Danıştay 6. Daire, Esas No: 2018/4938, Karar No: 2022/212
Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2018/4938 E. , 2022/212 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4938
Karar No : 2022/212
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Kaymakamlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kayseri İli, Pınarbaşı İlçesi, … Mahallesi … ada, … parsel sayılı taşınmazın “konut alanı ve yol” olan fonksiyonunun “park alanı” olarak değiştirilmesine ilişkin Pınarbaşı Belediye Meclisinin … tarih, … sayılı kararı ile kabul edilen Kayseri Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih, … sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı ile dayanağı olan Kayseri Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih … sayılı kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ile dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın üzerine denk gelecek şekilde öngörülen park alanının yaşam alanları içerisinde erişilebilirliği ve ulaşılabilirliği yüksek bir yerde konumlandığı, çevresindeki yaşam alanlarında yaşayanların etkin bir şekilde kullanmasını sağlayacak bir konumda ve büyüklükte olduğu, bulunduğu çevrede açık alan – kapalı alan dengesinin kurulmasında önemli bir rolünün bulunduğu, bu park alanının yaşam alanları içinde yeterli genişlikte büyük bir açık alan olduğu, çevresindeki yaşam alanlarının mekansal kalitesi ve yaşanabilirliğine önemli katkı sağladığı, herhangi bir afet (deprem, sel, yangın vs) durumunda çevresindeki yerleşim alanları içerisinde kullanılabilecek açık alanlardan bir tanesi olduğu, ayrıca uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu çevrede konut alanları içerisinde kuzey – güney istikametinde planlanan yeşil alan koridorunun bir parçası konumunda olduğu, bu park alanının kaldırılması durumunda alanda oluşturulan yeşil alan koridorunun sürekliliğinin zedeleneceği, alandaki açık alan – kapalı alan dengesinin bozulacağı dolayısıyla uyuşmazlık konusu taşınmazın üzerine denk gelecek şekilde öngörülen park alanının kullanım amacı göz önünde bulundurulduğunda yer seçiminin, konumunun, büyüklüğünün şehircilik ilkeleri, planlama esasları, kamu yararı ve kentsel ihtiyaçlar açısından uygun olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih E:…, K:… sayılı kararıyla; İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Dava konusu taşınmazın İçişleri Bakanlığı’na polis karakolu ve konut yapılmak üzere 1991 yılında tahsis edildiği, Pınarbaşı gibi nüfus yoğunluğunun az olduğu bir ilçede şehir merkezinde çok sayıda park ve yol alanı ayrılmasının şehircilik ilkeleri ile çeliştiği, dava konusu 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı ile dayanağı 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planları yapılırken İçişleri Bakanlığı’nın uygun görüşünün alınmadığı, karakol ve lojman için eş değer alan ayrılmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY
Kayseri İli, Pınarbaşı İlçesi, … Mahallesinde bulunan mülkiyeti hazineye ait olan … ada … parsel sayılı taşınmazın “konut alanı ve yol” olan fonksiyonunun “park alanı” olarak değiştirilmesine ilişkin 1/1000 ölçekli ilave ve revizyon uygulama imar planı ile dayanağı olan 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planının iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT
İşlem tarihinde yürürlülükte bulunan 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesine, nazım imar planları; varsa bölge planlarının mekâna ilişkin genel ilkelerine ve varsa çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan planları, uygulama imar planları ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren planlar olarak tanımlanarak planlar arasındaki hiyerarşik sıralama vurgulanmış, aynı Yasanın “Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Konulması” başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde ise, “İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelere yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde ilanlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazları ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar. Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu taşınmaz 01.05.1991 tarihinde İçişleri Bakanlığına polis karakolu ve konut yapılmak üzere tahsis edilmiş dava konusu planlarla birlikte park alanı olarak belirlenmiştir.
Sosyal alt yapı niteliğindeki taşınmazlarla ilgili plan değişikliklerine bir takım koşullar getirilmesindeki temel amaç
bu yerlerin sağlıklı bir çevre oluşturmaları için korunmalarını sağlamaktır.Bu
amacın gerçekleştirilmesi anılan yerlerin bulundukları alanda ihtiyaç duyulan ve
en etkin bir biçimde hizmet götürebilecekleri işlev doğrultusunda değerlendirilmeleriyle mümkündür.
Dosyada bulunan plan paftalarından taşınmazın bulunduğu bölgenin çevresiyle birlikte incelenmesinden, yürürlükteki planda ayrık nizam iki kat konut alanı ve kısmen yol alanı içerisinde kaldığı, çevresi ile birlikte değerlendirildiğinde hizmet etki çapı içerisinde çok sayıda park alanı olarak belirlenmiş alanların bulunduğu, mahkemece yapılan değerlendirmede herhangi bir afet durumunda kullanılabilecek bir alan olduğu ve kuzey-güney istikametinde planlanan yeşil alan koridorunun bir parçası olduğu gerekçeleriyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmişse de, plan paftalarının incelenmesinden; uyuşmazlık konusu taşınmazın imar planında konut alanı ve yol olarak planlanmış ise de polis karakolu ve konut yapılması üzere tahsis edildiği bu itibarla tahsis amacı ve ihtiyaç durumu gözetildiğinde park alanından önce polis karakolu ve lojman olarak planlanmasında üstün kamu yararı görüşü
doğrultusunda seçimi olarak değerlendirilmeli bölgede çeşitli büyüklükte ve yerleşim alanlarına yakın mesafelerde park alanlarının da bulunduğu gözetildiğinde kamu yararı bulunduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yolunda mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 10/01/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.