Danıştay 3. Daire, Esas No: 2019/319, Karar No: 2022/1354
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2019/319 E. , 2022/1354 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/319
Karar No : 2022/1354
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:2018/1951 sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, … İnşaat Makine Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınamayan 2008 ila 2010 yıllarına ait muhtelif kamu alacağının tahsili amacıyla mirasçı sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ila … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Mahkemelerince verilen ara kararına cevaben sunulan bilgi ve belgelerden, dava konusu …, … ve … takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacakları, … takip numaralı ödeme emri içeriği 2009 yılının Haziran ila Eylül ve Kasım dönemlerine ait gelir (stopaj) vergisi ve fer’isi ile … takip numaralı ödeme emri içeriği 2008 yılına ait kamu alacakları için asıl borçlu şirket adına düzenlenip ilanen tebliğ edilen ödeme emirlerine ait tebliğ alındıları dosyaya ibraz edilmediğinden, sözü edilen alacakların usule uygun bir şekilde kesinleştirildiğinin ortaya konulamadığı, … takip numaralı ödeme emrinin 2009 yılına ait kamu alacakları için asıl borçlu şirket adına düzenlenen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrine ait tebliğ alındısı 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 102. maddesine uygun biçimde düzenlenmediğinden ilanen tebliğ koşullarının oluştuğundan bahsedilemeyeceği, … takip numaralı ödeme emri içeriği 2009 yılının Haziran ila Eylül ve Kasım dönemi haricinde kamu alacakları için asıl borçlu şirket adına düzenlenen … tarih ve … ila … ve … tarih ve …, …, …, … ile … takip numaralı ödeme emirleri usule uygun bir şekilde 14/12/2009 tarihinde vergi dairesinde kanuni temsilciye tebliğ edilmesine karşın, söz konusu alacakların tahsil zaman aşımı süresini kesen veya durduran bir durum olmaksızın 01/01/2010 tarihinden itibaren beş yıl içerisinde davacı adına ödeme emri düzenlenerek tebliğ edilmesi gerekirken zaman aşımı süresi dolduktan sonra 18/12/2017 tarihinde tebliğ edildiği ve zaman aşımına uğradığı, … takip numaralı ödeme emri içeriği kamu alacağıyla ilgili olarak asıl borçlu şirket adına düzenlenen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin şirketin kanuni temsilcisine ikamet adresinde tebliğ edilmek suretiyle kesinleşmesi üzerine yapılan araştırma neticesinde şirketin borçlarını karşılayacak mal varlığının bulunmadığı tespit edildiğinden, söz konusu alacağın tahsili amacıyla davacı adına ödeme emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle … ila … ve … takip numaralı ödeme emri iptal edilmiş, … takip numaralı ödeme emri yönünden dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, … İnşaat Makine Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden tahsil edilemeyen 2008 ilâ 2010 yıllarına ilişkin muhtelif vergi, ceza ve fer’ilerinden oluşan kamu alacağının tahsili amacıyla mirasçı sıfatıyla … tarih ve … ila … takip numaralı ödeme emirlerinin düzenlendiği; … takip numaralı ödeme emri içeriği 2008 yılına ait kamu alacağının, şirketin işlemlerinin 07/11/2013 tarihli iş emrine istinaden incelenmeye başlandıktan sonra bağlı olduğu vergi dairesince 15/11/2013 tarihinde takdire sevk edilmesi üzerine 19/02/2014 tarihinde düzenlenen … sayılı Vergi Tekniği Raporunun done alındığı 16/06/2014 tarihli takdir komisyonu kararlarına istinaden salınan katma değer vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezasına ilişkin olduğu ve bu vergi ve cezaların tahsili amacıyla asıl borçlu şirket adına … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinde re’sen tarhiyat, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması olarak tanımlanmıştır. Kanun’un 74. maddesinin (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde, yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak, takdir komisyonunun görevleri arasında sayılmış, komisyonunun yetkilerini düzenleyen 75. maddenin 1. fıkrasında ise 72. maddenin 1. fıkrasına göre kurulan takdir komisyonu 74. maddedeki görevleri dolayısıyla bu Kanun’da yazılı inceleme yetkisini haiz olduğu kuralına yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 113. maddesinde zamanaşımı; süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak ifade edilmiş, 114. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ise vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı, şu kadar ki vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasının zamanaşımını durduracağı, duran zamanaşımını mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam edeceği, ancak işlemeyen sürenin her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının, dava konusu …ila … takip numaralı ödeme emirleri ile … takip numaralı ödeme emri içeriği 2009 yılına ait kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
213 sayılı Kanun’un 30. maddesine göre vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde matrah, takdir komisyonu tarafından takdir edilebileceğinden, bu durumdaki bir mükellefin vergi incelemesine başlanılmadan önce takdire sevk edilmesine ve düzenlenen raporların takdir komisyonunca done olarak kullanılmasına yasal bir engel bulunmamakla birlikte inceleme başladıktan sonra takdire sevk işleminin zamanaşımı süresini durdurduğundan bahsedilemez.
Bu durumda, dava konusu … takip numaralı ödeme emrinin; 2008 yılına ait kamu alacağı yönünden, şirketin 2008 yılı işlemlerinin incelemeye başlanmasından sonra takdire sevk işleminin zaman aşımı süresini durdurmadığı dikkate alındığında, zaman aşımı süresinin dolmasından sonra tebliğ edilen ihbarnameler içeriği cezalı vergiler zaman aşımına uğradığından, Vergi Mahkemesi kararının; dava konusu … takip numaralı ödeme emrinin sözü edilen kısmının yazılı gerekçeyle iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu … ila … takip numaralı ödeme emirleri ile … takip numaralı ödeme emri içeriği 2009 yılına ait kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; dava konusu … takip numaralı ödeme emri içeriği 2008 yılına ait kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 29/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
