.