Danıştay 3. Daire, Esas No: 2019/1990, Karar No: 2022/1252

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği ve baz yağı kullanarak ürettiği ürünler 2710 G.T.İ.P pozisyonunda yer almasına karşın, farklı pozisyonlarda beyan ederek söz konusu ürünlere isabet eden özel tüketim vergisini eksik hesapladığı yolundaki saptamaları içeren vergi tekniği raporunu done alan takdir komisyonu kararlarına istinaden 2011 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davalı idare tarafından, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinde sayılan re’sen takdir nedeni bulunup bulunmadığı ortaya konulmaksızın tarh zamanaşımını durdurmak amacıyla davacının takdire sevk edildiği ancak tarhiyatın asıl dayanağının vergi tekniği raporu olduğunun anlaşıldığı olayda 31/12/2016 tarihi itibariyle tarh zamanaşımı süresinin dolduğunun kabulü gerektiğinden bu tarihten sonra tebliğ edilmek suretiyle zamanaşımına uğrayan tarhiyatta hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3.fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Takdir komisyonuna sevkin zamanaşımını durdurduğu, zamanaşımı süresi içerisinde davacı hakkındaki tarhiyatın tamamlandığı, idarelerince yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘iN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE
MADDİ OLAY :
Davacının, bir kısım alımlarını sahte faturalarla belgelendirdiği ve baz yağı kullanarak ürettiği ürünler 2710 G.T.İ.P pozisyonunda yer almasına karşın, farklı pozisyonlarda beyan ederek söz konusu ürünlere isabet eden özel tüketim vergisini eksik hesapladığından bahisle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca 10/11/2016 tarihinde takdire sevk edildiği, takdire done teşkil etmek üzere 27/10/2017 tarihli Vergi Tekniği Raporundaki değerlendirmelerden, davacı hakkında Yönetim bilgi sistemi GİBİNTRA üzerinden yapılan sorgulamada 2011 takvim yılına ilişkin ürettiği ürün ve doğrudan alıp-sattığı ürünler için envanter çalışması yapılarak … tarih ve … ila … sayılı vergi inceleme raporlarının düzenlendiği, özel tüketim vergisi avantajlarından faydalanarak aldığı baz yağları herhangi bir üretime tabi tutmadığı, aynen veya içine çok az katkı maddesi katarak piyasaya sürdüğü, organize şekilde hareket ettikleri anlaşılan ilişki içinde bulunduğu firmalara fatura düzenleyerek ya da inceleme yıllarında yüksek tutarlı sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanarak bu faaliyetini gizlemeye çalıştığı, söz konusu emtiaya ilişkin düzenlenen faturaların tamamının sahte olduğu, 2011 döneminde faturalarını indirime konu ettiği, … Otomotiv ve Endüstriyel Madeni Yağlar Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … , … Kimya Lojistik Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … , … Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … , … Madeni Yağlar Otomotiv Taahhüt Nakliyat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … ve … Filtre Petrokimya ve Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … , … Otomotiv Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … ve … Boya ve Kimya İnşaat Turizm Nakliyat İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı raporlarda bahsi geçen firmaların ilgili yılda tanzim ettikleri tüm faturaların sahte belge olduğu tespitlerine yer verilmiştir.
Bu vergi tekniği raporundaki tespitler ve matrah farkları esas alınarak 09/11/2017 tarihli takdir komisyonu kararıyla matrah takdir edildiği, bunun üzerine yapılan tarhiyatın 09/11/2017 tarihli ihbarnamelerle 10/11/2017 tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun, vergi kanunlarının uygulanması ve ispatı düzenleyen 3. maddesinin (B) bendinde; vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu ve yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, vergiyi doğuran olayla ilgisi doğal ve açık olmayan tanık anlatımının kanıtlama aracı olarak kullanılamayacağı, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa ait olduğu, 30. maddesinin 4. bendinde defter kayıtları ve bunlarla ilgili vesikaların, vergi matrahının doğru ve kesin olarak tesbitine imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz ve karışık olması dolayısıyla ihticaca salih bulunmaması halinde matrahın re’sen takdir edileceği; 134. maddesinde vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, saptanması ve sağlanması olduğu, 267. maddesinde emsal bedel, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veya doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değer olarak tanımlandıktan sonra, hangi sıra ve esaslara göre tesis olunacağı üç sıra halinde açıklanmış, emsal bedel tayin olunurken, sırasıyla, birinci sırada ortalama fiyat esası, ikinci sırada maliyet bedeli esası, üçüncü sırada getirilen takdir esasının önceki sırada belirtilen esaslara göre belli edilemeyen emsal bedellerinin ilgililerin başvurusu üzerine takdir komisyonunca maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle takdir yolu ile belli edileceği kurala bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 113. maddesinde zamanaşımı; süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış, 114. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ise vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı, şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulmasının zamanaşımını durduracağı, duran zamanaşımını mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam edeceği, ancak işlemeyen sürenin her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamayacağı hüküm altına alımıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Kanun’un 30. maddesi karşısında, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde matrahın takdir komisyonu tarafından takdir edilebileceği tartışmasız olup bu durumdaki bir mükellefin vergi incelemesine başlamadan önce takdire sevk edilmesine ve düzenlenen inceleme raporlarının takdir komisyonunca done olarak kullanılmasına yasal bir engel bulunmamaktadır. Zamanaşımı süresi içinde takdire sevk edilmekle işlemekte olan zamanaşımı süresinin duracağı 213 sayılı Kanun’un 114. maddesi gereğidir.
Bu durumda, yukarıda söz edilen saptamalardan, davacının özel tüketim vergisi avantajlarından faydalanarak aldığı baz yağları herhangi bir üretime tabi tutmadığı, aynen veya içine çok az katkı maddesi katarak piyasaya sürdüğü yönündeki tespitler ve 2011 yılında faturalarını indirim konusu yaptığı firmalar hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporlarındaki tespitler dikkate alındığında olayda re’sen tarh nedeni bulunduğunun kabulü gerektiğinden davacının 2011 yılı matrahının takdiri için takdir komisyonuna sevk edilmesiyle duran ve sevk tarihinden itibaren bir yıl içinde verilen takdir komisyonu kararıyla, zamanaşımı süresi dolmadan tebliğ edilen ihbarname ile duyurulan cezalı verginin zamanaşımına uğradığından söz edilemeyeceğinden tarh matrahının hukuka uygunluğu değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre karar verilmek üzere vergi dava dairesi kararının bozulması gerekmiştir.
Öte yandan yeniden verilecek kararda, tarhiyatın özel tüketim vergisinden kaynaklanan kısmı hakkında değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerektiği tabiidir.