Danıştay 4. Daire, Esas No: 2018/6299, Karar No: 2022/1625

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- … ( … Metal )

2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle vergi inceleme raporuna istinaden re’sen tarh edilen 2010/ 01 ila 12. dönemleri üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Kanun’un 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacıya ihtilaflı dönemde fatura düzenleyen, İkitelii Vergi Dairesi mükellefleri, Tasfiye Halinde … Metal İnşaat Malz. ve Metal Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti.’leri hakkında düzenlenen vergi tekniği raporununda yer alan tespitlere göre; adı geçen mükellefler tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir emtia ve hizmet teslimine dayanmadığı anlaşıldığından, dava konusu cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık, özel usulsüzlük cezasının kesilmesini öngören ve bu cezanın kesilmesine ilişkin koşulları düzenleyen yasa maddesinde belirtilen unsurların hepsinin bir arada gerçekleşmemesi nedeniyle kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının, davalı idarenin istinaf başvurusu istemi yönünden; davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına ilişkin kısmı ile davacı taraf istinaf başvurusu istemi yönünden; T.H. … Metal İnş. Malz. ve Metal Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den alınan faturalara isabet eden katma değer vergisinin indirimin reddi suretiyle resen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması isteminin reddine ilişkin kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan kaldırma nedenleri bulunmadığı ve davalı ve davacı istinaf başvuru dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların da kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, davalı ve davacının istinaf başvurusunun reddi gerektiği, davacı adına Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenilen faturalara isabet eden katma değer vergisi indiriminin reddi suretiyle resen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden, adı geçen mükellef hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitlere göre, adı geçen mükellefin, bazı vergisel yükümlülüklerini yerine getirmemesinin veya emtia alım ve satımında bulunduğu mükellefler hakkında vergi tekniği raporunun bulunmasının sahte belge düzenlediğini ispata yeterli olmadığı sonucuna varıldığından, davacının, adı geçen mükelleften temin ettiği faturalarda yer alan katma değer vergisi indirimin reddi suretiyle resen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatında yasal isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, davalı idare istinaf başvurunun reddine, davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne kısmen reddine, Mahkeme kararının kısmen kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından, ticari yaşamda mal ve hizmet satın alan mükelleflerin, kendilerine emtia satanların vergi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği hususunda bilgi sahibi olmasının mümkün olmadığı, bu nedenle emtia satanların durumlarından hareketle alış yapılan faturaların sahte olduğunun ileri sürülmesinin gerçekle bağdaşmayacağı, Mahkeme kararının aleyhine olan kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti. hakkında sahte fatura düzenleme fiili nedeniyle vergi tekniği raporu tanzim edildiği, söz konusu raporda, adı geçen mükellefin 2010-2011 takvim yıllarında düzenlendiği faturaların gerçek bir mal teslimi ve hizmet ifasına dayanmadığının sahte faturalar olarak kabul edilmesi gerektiği soncuna varıldığı, davacı adına düzenlenen vergi inceleme raporunda ise, adı geçen mükellefin düzenlediği faturaları kullanarak ilgili dönem beyanlarına yansıttığı ve indirim konusu yaptığı tespit edildiğinden, adı geçen mükelleften yapılan alımlar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık, davacının dava konusu tarhiyata mesnet alımlar için kanunen kabul edilebilir belge almadığından, bunun yerine bu alımların sahte faturalarla belgelendirilmesi yoluna gidildiğinden kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ..
DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz isteminin reddi, davalı idarenin temyiz isteminin, Tasfiye Halinde Özder Metal San. Tic. Ltd. Şti.den alınan faturalar nedeniyle yapılan tarhiyatları kaldıran Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle kısmen kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacının, temyiz konusu kararın, redde ilişkin kısmı ile davalı idarenin kararın, özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmı yönünden ileri sürdüğü iddialar, kararın bu kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, temyiz konusu kararın, Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti.’den alımı ve indirim konusu edilen faturalara ilişkin kısmı yönünden temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmaların düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellefler hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Davacı adına fatura düzenleyen İkitelli Vergi Dairesi mükellefi, Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporunda özetle; 27/05/2009 tarihinde metalden prefabrik yapıların, köprülerin, köprü parçalarının, kulelerin, kafes direklerin, konstrüksiyon elemanlarının, diğer yapıların ve yapı elemanlarının toptan ticareti işi ile iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis edildiği, adı geçen mükellefin 15/12/2011 tarih ve 7962 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi ilanı ile tasfiyeye girdiği, tasfiye işlemlerini yürütmek üzere …’ün tasfiye memuru olarak atandığı, 03/03/2011 tarihli yoklamada, iş yerinin, 100 m² büyüklüğünde asma katlı iş yeri olduğu, aynı adreste … Demir Çelik ve İnş. Ltd. Şti.’nin de faaliyet gösterdiği, her iki firmanın da aynı adreste demir çelik alım ve satımı faaliyetinde bulunduğu, şirket ortağı …’ün aynı zamanda … Demir Çelik ve İnş. Ltd. Şti.’nin de %90 ortağı ve müdürü olduğu, sözü edilen şahıs tarafından, ”… Demir Çelik ve İnş. Ltd. Şti.’nin” ilgili adreste kurulma sebebinin, adı geçen mükellefin koda alınması sebebiyle olduğunun beyan edildiği, iş yerinin asma katının büro olarak kullanıldığı, zemin katta muhtelif profillerin bulunduğu, 19/09/2011 tarihli yoklamada, faaliyet konusunun, profil demir sac toptan satışı olduğu, iş yerinde 1 işçi çalıştırıldığı, imalatlarının ve kapasite raporlarının bulunmadığı, iş yerinin aylık net kirasının 600.00-TL olduğu, mülk sahibinin … olduğu, iş yerinde 10 ton emtia bulunduğunun beyan edildiği, demirbaş olarak, 1 adet vinç, 2 masa, 4 adet koltuk, 1 adet televizyon, 1 adet klima, 2 adet bilgisayar, 1 adet dolap bulunduğu, 16/01/2012 tarihli yoklamada, adı geçen mükellefin tasfiye halinde olduğu, herhangi bir faaliyetinin ve çalışanının bulunmadığı, rapor tanzim tarihi itibariyle vergi aslı ve gecikme zammı dahil 229.752,91-TL borcunun bulunduğu, adı geçen mükellef tarafından tahakkuk eden borçlarından yalnızca 709,07-TL’ lik kısmı için ödemede bulunulduğu, 2010 ve 2011 takvim yıllarında muhtasar beyannamelerinde, 1-2 işçi çalıştırıldığının beyan edildiği, 2010 ve 2011 yılları katma değer vergisi matrahlarının sırasıyla, 9.340.519,29-TL, 6.355.647,18-TL, 2010 ve 2011 takvim yıllarında, faaliyetine ilişkin olarak 13.439.302.27-TL, 7.129.065,00-TL fatura kullanıldığı, kullanılan faturaların sırasıyla, %99 ve %97’sinin sahte fatura düzenleme nedeniyle olumsuz tespit bulunan veya haklarında vergi inceleme raporu ile sahte belge düzenlediği tespit edilen mükelleflerden olduğu, 2010 yılında düzenlenen faturalara ilişkin sevk irsaliyelerinde taşıma yapan araçların otomobil tipi binek arabalar olduğu, bu arabalarda 22 ton demir taşınmış gibi gösterildiği, adı geçen mükellefin ibraz ettiği faturalar arasında ödeme ve tahsilat belgelerinin, elektrik ve su faturalarının bulunmadığı, adı geçen mükellef tarafından 2010 takvim yılı ve 2011/01 ila 11. dönemlerinde hasılat olan toplam 20.946.594,92-TL tutarında düzenlenmiş olan faturaların gerçek bir mal ve hizmet ifası yansıtmayan sahte faturalar olarak kabul edilmesi gerektiği tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıdaki tespitlerin birlikte değerlendirilmesinden, adı geçen mükellefin sahip olduğu ticari organizasyon ( iş yeri , ekipman, şube ve deposunun bulunmaması vb.) ile orantılı olmayacak düzeyde katma değer vergisi matrahlarının beyan edildiği, emtia ve hizmet alımında bulunduğu mükellefler hakkında olumsuz tespitler bulunduğu, vergi borcunu ödemediği, hususları dikkate alındığında adı geçen mükellef tarafından davacı şirkete düzenlenen söz konusu faturaların gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna varılmış olup, aksi yöndeki Vergi Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, 213 sayılı Kanun’un 353/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının ilişkin kısmının oy birliği ile Tasfiye Halinde … Metal İnşaat Malz. ve Metal Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalar nedeniyle yapılan tarhiyatlara ilişkin kısmının üye …’nin karşı oyu ve oy çokluğu ile ONANMASINA,
3. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının Tasfiye Halinde … Metal San. Tic. Ltd. Şti.’den temin ettiği faturalardan kaynaklanan tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin kısmının oy birliği ile BOZULMASINA,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde karar verildi.