Danıştay 13. Daire, Esas No: 2021/1489, Karar No: 2022/269

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … Maden Ürünleri Otomotiv İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
2- … Organizasyon A.Ş.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü’nce 27/08/2019 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2. Kısım Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak 05/06/2020 tarihli dilekçe ile yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kısmen iptal, kısmen ret kararının, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 08/12/2020 tarih ve E:2020/3148, K:2020/3558 sayılı kararı ile redde ilişkin kısmının onanması, iptale ilişkin kısmının bozulması ve davanın bu kısım yönünden de reddine kesin olarak karar verilmesi üzerine; temyiz incelemesinde karar verilirken, fiyat teklifini veren şirketin yetkili temsilcisi tarafından fiyat teklif belgesine atılan imzanın aslına benzetme gayretiyle atıldığı hususunun değerlendirilmediği iddiasıyla, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 08/12/2020 tarih ve E:2020/3148, K:2020/3558 sayılı kararının kısmen bozma ve redde ilişkin kısmının yargılamanın yenilenmesi suretiyle kaldırılarak Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının onanması istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacılar tarafından, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü’nce 27/08/2019 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen 2019/337382 ihale kayıt numaralı “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2. Kısım Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak 05/06/2020 tarihli dilekçe ile yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul Kararı’nın iptali istemiyle açılan davada verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kısmen iptal kısmen ret kararının, Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 08/12/2020 tarih ve E:2020/3148, K:2020/3558 sayılı kararı ile kısmen onanması, kısmen bozulması (davanın bu kısmının reddi) üzerine, temyiz incelemesinde karar verilirken fiyat teklifini veren şirketin yetkili temsilcisi tarafından fiyat teklif belgesine atılan imzanın aslına benzetme gayretiyle atıldığı hususunun değerlendirilmediğinden bahisle yargılamanın yenilenmesi yoluyla uyuşmazlık hakkında karar verilmesinin istenildiği; yargılamanın yenilenmesi dilekçesinde ileri sürülen hususların, 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinde yer verilen yargılamanın yenilenmesi sebeplerinin hiçbirisine uymadığı, yargılamanın yenilenmesini gerektiren hallerin yasa koyucu tarafından sınırlı olarak belirlendiği, anılan Kanun’da sayma yoluyla belirtilen sebeplerin dışında yargılamanın yenilenmesine olanak bulunmadığı anlaşıldığından, davacıların yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, Danıştay kararında “… Bariz farklılık bulunmadığı ve imzaların birbiriyle uyumlu olduğu gerekçesiyle reddedildiği görülmektedir. Bu durumda … teknik incelemeyi gerektiren bir farklılık bulunmadığı…” gerekçesiyle karar verildiği, ancak karar verilirken kriminal incelemesi üzerine benzetme gayretiyle imza atıldığının yani hileye başvurulduğunun değerlendirilemediği, farklılık bulunmama sebebinin benzetme gayreti olduğu bilinse idi anılan kararın verilmeyeceği, … İdare Mahkemesi kararının bozulmuş olmasının kriminal laboratuvarı tarafından yapılan incelemenin de bozulması anlamını taşımadığı, “… Emniyet Genel Müdürlüğü Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü’nden 05/09/2018 tarihli ve 02736 sayılı yazı ekinde gelen “Uzmanlık Raporu” başlıklı belgede … imzalarına benzetilmek gayretiyle adına saltte olarak atılmış olduğu kanaatine varılmıştır.” gerekçesiyle verilen … tarih ve … sayılı Kurul kararının Daire tarafından değerlendirilmediği, bu itibarla 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinin (b) ve (e) bentleri ve re’sen dikkate alınacak 53. madde nedenleri ile yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü ile Danıştay Onuüçüncü Dairesi kararının kısmen bozulmasına ve davanın
reddine ilişkin kısmının kaldırılarak onanması ve dava konusu işlemin ilgili kısmının iptali gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, usule ilişkin olarak; yargılamanın yenilenmesi süresinin 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinin 1. fıkrasının (b) ve (e) bentlerinde belirtilen sebepler için altmış gün olarak öngörüldüğü, davacılar tarafından 60 gün içinde talepte bulunulmadığından, yargılanmanın yenilenmesi talebinin öncelikle süre yönünden reddedilmesi gerektiği, Danıştay kararında … İdare Mahkemesi kararında yer alan “davalı idarece sunulması zorunlu olan üçüncü kişiden alınmış fiyat teklifinde yer alan imzanın şirket yetkilisi şahsın el ürünü olup olmadığının bu konuda yaptırılacak teknik bir incelemeyle açık, net ve kesin bir şekilde ortaya konulması gerekirken, bu yola gidilmeksizin kanaate dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemde bu iddia yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı” gerekçesine hiç yer verilmediği, dolayısıyla … İdare Mahkemesi’nin kararının davacının 1. iddiasının iptaline ilişkin kısmı tüm gerekçeleriyle birlikte, kesin olarak verilen Danıştay kararı ile tamamen ortadan kalktığı, bu nedenle de, davacının yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi gerektiği, süreçten de anlaşılacağı üzere 25/11/2020 tarihli Kurul kararının yargı kararının yerine getirilmesi amacıyla alınmış bir karar olduğu, işbu davada 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi hükmünün de uygulanmasının ve bu gerekçeyle yargılamanın yenilenmesi talep edilmesinin mümkün olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü’nce 27/08/2019 tarihinde açık ihale usûlüyle gerçekleştirilen 2019/337382 ihale kayıt numaralı “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2. Kısım Yapım İşi” ihalesinde yedi istekliden teklifleri sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ihalenin aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan Al-Ka İnşaat Nakliyat Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi (Al-Ka) üzerinde bırakıldığı, itirazen şikâyet başvuruları üzerine alınan Kurul kararları doğrultusunda eksik hususlar tamamlanarak yeniden alınan aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesi sonucunda, ihalenin tekrar Al-Ka uhdesinde bırakıldığı, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, bu karara karşı davacı şirketler tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun … tarih ve … sayılı Kurul kararı ile reddi üzerine açılan davada … İdare Mahkemesi’nce verilen kısmen iptal (fiyat teklifini veren şirketin yetkili temsilcisi tarafından fiyat teklifine imza atılmadığına ilişkin 1. iddia yönünden) kısmen ret (2., 3. ve 4. iddialar) kararının temyizi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesince redde ilişkin kısmının onanması, iptale ilişkin kısmının bozulması ve davanın bu kısım yönünden de reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Bu süreçte, … İdare Mahkemesi’nin kısmen iptal kararının uygulanması amacıyla Kurul tarafından Emniyet Genel Müdürlüğü Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü’nden alınan 10/11/2020 tarihli “Uzmanlık Raporu”nda yer verilen “Tetkike konu Fiyat Teklifi (renkli fotokopi) üzerinde “… PETROL Ürünleri İnşaat..” içerikli kaşe izi üzerinde atılı bulunan imza ile …’e ait olduğu belirtilen mukayese imzalar arasında yapılan karşılaştırmada; imzanın genel şekli yönünden benzerlik görülmekte ise de; imzanın başlangıcındaki “P” harfinin tersimi, seyir-sürat vasıtaları ve meyil istikamet durumu yönünden farklılık tespit edilmiş, inceleme konusu imzanın … elinden çıkmayıp, adı geçenin imzalarına benzetilmek gayretiyle adına sahte olarak atılmış olduğu kanaatine varılmıştır.” tespitlerine istinaden ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Al-Ka’nın teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararı alınmış, Dairemizin 08/12/2020 tarih ve E:2020/3148, K:2020/3558 sayılı kararının bozmaya ilişkin kısmının uygulanması kapsamında ise “Kamu İhale Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararının hukuken geçerliliğini koruduğuna” dair … tarih ve … sayılı karar alınmıştır.
Davacılar tarafından, Kurul tarafından Emniyet Genel Müdürlüğü Ankara Kriminal Polis Laboratuvarı Müdürlüğü’nden alınan 10/11/2020 tarihli “Uzmanlık Raporu”nda yer verilen tespitler ile … tarih ve … sayılı Kurul kararına istinaden, temyiz incelemesinde karar verilirken fiyat teklifini veren şirketin yetkili temsilcisi tarafından fiyat teklif belgesine atılan imzanın aslına benzetme gayretiyle atıldığı hususunun değerlendirilmediğinden bahisle yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunulmuştur.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Yargılamanın yenilenmesi” başlıklı 53. maddesinde; “1. Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla yargılamanın yenilenmesi istenebilir. … b) Karara esas olarak alınan belgenin, sahteliğine hükmedilmiş veya sahte olduğu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmuş veya sahtelik hakkındaki hüküm karardan evvel verilmiş olup da, yargılamanın yenilenmesini isteyen kimsenin karar zamanında bundan haberi bulunmamış olması, … e) Lehine karar verilen tarafın, karara etkisi olan bir hile kullanmış olması, … 2. Yargılamanın yenilenmesi istekleri esas kararı vermiş olan mahkemece karara bağlanır. 3. Yargılamanın yenilenmesi süresi, (1) numaralı fıkranın (h) bendinde yazılı sebep için on yıl, (1) numaralı fıkranın (ı) bendinde yazılı sebep için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl ve diğer sebepler için altmış gündür. Bu süreler, dayanılan sebebin istemde bulunan yönünden gerçekleştiği tarihi izleyen günden başlatılarak hesaplanır.”, “Yargılamanın yenilenmesi usulü” başlıklı 55. maddesinde ise; “1. İsteğin ilişkin olduğu konu, diğer bir daire veya mahkemenin görevine girmiş ise karar bu daire veya mahkemece verilir. 2. Karşı tarafın savunması alındıktan sonra istekler incelenir ve kanunda yazılı sebepler varsa davaya yeniden bakılarak karar verilir. 3. Yargılamanın yenilenmesi istemleri, kanunda yazılı sebeplere dayanmıyor ise, istemin reddine karar verilir. … 5. Bu madde ile 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yargılamanın yenilenmesinde (…) bu Kanunun diğer hükümleri uygulanır.” hükümlerine yer verilmiştir.
2577 sayılı Kanun’un “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller” başlıklı 31. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Davaya vekâlette özel yetki verilmesini gerektiren hâller” başlıklı 74. maddesinin 1. fıkrasında “Açıkça yetki verilmemiş ise vekil; … yargılamanın iadesi yoluna gidemez, …”, “Vekâletnamenin ibrazı” başlıklı 76. maddesinin 1. fıkrasında “Avukat, açtığı veya takip ettiği dava ve işlerde, noter tarafından onaylanan ya da düzenlenen vekâletname aslını veya avukat tarafından onaylanmış aslına uygun örneğini, dava yahut takip dosyasına konulmak üzere ibraz etmek zorundadır.”, “Vekâletnamesiz dava açılması ve işlem yapılması” başlıklı 77. maddesinin 1. fıkrasında ise “Vekâletnamesinin aslını veya onaylı örneğini vermeyen avukat, dava açamaz ve yargılamayla ilgili hiçbir işlem yapamaz. Şu kadar ki, gecikmesinde zarar doğabilecek hâllerde mahkeme, vereceği kesin süre içinde vekâletnamesini getirmek koşuluyla avukatın dava açmasına veya usul işlemlerini yapmasına izin verebilir. Bu süre içinde vekâletname verilmez veya asıl taraf yapılan işlemleri kabul ettiğini dilekçeyle mahkemeye bildirmez ise dava açılmamış veya gerçekleştirilen işlemler yapılmamış sayılır.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Öğretide “dava” olarak nitelendirilen ve mevzuat gereği esas kararı vermiş olan Mahkemece karara bağlanması gereken yargılamanın yenilenmesi (iadesi) talebine ilişkin davanın üç safhada incelenmesi esas olup Mahkeme, ilk önce yargılamanın yenilenmesi davasının mesmu (dinlenmeye değer, esasa girmek için yeterli) olup olmadığını re’sen araştırır, genel dava şartları veya yargılamanın yenilenmesi davası şartlarından birinin mevcut olmadığı kanısına varılırsa, yargılamanın yenilenmesi davası esasa girmeden mesmu olmadığından reddedilir, birinci aşamada yargılamanın yenilenmesi davasının mesmu olduğu kanısına varılırsa, esasa girilerek, ileri sürülen yargılamanın yenilenmesi sebebinin doğru (vârit) olup olmadığı araştılır, bu araştırma sonucunda, ileri sürülen yargılamanın yenilenmesi sebebinin doğru olmadığı kanısına varılırsa, yargılamanın yenilenmesi davası reddedilir, ileri sürülen yargılamanın yenilenmesi sebebinin doğru olduğu kanısına varılırsa yargılamanın yenilenmesi talebi kabul edilerek asıl dava hakkında yeni bir karar verilir. (KURU, B., Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, 2001, Cilt V, s.5245, 5254-5265)
Temyize konu kararda Dairemize hitaben ve Dairemiz kararına ilişkin olarak yapılan yargılamanın yenilenmesi istemi ilk derece Mahkemesince esastan incelenerek reddedilmiş olup ilk derece Mahkemesince izlenen bu usulün hukuka uygunluğu hususu tartışılabilir ise de inceleme sırası gereği öncelikle yargılamanın yenilenmesi davasının mesmu olup olmadığının tespiti gerekmektedir.
Bu kapsamda 04/03/2021 tarihli yargılamanın yenilenmesi talepli dilekçenin davacı şirketler vekili sıfatıyla Av. … tarafından imzalandığı, ancak davacı şirketler tarafından vekile verilen ve dava dosyasında birer örneği bulunan iki vekâletnamede de vekile “yargılamanın iadesi (yargılamanın yenilenmesi)” yoluna gidebileceğine ilişkin açıkça yetki verilmediğinin tespiti üzerine 6100 sayılı Kanun’un 74. maddesi uyarınca açıkça yetki verilmeyen vekil, yargılamanın iadesi yoluna gidemeyeceğinden Dairemizin 03/11/2021 tarihli ara kararı ile usulüne uygun olarak düzenlenmiş “yargılamanın iadesi (yargılamanın yenilenmesi)” yoluna gidebileceğine ilişkin açıkça yetki verildiğini gösterir vekâletnamelerin aslı veya onaylanmış örneklerinin davacı şirketler vekili tarafından Dairemize verilmesi veya davacı şirketlerin yapılan işlemleri kabul ettiklerini bir dilekçeyle bildirmesi istenmiş, ancak söz konusu ara kararına taraflarca cevap verilmemiş, dolayısıyla davacı şirketler adına yapılan yargılamanın yenilenmesi isteminin yetkisiz vekil tarafından yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacı şirketler adına yapılan yargılamanın yenilenmesi isteminin yetkisiz vekil tarafından yapıldığından, bir başka ifade ile yargılamanın yenilenmesi davası yetkisiz vekil tarafından açıldığından davanın açılmamış sayılması gerektiği dikkate alındığında, davacıların yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.