Danıştay 6. Daire, Esas No: 2018/470, Karar No: 2021/3912

KARARIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNDE
BULUNANLAR : I- (DAVACILAR)
1- …
2- …
VEKİLİ : Av. …
II- (DAVACI YANINDA MÜDAHİL) … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 25/09/2017 tarih ve E:2016/391, K:2017/6660 sayılı kararın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sivas ili, Merkez, … mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın ”konut alanı” fonksiyonunun ”eğitim tesis alanı” olarak değiştirilmesine ilişkin Sivas Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararlarıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu parselin bulunduğu zemin yapısı ve keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporun birlikte değerlendirilmesinden, nazım ve uygulama imar planı ile öngörülen, planlar arası birlikteliği ve üst ölçekli plan ile hiyerarşik ilişkiyi sürdüren lejant atfı nedeniyle, dava konusu imar planı değişikliklerinde şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacı ve davacı yanında müdahilin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDEN DAVACI VE DAVACI YANINDA MÜDAHİLİN İDDİALARI : Söz konusu bölgede ilave eğitim tesis alanlarına ihtiyaç olduğu halde mevcut eğitim tesis alanı dahi kaldırılarak yerine aynı yerde başka bir eğitim tesis alanının tahsis edilmediği, bu durumun kamu yararına ve hukuka aykırı olduğu, imar planı değişikliğinde ilgili kurum olan Milli Eğitim Bakanlığı’nın görüşünün alınmadığı, alanın metrekare olarak artmasından ziyade nitelik olarak değerlendirilmesi gerektiği, ilgili kurum tarafından çok yüksek kamulaştırma bedeli ödenmek zorunda kalınacağı, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 26 maddesinde yazılı hükümlere uyulmadığı, planlama aşamasında eşdeğer alanın kuruma teklif edilmediği, kurum görüşü alınmadan yapılan imar planı değişikliği ile mülkiyet dokusuyla oynanarak haksız takasın oluşmasına sebep olunduğu ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Davacılar ve davacı yanında müdahilin karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Dairemiz onama kararının kaldırılarak davanın reddi yolunda İdare Mahkemesince verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesi’nin 25/09/2017 tarih ve E:2016/391, K:2017/6660 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava konusu imar planı değişiklikleri ile; mülkiyeti Sivas Belediyesine ait olan Sivas ili, Merkez ilçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın imar planındaki ”eğitim tesis alanı” fonksiyonu değiştirilerek ”konut alanı” olarak planlanmış, söz konusu taşınmaz üzerindeki eğitim tesis alanı ise mülkiyeti davacılara ait uyuşmazlık konusu Sivas ili, Merkez, … mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza taşınarak, bu taşınmazın imar planındaki ”konut alanı” fonksiyonu ”eğitim tesis alanı” olarak değiştirilmiştir. Bunun üzerine davacılar tarafından eğitim tesis alanının yer değiştirilmesi suretiyle taşınmazları üzerine taşınmasına ilişkin imar planı değişikliklerinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin “İmar planı değişiklikleri” başlıklı 26. maddesinde, “İmar planı değişikliği; plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmayacak nitelikte, kamu yararı amaçlı, teknik ve nesnel gerekçelere dayanılarak yapılır. (2) İmar planlarında sosyal ve teknik altyapı hizmetlerinin iyileştirilmesi esastır. Yürürlükteki imar planlarında öngörülen sosyal ve teknik altyapı standartlarını düşüren plan değişikliği yapılamaz. (3) İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için: a) İmar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşların görüşü alınır. b) İmar planında yer alan yol hariç sosyal ve teknik altyapı alanlarının ve kamuya ait sosyal ve kültürel tesis alanlarının kaldırılabilmesi veya küçültülmesi ancak bu tesislerin hitap ettiği hizmet etki alanı içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir. Eşdeğer alanın ayrılmasında yüzölçümü ve konum özellikleri korunur. Bu alanların yerinin değiştirilmesinde, mevcut plandaki hizmet etki alanına göre aynı uygulama etabı veya bölge içinde kalması, yaya erişim mesafelerinin dikkate alınmas ve yeni tespit edilen alanın tesisin yapılmasına müsait olması zorunludur.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyası kapsamına davalı idare tarafından sunulan dilekçelerde özetle, eğitim tesisi alanının yerinin değiştirilmesine ilişkin dava konusu imar planı değişiklikleri yapılırken 08.11.2010 tarihli yazı ile İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nden görüş sorulduğu ve Müdürlüğün bu husustaki görüşleri değerlendirilerek imar planlarında gerekli düzenlemelerin yapıldığı belirtilmiştir.
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinde ise, Sivas Belediye Başkanlığı tarafından Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yazılan 08.11.2010 tarihli yazıda özetle; Belediye tarafından yapım çalışmaları sürdürülen Sivas (Merkez) ilave revizyon imar planı ve plan eki araştırma raporunda kullanılmak üzere; kent merkezinde yer alan okul sayısının, kurumdaki toplam personel sayısının, kurumun hizmetlerinin devamı ve/veya eğitim hizmetleri için yeni bir yapı ve/veya arsa alımı/yapımı düşünülüp düşünülmediğinin, varsa bu yere ait tapu bilgilerinin, imar planından beklenti, görüş ve önerilerinin, planda yer almasını istediği hususların sorulduğu, Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 07.12.2010 tarihli cevabı yazısında özetle; imar planı ile ilgili genel görüş ve önerileri ile birlikte … mahallesinde yer alan … ada … parsel sayılı taşınmazın bir kısmının kamulaştırılmasının, Mevlana mahallesinde yer alan … ada … parsel sayılı taşınmaza ve Orhangazi ile Tuzlugöl mahallelerine okul yapılmasının düşünüldüğünin belirtildiği, yazı ekinde kent merkezinde bulunan okullara ait 5 yıllık istatistiki bilgilerin sunulduğu görülmüştür.
Bakılan uyuşmazlıkta, her ne kadar davalı idare tarafından Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yazılan 08.11.2010 tarihli yazı ile dava konusu alanda yapılacak imar planı değişikliklerine ilişkin kurum görüşünün sorulduğu ileri sürülmüş ise de söz konusu yazıda bu hususta herhangi bir sorunun yer almadığı, bu yazıdan sonra 2012 yılında kabul edilen 1/5000 nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile davacılara ait uyuşmazlık konusu taşınmazın ”konut alanı” olarak planlandığı, dava konusu imar planı değişikliğinin ise 2014 yılında yapıldığı, bu süreçte ilgili kurumdan yeni bir görüş alınmadığı görülmüş, neticede dava konusu imar planı değişiklikleri yapılırken yukarıda yer alan Yönetmelik hükmü uyarınca imar planında durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşun görüşünün alınmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 26. maddesi kapsamında ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşların görüşü alınmaksızın yapılan dava konusu 1/5000 nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Nitekim, davacı yanında müdahil tarafından; Sivas ili, Merkez ilçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın eğitim alanından çıkarılmasına Sivas Belediye Meclisi’nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planının ”dava konusu alana ilişkin imar planı değişikliği yapılırken imar mevzuatı çerçevesinde alınması gereken kurum görüşü alınmadığı görüldüğünden, imar mevzuatı uyarınca belirlenen usule uyulmadan yapıldığı anlaşılan dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı” gerekçesiyle iptali yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: … sayılı kararın taraflarca temyiz edilmeksizin kesinleştiği görülmüştür.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının ve davacı yanında müdahilin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 16/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.