Danıştay 12. Daire, Esas No: 2020/1903, Karar No: 2021/119
Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2020/1903 E. , 2021/119 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1903
Karar No : 2021/119
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava, 19. Dönem POMEM (Özel Harekat) öğrencisi olan davacı tarafından, 2018 yılında yapılan eğitim sonu mülakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin Polis Akademisi Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Balıkesir Polis Meslek Eğitim Merkezinden mezun olan davacının, yapılan yasal düzenleme uyarınca sözlü sınava tabi tutulduğu, anılan sözlü sınavı gerçekleştiren sınav komisyonunun Yönetmelik hükümlerine uygun olarak aralarında bir öğretim görevlisi emniyet mensubunun da bulunduğu 5 kişilik mülakat heyetinin oluşturulduğu, bu komisyonca önceden başka bir komisyon tarafından hazırlanan sınav sorularından davacıya kura çektirilmek suretiyle soru sorulduğu, davacının sözlü sınavda verdiği cevaplar Yönetmelikte belirlenen kriterler çerçevesinde komisyon üyelerince ayrı ayrı değerlendirilerek puan takdir edildiği, puanların aritmetik ortalaması alındığında ise davacının puanının (45 puan) 70 puan altında kaldığı, diğer yandan değerlendirme yapılırken subjektif nedenlerle hareket edildiğine dair herhangi bir emare ve somut kanıtın da sözkonusu olmadığından, davacının sözlü sınavda başarısız sayılmasına ve bu nedenle Balıkesir Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünden ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Kayseri Polis Meslek Eğitim Merkezinde eğitime başladığı ve Özel Harekat eğitimini Balıkesir Polis Meslek Eğitim Merkezinde aldığı ve derslerinden yüksek puanla başarılı olduğu, mülakat sorusunu doğru cevapladığı, verdiği cevabın kayıt altına alınmamış olmasının hukuki denetimi engellediği, mülakatın kamera vs. sistemi ile kayıt altına alınmadığı, başarısız sayılmasına ilişkin işlemde başarısızlığının gerekçelendirilmemiş olmadığı, tüm bunların sınavın objektif olarak gerçekleştirilmemiş olduğunu gösterdiğinden hukuka aykırı olarak verilmiş olan kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının Kayseri Polis Meslek Eğitim Merkezinden sonra Balıkesir Polis Eğitim Merkezinde Özel Harekat eğitim süresini tamamladıktan sonra yukarıda aktarılan Kanun ve Yönetmelik hükümleri uyarınca 26/07/2018 tarihinde yapılan 19. Dönem POMEM Eğitim Sonu Sınavına tabi tutulduğu, sınav sonrasında mülakat puanı ortalamasının 45 olarak saptandığı ve puanının 70 altında kalması nedeniyle başarısız sayılması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu’na 6638 sayılı Kanun’un 23. maddesi ile eklenen Ek 1. maddenin 3. fıkrasında; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte öğrenime devam edenler dâhil, bu Kanun ve 4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu gereğince, polis eğitim kurumlarında ya da Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı rütbelerine aday memur olarak atanmaları için öğrenim süresini başarıyla tamamlamaları ve eğitim sonunda Polis Akademisi Başkanlığınca yapılacak sınavda başarılı olmaları şarttır.” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanun’nun Ek 1’inci maddesine dayanılarak hazırlanan ve 03.06.2015 tarih ve 29375 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklarda Uygulanacak Sınav Yönetmeliği’nin 5.maddesinde; “Polis eğitim kurumları ve Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayan öğrenciler, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmalarından önce sınava tabi tutulur.” hükmüne, 7. maddesinde; “(1) Sınav ile ilgili komisyonların kurulması, görevlendirme ve çalışma esasları Başkanlık onayı ile belirlenir.
(2) Soru Hazırlama Komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında 5 rütbeli personel ve hazırlanacak soru sayısı ve ders konuları dikkate alınarak yeterli sayıda öğretim elemanından oluşur. Komisyon, adaylara sorulacak soruları belirler ve ayrı ayrı kartlara basımını sağlar.
(3) Sınav komisyonu; emniyet müdürü rütbesinde bir başkan ve üç rütbeli personel ile bir öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanan sorularla sözlü sınav yapmakla görevli ve yetkilidir. İhtiyaca göre her bir polis eğitim kurumunda ve Başkanlıkta birden fazla sınav komisyonu oluşturulabileceği gibi birden fazla polis eğitim kurumu için de tek bir komisyon görevlendirilebilir.
(4) Merkezi sınav komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında üç emniyet müdürü rütbesinde personel ile iki öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, Başkan adına sınav takvimi süresince yürütülecek iş ve işlemleri takip, koordine ve denetleme ile yetkilidir.
(5) Komisyonlarda görev almak üzere üye sayısı kadar yedek üye ile komisyonlara yardımcı olmak üzere yeteri sayıda personel görevlendirilir.
(6) Sınav komisyonu başkan ve üyeleri; boşanmış olsalar dahi eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) kayın hısımlarının veya evlatlıklarının katıldığı sınavda görev alamazlar.” hükmüne, 8.maddesinde; “(1) Soru Hazırlama Komisyonu tarafından bastırılan sorular arasından adaylara soru kartı çektirilerek cevaplaması istenir. Komisyon tarafından adaya konu ile ilgili ilave sorular sorulabilir.
(2) Sınav komisyonları tarafından yapılacak sözlü sınavda adaylar; a) Mesleki bilgi düzeyi, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, ç) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, yönlerinden yüz tam puan üzerinden değerlendirilirler.
(3) Adaylar, Sınav Komisyonu üyeleri tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için kırk puan, diğer bentlerde yazılı özelliklerin her biri için yirmişer puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı puan değerlendirme karar formuna işlenir. Komisyon üyelerinin ayrı ayrı vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak adayın sınav puanı tespit edilir.
(4) Adayın sınavda başarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir. Başarısız olan adayın aldığı puan ve gerekçesi puan değerlendirme karar formuna işlenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir.
(5) Sınav sonuçları, Merkezi Sınav Komisyonu tarafından Polis Akademisi internet sayfasında ilan edilir.
(6) Başarılı olan adayların puan değerlendirme karar formları, adayın atamasına esas olacak belgelerle birlikte Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir.
(7) Sınavda başarısız olan adayların değerlendirme karar formları ilgili eğitim kurumunca Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatı arşiv hizmetlerine ilişkin mevzuat hükümlerine göre muhafaza edilir.
(8) Sınav komisyonu kararlarına itiraz edilemez.” hükmüne, 10. maddesinde ise; “Sınavda başarılı olan adayların Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına aday polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmaları 6/8/1992 tarihli ve 92/3393 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan uyuşmazlıkta; 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu’na 6638 sayılı Kanun’un 23. maddesi ile eklenen Ek 1. maddenin 3. fıkrası ile halen eğitimine devam edenler dahil polis eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrencilere Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı rütbelerine aday memur olarak atanmalarda sınav şartının getirildiği, davacının anılan yasal düzenleme uyarınca sözlü sınava tabi tutulduğu, söz konusu sınava ilişkin usul ve esasların, Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklarda Uygulanacak Sınav Yönetmeliği’nde düzenlendiği, anılan Yönetmelik hükümlerine uygun bir şekilde sınav komisyonu ve sınav komisyonunun soracağı sorular için ise Polis Akademisi Başkanlığınca ayrı bir sınav soru hazırlama komisyonu oluşturulduğu, mesleki bilgi düzeyini ölçmek için davacıya, soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanan sorular arasından çektirilen 197 numaralı “Müfettiş kime denir? Açıklayınız” şeklindeki sorunun sorulduğu, davacının verdiği cevabın kayıt altına alınmadığı, sınav komisyonu üyelerince davacının verdiği cevaba 40 puan üzerinden, 10, 15, 15, 15, 20 puanlarının takdir edildiği, yine yukarıda belirtilen Yönetmelik hükmü uyarınca; liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, konularında 20 puan üzerinden yapılan değerlendirmede her bir üye tarafından 10’ar puan takdir edildiği, davacının sözlü sınav sonucunda başarısız sayılma gerekçesinin “Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memuru Olarak Atanacaklara Uygulanacak Sınav Yönetmeliğinin 8. maddesinin 2. fıkrasının bentleri gereği uygun olmadığı” şeklinde belirtildiği görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu başarısız sayılma işleminin gerek yalnızca ilgili mevzuata işaret eden, soyut ifadelerle gerekçesiz olarak tesis edilmiş olması, gerekse liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, konularında 20 puan üzerinden yapılan değerlendirmede bütün komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen bütün komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işleminde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere) 25/01/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin karar, usul ve hukuka uygun olduğundan onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.