Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu, Esas No: 2020/175, Karar No: 2020/174

BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR

Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 19/10/2020 tarih ve E:2020/59, K:2020/71 sayılı kararıyla;
…, …, …, … vekili Av. … tarafından, Konya Bölge İdare Mahkemesi Beşinci İdari Dava Dairesinin 15/01/2020 tarih ve E:2019/1759, K:2020/48 sayılı kararı ile 10/10/2019 tarih ve E:2019/1305, K:2019/1533 sayılı kararı ve 15/01/2020 tarih ve E:2019/1148, K:2020/42 sayılı kararları ile Ankara Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 02/10/2019 tarih ve E:2019/3088, K:2019/2477 sayılı kararı arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
“Aykırılığın, davanın süre aşımı yönünden reddi yolundaki Konya Bölge İdare Mahkemesi Beşinci İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği” görüşüyle, 2576 sayılı ”Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun”un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkimi …’ın açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:

I-İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT :
-2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
…
4. Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:
…
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması hâlinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi hâlinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
…
5. (Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Başvuruya konu olan kararlarda aykırılığı “davanın süresinde açılıp açılmadığı” hususu oluşturmaktadır.
Ancak, bu aykırılığın giderilmesi istemi incelenmeden önce, hukuk sistemimizdeki kanun yolları ve aykırılığın giderilmesi yolundaki kararların, kanun yollarından geçerek kesinleşmiş olan kararlara etkisinin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Mahkemece tesis edilen nihai kararın hatalı olduğu iddiasıyla bu kararın bir üst mahkemece denetlenmesi, tekrar incelenmesi ve değiştirilmesi amacıyla başvurulan hukuki kurum kanun yolu olarak tanımlanmaktadır.
İdari yargılama usulünde kanun yolları, olağan kanun yolları ve olağanüstü kanun yolları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Mahkemece tesis edilen nihai kararın kesinleşmesine engel olan ve kanunda belirtilen süre ve usûle uygun olarak başvurulan kanun yolları, olağan kanun yollarıdır. Olağan kanun yolları 2577 sayılı Kanun’un 45. ve 46. maddelerinde düzenlenmiş olup, hukukumuzda istinaf ve temyiz olmak üzere iki olağan kanun yolu bulunmaktadır.
Olağanüstü kanun yolları ise kesinleşmiş hükümler yönünden söz konusu olan kanun yollarıdır. Buna örnek olarak yargılamanın yenilenmesi yolu gösterilebilir.
Yukarıda metnine yer verilen 2576 sayılı Kanun’un 3/C maddesi uyarınca, bölge idare mahkemelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemi bir kanun yolu değildir. Bu itibarla, söz konusu hukuki kurumun, başvuru konusu bölge idare mahkemesi kararlarının kesin olma niteliğine ve bu kararların hukuki sonuçlarına herhangi bir etkisi söz konusu olmayacaktır.
Bu açıklamalara göre, bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu tarafından aykırılığın giderilmesi istemi Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletildikten sonra benzer nitelikteki davalar ve bölge idare mahkemesi kararları için yeniden aykırılığın giderilmesi yoluna başvurulmasında herhangi bir hukuki yarar bulunmamaktadır.
İnceleme konusu uyuşmazlıkta, Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu tarafından aykırılığın giderilmesine dair talep Kurulumuza iletilmiş ise de, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunca E:2020/74, K:2020/74 sayılı karar ile aynı konuya ilişkin talep Kurulumuza iletilmiş ve Kurulumuzun E:2020/145, K:2020/127 sayılı kararı ile aykırılığın, “davanın süre aşımı yönünden reddi” doğrultusunda giderilmesine karar verilmiştir.
Her ne kadar aykırılığın giderilmesi istemine konu bakılan bu dosyada, davacıların 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK)’de sürekli işçi kadrosuna geçirilme(k) için öngörülen sürede yapmış oldukları herhangi bir başvuruları ve idarelerce bu konuda yapılmış herhangi bir değerlendirme bulunmamakta ise de, bu davacıların davalarına konu edilen başvuruların, 375 sayılı KHK’de öngörülen kesin ve hak düşürücü nitelikte bulunan başvuru ve değerlendirme süreleri geçirildikten sonra yapılmış başvuruların reddi işlemlerine karşı açılan ve aykırılığın giderilmesi istemine konu davalarla benzer nitelikte olduğu değerlendirildiğinden ve bu davalara konu edilen başvuruların söz konusu kesin ve hak düşürücü süreleri canlandıracağının kabulüne hukuken olanak bulunmadığından, bu başvuruların reddine ilişkin işlemlerin esasının da 375 sayılı KHK kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayıp, aykırılığın giderilmesi istenilen ve süre ret ile sonuçlanan davalarda olduğu gibi bu davaların da süre ret kararı yönünde birleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, mevcut başvuru yönünden aykırılığın giderilmesine yeniden karar verilmesine gerek görülmemeştir.

II-SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle Konya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 19/10/2020 tarih ve E:2020/59, K:2020/71 sayılı kararına konu aykırılığın giderilmesi istemi hakkında YENİDEN KARAR VERİLMESİNE GEREK OLMADIĞINA, kesin olarak, 17/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.