Danıştay 13. Daire, Esas No: 2017/988, Karar No: 2021/702
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2017/988 E. , 2021/702 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/988
Karar No:2021/702
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yayıncılık A.Ş.
(Eski Unvan: …. Yayıncılık A.Ş.)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 04/09/2015 tarihinde yayınlanan “… ” isimli programda 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 9. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesinin tekraren ihlal edildiği gerekçesiyle 164.032,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun … tarih ve … sayılı toplantısında alınan … sayılı kararın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dosya ve uyuşmazlığa ilişkin CD görüntülerinin incelenmesinden, vizyona girecek bir filme ilişkin haber verilirken, kültürel bir değer olarak nitelendirilebilecek bir sinema filminden ziyade söz konusu filme ilişkin piyasaya yeni çıkacak oyuncakların tanıtıldığı ve söz konusu oyuncakların nerede satışa sunulacağının örtülü olarak gösterildiği, bu nedenle haber kuşağı esnasında filme ilişkin oyuncakların reklamının ve kamuyu yönlendirebilecek şekilde tanıtımının yapıldığı, bu tanıtımın da 6112 sayılı Kanunda yer alan şekliyle gizli ticari iletişimin unsurlarını taşıdığı sonucuna varıldığı, bu durumda söz konusu programda gizli ticari iletişim yapılamayacağı yolundaki yayın ilkesinin ihlal edildiği anlaşıldığından davacı şirketin söz konusu yayın nedeniyle idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, uyuşmazlık konusu yayının bir haber programı olduğu, haber programlarının içeriklerinde güncel, siyasi ve sosyal konular gibi birçok mesele hakkında kamuoyunu aydınlatmayı amaçladıkları, dava konusu yayında olduğu gibi yayın bir sabah haber programı ise yoğun siyasi haberlerin yanında, izleyicileri eğlendirecek daha magazinsel içerikli haberlerin de verildiği, bu çerçevede, sinema tarihinin en tanınmış serilerinden biri olan “…” serisinin yedinci filminin çekildiğinin ve yakın tarihlerde vizyona gireceğinin hem sinemaseverler hem de popüler kültüre ilgisi olan kişiler tarafından merak edilen bir konu olduğu, bu serinin karakterlerinin filmin kendisi kadar çok merak edildiği, bu karakterlerin kolleksiyonerleri olduğu gibi her yaşta kişi tarafından ilgiyle takip ve merak edildiği; yayın değerlendirilirken programın haber içerikli bir program olma niteliğinin gözden kaçırılmaması gerektiği, bir olayın haber bültenine yer alıp almayacağının belirlenmesinde temel kıstasın olayın topluma duyurulmasında kamusal yarar veya ilginin bulunup bulunmadığı olduğu, basının temel görevinin halkı yaşadığı olaylar hakkında bilgi sahibi yapmak olduğu, bu çerçevede yayının “…” filmi hakkında bir haberin kamuoyuna duyurulması niteliğinde olduğu göz önünde bulundurulduğunda geniş toplumsal ilgi uyandırdığının şüpheden uzak olduğu, kuruluşun reklam yapma iradesinin bulunmadığının da ortada olduğu ve reklam iradesinin olmadığı bir ortamda da gizli ticari iletişimden söz edilemeyeceği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu programın son kısmında yaklaşık 6 dakikalık oldukça uzun bir kısmında piyasaya yeni çıkacak olan “…” ürünlerinin tanıtımının yapıldığı, …’nin sunum yaptığı masaya piyasaya yeni çıkacak olan oyuncakların yerleştirildiği ve bu ürünlerin sunucu tarafından izleyicilere tanıtıldığı, programda: “Stüdyo uzay üssüne dönmüş vaziyette. … sesinin son filmi Aralık ayında vizyona giriyor tüm dünyada. Türkiye’de de büyük heyecanla bekleniyor bugün 4 Eylül … güç günü. Bir galaksi dolusu yeni ürün tüm dünyaya sunuldu. Türkiye’de de bu akşam saat 20’den itibaren dört farklı noktada bu ürünlere ulaşabileceksiniz. Ürün deyip geçmeyin ürün dersek alınır mı serinin hayranları bilmiyorum ama şu kasklar mesela bunlar çok önemli çok mühim bu kasklara geleceğiz bunları kim tasarladı onlara bakacağız” ifadelerine yer verildiği, daha sonra dünyanın farklı yerlerindeki Türkiye’de de piyasaya çıkacak olan oyuncaklara gösterilen yoğun ilgiye ilişkin görüntülerin ekrana getirilerek, “Türkiye’nin en büyük kitap ve müzik dağıtımcısı şirketi, şirketin ismini vermiyim mağazalar zinciri Türkiye’de dört farklı noktada saat 20’de kapılarını … için açıyor. Kıyafetinizle giderseniz Suadiye’de Etiler’de İzmir’de Ankara’da o büyük kitap ve müzik mağazasının zincirin dükkanlarından birine giderseniz kıyafetle gelenlere özel süprizler ve hediyeler varmış” ifadelerine yer verildiği, masada bulunan ürünlerin kim tarafından tasarlandığının aktarıldığı ve izleyicilere ürünleri nerede bulabileceklerinin detaylarını internetten “…”ın sosyal paylaşım sitelerindeki hesaplarından öğrenilebileceğinin dile getirildiği, bu sunum sırasında bantta yer alan yazılarda da “… oyuncakları Türkiye’de”, “Işın Kılıcı, Klon Askerler, Maskeler”, “… Oyuncakları Kapışıldı” şeklinde vizyona girecek olan ve ticari olmakla birlikte kültürel bir ürün olarak değerlendirilebilecek sinema filminden ziyade piyasaya yeni çıkacak olan filmle ilgili oyuncaklara ve örtülü olarak da yol göstererek bu ürünlerin bulunabileceği mağazaya dikkat çekildiği, sonuç olarak söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin 3. fıkrasındaki “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” hükmünün ihlal edildiğinin açık olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 25/02/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.