Danıştay 6. Daire, Esas No: 2019/5643, Karar No: 2020/13382

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) …

VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2- …

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Mersin İli, … İlçesi, … Mahalle, … pafta, … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesine aykırı olarak 3,10 x 3,80 metre ebatlarındaki oturma, 2,00 x 3,80 metre ebatlarındaki balkonun dükkana dönüştürüldüğü ve apartman ortak kullanım alanının 4,40 x 5,65 metre ebatlarındaki kısmının bahçe mesafesinin yola bitiştirilerek çinko ile ile kapatılıp dükkana dahil edildiğinin 30/10/2013 tarihli yapı tatil tutanağı ile tespit edilmesi üzerine, tespite konu imalatların 3194 sayılı Kanun’un 32. maddesi uyarınca yıkılarak yapının projesine uygun hale getirilmesine ve aynı Kanun’un 42. maddesi uyarınca davacıya 20.451,73-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı … Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılan davada, …. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı ile oturma odası ve balkonun dükkana dönüştürülmesine ilişkin imalatın yıkımı yönünden davanın reddi, apartman ortak kullanım alanındaki bahçe mesafesinin dükkana dahil edilmesine ilişkin imalatın yıkımı ile para cezası verilmesine ilişkin kısımlar yönünden ise işlemin iptali yolunda karar verildiğinden bahisle, söz konusu encümen kararının iptal edilen yıkım ve para cezası verilmesine ilişkin kısımlarının iptal edilmesine, oturma odası ve balkonun dükkana dahil edilmesine ilişkin imalat için 3194 sayılı Kanun’un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıya 2.252,94-TL para cezası verilmesine ve anılan imalatlar hakkında 3194 sayılı Kanun’un 32. maddesi uyarınca yıkım kararı verilmesine ilişkin … Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dava konusu para cezasının 1.075,27-TL’lik kısmında hukuka uyarlık; yapının ruhsat ve eki projesine aykırı kısımlarının yıkımı ile para cezasının kalan 1.177,67-TL’lik kısmında ise hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin hukuka uygun bulunan yıkım ve para cezasının 1.177,67-TL’lik kısmı yönünden davanın reddine, hukuka aykırı bulunan para cezasının 1.075,27-TL’lik kısmı yönünden ise işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : 1- Davacı tarafından, davalı idare tarafından ruhsata aykırı yapıldığı belirtilen imalatların yıkılması durumunda taşınmazın amacına uygun kullanılmasının mümkün olmadığı, oturma odası ve balkonun dükkana dahil edilmesi aşamasında davacının tüm kat maliklerinin muvafakatini aldığı, uyuşmazlık konusu yerin iş yeri olarak faaliyet gösterdiği ve davalı belediye tarafından iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı düzenlendiği ileri sürülmektedir.
2- Davalı idare tarafından, dava konusu para cezasının 3194 sayılı Kanun’un 42. maddesinde öngörülen kriterlere uygun olarak belirlendiği, dava konusu işlemin idari yargı kararlarının uygulanmasını düzenleyen 2577 sayılı Kanun’un 28. maddesi bağlamında tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : 1- Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin idari yargı kararlarının uygulanmasını düzenleyen 2577 sayılı Kanun’un 28. maddesi uyarınca tesis edildiği, İdare Mahkemesi kararının davanın reddine ilişkin kısmının onanması gerektiği belirtilerek, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
2- Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mersin İli, … İlçesi, … Mahalle, … pafta, … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada ruhsat ve eki projesine aykırı olarak 3,10 x 3,80 metre ebatlarındaki oturma, 2,00 x 3,80 metre ebatlarındaki balkonun dükkana dönüştürüldüğü ve apartman ortak kullanım alanının 4,40 x 5,65 metre ebatlarındaki kısmının bahçe mesafesinin yola bitiştirilerek çinko ile ile kapatılıp dükkana dahil edildiğini hususu, 30/10/2013 tarihli yapı tatil tutanağı ile tespit edilmiştir. Anılan tutanak esas alınarak, tespite konu imalatların, 3194 sayılı Kanun’un 32. maddesi uyarınca yıkılarak yapının projesine uygun hale getirilmesine ve aynı Kanun’un 42. maddesi uyarınca davacıya 20.451,73-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı … Belediye Encümeni kararı tesis edilmiştir. Anılan encümen kararının iptali istemiyle açılan davada, …. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı ile oturma odası ve balkonun dükkana dönüştürülmesine ilişkin imalatın yıkımı yönünden davanın reddi, apartman ortak kullanım alanındaki bahçe mesafesinin dükkana dahil edilmesine ilişkin imalatın yıkımı ile para cezası verilmesine ilişkin kısımlar yönünden ise işlemin iptaline karar verilmiştir.
…. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı uyarınca, … tarihli, … sayılı … Belediye Encümeni kararının iptal edilen yıkım ve para cezası verilmesine ilişkin kısımlarının iptal edilmesine, oturma odası ve balkonun dükkana dahil edilmesine ilişkin imalat için 3194 sayılı Kanun’un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 2.252,94-TL para cezası verilmesine ve anılan imalatlar hakkında 3194 sayılı Kanun’un 32. maddesi uyarınca yıkım kararı verilmesine ilişkin … Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı tesis edilmiştir.
Bunun üzerine, … Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesinde; “Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya Valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilerek inşaat derhal durdurulur, durdurma yapı tatil zaptının yapı üzerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok 1 ay içinde yapı sahibi yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının ruhsata uygunluğu inceleme sonucunda anlaşılırsa mühür belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinde; “Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır. Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine ve aykırılığı altı işgünü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır. (…)” şeklinde düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; … Belediye Encümeninin … tarihli, … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, …. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı ile oturma odası ve balkonun dükkana dönüştürülmesine ilişkin imalatın yıkımı yönünden davanın reddi, apartman ortak kullanım alanındaki bahçe mesafesinin dükkana dahil edilmesine ilişkin imalatın yıkımı ile para cezası verilmesine ilişkin kısımlar yönünden ise işlemin iptaline karar verildiğinden bahisle, söz konusu encümen kararının iptal edilen yıkım ve para cezası verilmesine ilişkin kısımlarının iptal edilmesine, oturma odası ve balkonun dükkana dönüştürülmesine ilişkin imalat için 3194 sayılı Kanun’un 42. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıya 2.252,94-TL para cezası verilmesine ve anılan imalatlar hakkında 3194 sayılı Kanun’un 32. maddesi uyarınca yıkım kararı verilmesine karar verilmiş ise de; işleme dayanak alınan …. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyiz edilmesi üzerine, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 24/05/2018 tarih, E:2015/10078, K:2018/4020 sayılı kararı ile oturma odası ve balkonun dükkana dönüştürülmesine ilişkin imalata ilişkin kısmın onandığı, apartman ortak kullanım alanındaki bahçe mesafesinin dükkana dahil edilmesine ilişkin imalatın yıkımı ile para cezası verilmesine ilişkin kısımların ise bozulduğu, bunun üzerine bozma kararına uyularak …. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda, dava konusu encümen kararının bahçe mesafesinin yola birleştirilip çinko ile kapatılarak kullanıma dahil edilmesi yönünden yıkılarak ruhsatlı projesine uygun hale getirilmesine ilişkin kısmı yönünden davanın reddi, dava konusu encümen kararı ile verilen para cezasının 17.638,74-TL’lik kısmının iptali, geriye kalan 2.812,99 TL’lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verildiği ve bu kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 22/12/2020 tarih, E:2019/12572, K:2020/13381 sayılı kararı ile onandığı görülmektedir.
Bu durumda; … Belediye Encümeninin … tarihli, … sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada; kısmen davanın reddi, kısmen işlemin iptali yolunda verilen ve dava konusu işlemin tesis edilmesine gerekçe gösterilen …. İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararının, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 24/05/2018 tarih, E:2015710078, K:2018/4020 sayılı kararı ile kısmen onandığı, kısmen bozulduğu ve bunun üzerine …. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile bozma kararına uyularak kısmen davanın reddi, kısmen işlemin iptali yolunda verilen kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 22/12/2020 tarih, E:2019/12572, K:2020/13381 sayılı kararı ile onandığı göz önüne alınarak bir karar verilmesi gerekirken; kısmen davanın reddi, kısmen dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.