Danıştay 2. Daire, Esas No: 2017/1455, Karar No: 2022/779

DAVACI : … Sendikası (…-Sen)
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : …Bakanlığı
VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri Av. …
Hukuk Müşaviri Av. …

DAVANIN KONUSU : Davacı Sendika tarafından, 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 1. maddesiyle Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 20. maddesinin beşinci fıkrasına eklenen; “Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır.” ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı Sendika tarafından, stratejik personelin, istihdam şekli nedeniyle Yönetmelik’le tanınan birçok haktan mahrum kaldığı, bu haklar arasında özellikle ilgili personelin yer değiştirme taleplerinin geldiği, stratejik personele getirilen sınırlamalar ile Anayasa’nın 41. ve 45. maddelerinin açıkça ihlal edilmekteyken, bu düzenleme ile uygulama alanının genişletildiği, prim gün sayısında 1440 gün aranması; ayrıca bu şartın gerçekleşmesi ile de istediği yere değil 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu olması gerektiğine dair düzenlemenin hakkaniyete aykırı olduğu, eşi A ve B veya 1., 2., 3. hizmet bölgelerinde olan stratejik personel aile birliği mazereti ile hiçbir zaman atama talep edemeyeceği ve aile birliğini ömrü boyu sağlayamayacağı, iptali istenilen Yönetmelik’in dayanak Yönetmelik olan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’in “Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 14. maddesinin (d) bendinde “Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere” atanması suretiyle yapılabileceği hükmüne yer verildiği, anılan Yönetmelik’in 28. maddesinde ise “Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz.” düzenlemesine yer verildiği, ilgili düzenlemeye rağmen dayanak Yönetmelik’e aykırı olarak stratejik personel için özel bir sınırlama getirilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Dava konusu Yönetmelik’in, 657 sayılı Kanun’a, 3359 sayılı Kanun’a ve Genel Yönetmelik’e uygun olduğu, Devlet için anayasal bir görev olan sağlık hizmetlerinin tüm yurtta sunumunun önündeki zorluklar ve ihtiyaç durumu göz önüne alınarak yönetmelik değişikliklerinin yapıldığı, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’te 08/08/2016 günlü, 2016/9097 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan değişiklik ile genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli hakkında genel yönetmelikten farklı usul ve esaslar belirlenebileceğinin kurala bağlandığı, bu kapsamda davalı idareye aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği hususunda genel yönetmelikten ayrışık düzenleme yapma yetkisi verildiği, Devlete yüklenen sağlık hakkının korunması ödevi kapsamında getirilen düzenlemeler ile vatandaşlara etkin, verimli ve hızlı bir hizmet sunumu ile yükümlü olan bir kısım sağlık personelinin “stratejik personel” olarak belirlenebileceği, stratejik personel uygulaması ile zaman içinde sağlık hizmetlerinin sunumunun iyileştirildiği, hem daha iyi noktalara gelmek hem de gelinen noktayı korumak için uygulamanın devam etmesi gerektiği, dava konusu düzenlemede kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Dava konusu düzenleme, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren Yönetmelik’in 13. maddesiyle değiştirildiğinden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Davacı sendika vekili tarafından, 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesiyle, Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinin beşinci fıkrasına eklenen; “Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır.” ibaresinin iptali istenilmektedir.
30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle değiştirilen Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinin beşinci fıkrasında, “Kamu görevlisi olmayan eşinin, atanma talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son dört yıl içinde 720 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde, personelin yer değişikliği suretiyle ataması yapılır. Kendi adına çalışanlardan borçlarını yapılandıranlar ile atama talep edilen yer dışında sosyal güvenlik primleri ödenenlerden, atama talep edilen yerde iş yerinin faaliyette olduğunu ve bu işyerinde en az 720 gün çalıştığını belgelendirenlerin talepleri de değerlendirmeye alınır. (Ek cümle: RG-03/06/2017-30085) Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ıncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet gurubu il olması şarttır.” hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu düzenleme ile kısıtlı sağlık personeli kapasitesi içerisinde sağlık hizmetlerinin etkin bir planlama sistemi uygulanarak tüm vatandaşlara eşit ve dengeli sağlık hizmetinin sunulması amaçlanarak; kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından ve aile birliği ilkesinin de göz önüne alındığı anlaşılmakla düzenlemenin kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle değiştirilen Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinin beşinci fıkrasına eklenen son cümle yönünden davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı Sendika tarafından, 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 1. maddesiyle Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 20. maddesinin beşinci fıkrasına eklenen; “Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır.” ibaresinin iptali istemiyle bakılan davayı açmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava konusu düzenlemenin incelenmesi :
26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin, 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 20. maddesinin 5. fıkrasına eklenen son cümlesinde; “Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır.” düzenlemesi yer almakta olup, anılan düzenlemenin, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren Yönetmelik’in 13. maddesiyle değiştirildiği görüldüğünden, bu isteme yönelik olarak davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği düzenleme yürürlükte olmadığından, düzenlemenin iptaline ilişkin istem hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
4. Posta giderleri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 23/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
İdari Yargı denetiminin amacının “hukuka uygunluk” olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare hukukunun ve idari yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi ve tarafların davadaki haklılık durumuna göre de yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmelik maddesinin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelik maddesiyle değiştirilmesi nedeniyle düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına ve yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine yönelik olarak verilen çoğunluk karara katılmıyorum.