Danıştay 5. Daire, Esas No: 2019/5114, Karar No: 2021/679

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 31/07/2016 tarih ve 29787 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 669 sayılı KHK’nın 104. ve 105. maddeleri uyarınca askeri okulların kapatılması sonucunda astsubaylık rütbesine nasbının yapılmamasına ilişkin işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının eğitim gördüğü Astsubay Meslek Yüksek Okulunun 31/07/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 669 sayılı KHK’nın 104. maddesiyle kapatılması üzerine re’sen ilişiğinin kesildiği, ancak davacının ilişiğinin kesilmesinden itibaren davalı idareye ilişiğinin kesildiğini öğrendiği tarihten itibaren 60 gün içinde dava açması veya aynı süre içerisinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi uyarınca idareye başvuru yapması ve başvuruya verilen cevap üzerine 60 gün içinde dava açması gerekirken, davacının bu hususta idareye süresi içinde başvuru yapmaksızın 28/11/2018 havale tarihli dilekçeyle görülmekte olan davayı açtığı, bununla birlikte davacının OHAL’in kalkması nedeniyle astsubay meslek yüksekokulunun kapatıldığından bahisle davalı idareye, hakkında yeni bir işlem tesis edilmesi noktasında herhangi bir başvuru yapmadığı da anlaşıldığından davacının kapatılan okuluyla ilişiğinin kesilmesinden yaklaşık iki yıl geçtikten sonra açtığı davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağının bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunda bulunması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlıkta, mevzuat hükümleri incelendiğinde, davacının öğrenim görmekte olduğu okulun 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 104. ve 105. maddeleri uyarınca doğrudan başka bir işleme gerek kalmaksızın kapatıldığı ve Harp okulları, fakülte ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokullarında (Jandarma dahil) öğrenimine devam eden öğrencilerin, bu kapsamda davacının Yükseköğretim Kurulunca, üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullara naklen kaydedileceği yönünde düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır. Dava konusu işlemin, söz konusu Kanun hükmünde kararnameden kaynaklandığı, kanun hükmünde kararnamelerin ise, yürütme organının bir işlemi olmakla birlikte, fonksiyonel açıdan kanun niteliğini taşıyan hukuki düzenlemeler olduğu, davacının öğrenim gördüğü askeri okulun kapatılmasında davalı olarak gösterilen idareye herhangi bir işlem tesis edip etmeme ya da başka yönde bir işlem kurma olanağı tanınmadığı açık olduğundan, uyuşmazlıkta, davacının askeri öğrencilik statüsünün doğrudan ve kanun niteliğini taşıyan bir hukuki düzenleme olan Kanun Hükmünde Kararname ile sona erdiği, bu nedenle idari davaya konu edilebilmesine olanak bulunmadığı, dolayısıyla ortada idari davaya konu olabilecek nitelikte bir idari işlem bulunmadığı anlaşılmakla, bu haliyle davanın esasının incelenme olanağı bulunmadığı, öte yandan ortada bir idari işlem bulunmadığından, davalı idareye yüklenecek bir tazminat sorumluluğundan da söz edilemeyeceği, zira, Anayasa’nın 125. maddesi uyarınca idarenin yalnızca kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu, dolayısıyla idari davaya konu olmayan işlemden kaynaklandığı ileri sürülen parasal haklara yönelik talebin de yargısal incelemesi yapılmamaktadır. Bu durumda idari davaya konu olabilecek bir işlem ve bu işlemden doğduğu iddia edilen zararların tazmini istemiyle açılan işbu davada, Mahkemece 2577 sayılı Yasanın 15/b-1 maddesi uyarınca davanın incelenmeksizin reddi yönünde karar verilmesi gerekirken, davanın süre aşımı nedeniyle reddi yönünde karar verilmiş ise de, verilen karar sonuç itibarıyla yerinde görüldüğünden, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan gerekçeyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hakkında güvenlik soruşturması dahi yapılmadığı, somut herhangi bir gerekçeye yer verilmediği, masumiyet karinesinin ihlal edildiği, dava konusu astsubay rütbesine nasbedilmemesine ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu ve usulüne uygun tebliğ edilmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun gerekçeli reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Davacının adli yardım istemi kabul edildiğinden, temyiz aşamasında tahsil edilmeyen … TL temyiz başvuru harcı ile … TL temyiz karar harcının ve kullanılacak posta giderinin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davacıdan tahsili için Mahkemesince ilgili merciine müzekkere yazılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 16/03/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.