Danıştay 4. Daire, Esas No: 2016/12324, Karar No: 2021/1062
4. Daire 2016/12324 E. , 2021/1062 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/12324
Karar No : 2021/1062
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Yayıncılık Anonim Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığından bahisle re’sen tarh edilen 2010/3 ila 10 dönemi vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile kesilen özel usulszlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacıya ilgili dönemde fatura düzenleyen Göztepe Vergi Dairesi mükellefi … Ajans Prod. Tek. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitlerin, adı geçen firmanın düzenlediği faturaların sahte olduğunu kanıtlar nitelikte olmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı şirket adına yapılan tarhiyatlarda ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış; 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak açıklanmış; 229. maddesinde de, fatura; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika şeklinde tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri hükmüne yer verilmiştir.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef, üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımakta, bu bağlamda, Kanunda ve Kanunla verilen yetkiye dayanılarak çıkarılan yasa altı düzenleyici işlemlerde öngörülen şekil şartları ile kayıt ve belge nizamına sıkı sıkıya bağlılık sözkonusu olmaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve hizmet ifasına ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Davacıya uyuşmazlık konusu dönemde fatura düzenleyen Göztepe Vergi Dairesi mükellefi … Ajans Prod. Tek. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu’nda özetle; şirketin 22/02/2010 tarihinde reklam ajanslarının faaliyetleri işi ile iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, 31/10/2011 tarihi itibariyle mükellefiyetinin re’sen terkin ettirildiği, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasına esas olmak üzere … ve … adlı şahıslardan el konulan mühürlü çuval ve torbalar içerisinde … Ajans Prodüksiyon Teknik Hizmetler San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait bir adet kaşenin ele geçirildiği, 16/03/2010 tarihli yoklamada iş yerinin 30 m2 ve kira olduğu, çeşitli demirbaşlarının olduğu, ayrıca 2 adet bilgisayarın daha geleceği ve işte kullanılacağı, muhasebecisinin … olduğu hususlarının şirket müdürü … tarafından beyan edildiği, 27/12/2010 tarihli yoklamada faaliyetin film çekimlerine alt yapı hizmeti sunma işi olduğu, kullanım alanının yaklaşık 40 m2 olduğu, iş yerinde 2 kişinin çalıştığı, faaliyetin genelde film çekimlerinde olduğu hususlarının şirket müdürü … tarafından beyan edildiği, 18/10/2010 tarihli şube açılış yoklamasında iş yerinin 130 m2 betonarme zemin kat bodrumlu ve kira olduğu, tespit anında ücretli çalışanın olmadığı, şube iş yerinde ev tekstili ve konfeksiyon ürünleri toptan alım satımı faaliyetlerinde bulunulacağı hususlarının şirket müdürü … tarafından beyan edildiği, 25/07/2011 tarihli yoklamada şirketin faaliyetine devam etmediği, Ocak ayında adresten ayrıldığı, ilgili adreste 6 aydır … Tasarım’ın faal olduğu, … Tasarım yetkilileri bulunmadığından iş merkezi görevlisi …’dan beyan alındığı, 07/10/2011 tarihli yoklamada … Tasarım’ın ilgili adreste faaliyet gösterdiği, şirketin yaklaşık 3 seneyi aşkın bir süre önce adresten taşındığı hususunun han görevlisi … tarafından beyan edildiği, şube adresinde yapılan 13/10/2011 tarihili yoklamada adreste şirketin olmadığı, iş yerini terk ettiği hususlarının yapılan çevre araştırması ve muhtarlık beyanlarıyla tespit edildiği, şirketin kuruluş sermayesinin 5.000,00 TL olduğu, 2010 yılında toplam 3.736.858,73 TL, 2011/1 ila 7 döneminde toplam 326.390,00 TL katma değer vergisi matrahı beyan edildiği, şirketin Bs bildirimi ile 2010 yılında 3.187.445,00 TL, 2011 yılında 282.640,00 TL tutarında satış yaptığını bildirdiği, diğer mükelleflerin Ba bildirimi ile 2010 yılında 3.213.462,00 TL, 2011 yılında 470.225,00 TL tutarında alış yaptıklarını bildirdikleri, şirketin Ba bildirimi ile 2010 yılında 3.287.563,00 TL tutarında alış yaptığını bildirdiği, 2011 yılında alış yaptığı yönünde beyanının bulunmadığı, diğer mükelleflerin Bs bildirimi ile şirkete 2010 yılında 454.313,00 TL, 2011 yılında 6.182.271,00 TL tutarında satış yaptıklarını bildirdikleri, şirketin 2010/7,8,9 dönemlerinde 2-3 işçi, 10. ayda 49 işçi, 2010/11,12 dönemlerinde 2-3 işçi, 2011/1,2,3 dönemlerinde ise 4-5 işçi çalıştırdığını beyan ettiği, şirket ortak ve müdürlerinin ortaklık ve yöneticiliklerinin olduğu diğer şirketler hakkında da olumsuz tespitler bulunduğu, şirketin rapor tarihi itibariyle toplam 13.412,52 TL vergi borcu olduğu ve düzenlenen faturaların sahte belge olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna varıldığı tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitlerin birlikte değerlendirilmesinden, söz konusu şirketin beyan ettiği satış tutarları ile diğer mükelleflerin Ba-Bs bildirimleri arasında uyumsuzluklar olduğu, yapılan yoklamalarda şirketin anılan hasılatları yapabilecek fiziki kapasiteye, emtiaya ve ticari organizasyona sahip olmadığının tespit edildiği, şirket tarafından yüksek tutarlı katma değer vergisi matrahları beyan edilmesine rağmen tahakkuk eden vergilerin ödenmediği, şirket ortaklarının ortak ve yöneticisi olduğu diğer şirketler hakkında da olumsuzluklar tespit edildiği hususları göz önünde bulundurulduğunda, şirketin uyuşmazlık konusu dönemde davacıya düzenlediği faturaların sahte belge niteliğinde olduğu sonucuna ulaşıldığından, bu faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık, aksi yönde verilen Vergi Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Bununla birlikte, Mahkemece yeniden verilecek kararda, 213 sayılı Kanun’un 353/1 maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezası yönünden yeniden değerlendirme yapılacağı da tabidir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.