Danıştay 3. Daire, Esas No: 2018/6824, Karar No: 2022/635
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2018/6824 E. , 2022/635 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/6824
Karar No : 2022/635
TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVACI) …
2-(DAVALI) …Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU : …. Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin …Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, asıl borçlu …Orman Ürünleri Pazarlama Sanayi Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden alınamayan 2008, 2009, 2014 ve 2015 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen …tarih ve …ile …takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu …takip numaralı ödeme emri içeriği 2008 yıl için kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin ihbarnamenin ilanen tebliğ öncesinde asıl borçlunun bilinen adreslerine tebliği yoluna gidildiğini gösteren herhangi bir bilgi ve belgenin dosyaya sunulmadığı, bu haliyle 31/12/2013 tarihine kadar usulüne uygun bir tebliğ bulunmadığından söz konusu cezanın zamanaşımına uğradığı, …takip numaralı ödeme emri içeriği tarhiyatlara karşı açılan davaların reddedildiği ve kararların kesinleştiği, asıl borçlu şirketin 07/07/2014 tarihinde ticaret sicilinden silinerek tüzel kişiliğinin kalmaması nedeniyle bu tarihten sonra şirket adına düzenlenen ödeme emirleri ve yapılan tebligatlar hukuki sonuç doğurmayacağı açık olmakla birlikte şirket adına ihbarname tebliği ve açılan davaların reddi suretiyle kesinleştirilen borcun şirketin tüzel kişiliğinin kalmaması nedeniyle şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşıldığından söz konusu kamu alacağının kanuni temsilciden ödeme emriyle istenebileceği gerekçesiyle …takip numaralı ödeme emri iptal edilmiş, …takip numaralı ödeme emri yönünden dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, adına kesinleşmiş bir borç bulunmadığı, talep edilen kamu alacağının zamanaşımına uğradığı, esasa etkili iddialarının karşılanmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir. Davacı tarafından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kabulü Vergi Dava Dairesi kararının bozulması, davalı idare temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının kanuni temsilcisi olduğu asıl borçlu şirket adına 2008 ve 2009 yıllarına ilişkin yapılan tarhiyatlara karşı açılan davalar devam ederken şirketin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun geçici 7.maddesi uyarınca yapılan ihtar ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlanan ilana rağmen süresi içerisinde bildirimde bulunulmadığından 16/07/2014 tarihinde Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlanan ilanla ticaret sicilinden re’sen silindiği, devam eden davalarda verilen kararlara dayanılarak şirket adına tanzim edilen (2) nolu ihbarnamelerin ise 26/05/2015, 05/10/2015, 11/11/2015 tarihlerinde davacıya tebliğ edildiği, dava konusu …takip numaralı ödeme emri içeriğinin belirtilen (2) nolu ihbarnamelerden kaynaklandığı, …takip numaralı ödeme emrinin ise 2008 yılı için kesilen özel usul usulsüzlük cezasına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Kanuni Temsilcilerin Ödevi” başlıklı 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idare tarafından, temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının, 1 takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Bir şirketin borçlu kılınabilmesi ancak tüzel kişilik kazandığı tarih ile bu kişiliğin sona erdiği tarih arasındaki zaman diliminde olanaklıdır. Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre şirketlerin tüzel kişilikleri ticaret sicilinden silinmesiyle sona ermektedir. Ticaret silicilinden kaydı silinen ve hukuksal varlığı sona eren bir kurumun bu tarihten sonra haklara sahip olması, borçlu kılınması, temsili, yargı yerlerinden koruma istemesi mümkün değildir.
Asıl borçlu şirketin sicilden silinmek suretiyle tüzel kişiliğinin sona erdiği tarihte devam eden davalarla ilgili olarak vergi mahkemelerince henüz bir karar verilmediği dikkate alındığında, asıl borçlu şirket hakkında yapılan tarhiyatın davacı kanuni temsilciden ödeme emri ile istenebilecek aşamaya geldiğinden söz edilemeyeceğinden, dolayısıyla (2) nolu ihbarnameler içeriği kamu alacağının tahsili amacıyla tanzim edilen 2 takip numaralı ödeme emri hukuka aykırı düştüğünden Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle bu yönden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davacı istinaf başvurusunun reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; …takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Davalı idare temyiz isteminin reddine,
4. Kararın, …takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, 23/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X)-KARŞI OY:
Davacı temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenen Vergi Dava Dairesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve kararın onanması gerektiği oyuyla kararın, …takip numaralı ödeme emri yönünden verilen hüküm fıkrasına katılmıyorum.