Danıştay 8. Daire, Esas No: 2019/6533, Karar No: 2020/6016

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … ili … ilçesinde ikamet eden davacı tarafından, … Balık Tutma İskelesi ve Yürüyüş Yolu Düzeltme İnşaatı” olarak adlandırılan projenin ve dayanağı olarak gösterilen 10.11.2015 gün ve 2015-2 sayılı AYKOME kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava dilekçesinden ve dosya içerisinde bulunan teknik raporlar ile bilgi belgelerin incelenmesinden; … Balık Tutma İskeleleri ve Yürüyüş Yolu Düzenleme Projesi kapsamında planlamaya konu bölgenin, 24.08.1984 onay tarihli 1/5000 ölçekli Boğaziçi Doğal ve Tarihi Sit Değerlerini İçeren Nazım İmar Planı ve 22.07.1983 onay tarihli 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Uygulama Planında kaldığı, anılan proje kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 06.07.2011 tarih ve 17986 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliğ” hükümleri çerçevesinde imar planının hazırlanacağı, proje alanının denizde olacağı ve kıyı şeridinde yer alan, rıhtım hattı genişletilmesinde kazıklı yapı kullanılacağı, proje çalışmaları kapsamında teknik raporların hazırlandığı, proje kapsamında; … ilçesi … Sahilden başlayıp … ilçesi … Balık Lokantasına kadar 1651 metre sahil bandı düzenlemesi ile 1575 metre bisiklet ve yaya yolu 2235 metrekare yeşil alan, 5 adet balık tutma iskelesi, çocuk oyun alanı ve spor alanının yapının planlandığı, proje kapsamında 180 araçlık park yeri yapılması ve proje tamamlandığında usulsüz araç parkının engellenerek trafik akışının sürekliliğinin sağlanması hedeflendiği; Olayda, anılan projenin; halihazırda bulunan düzenlemeye ek olarak deniz üzerine kazık çakılmak suretiyle rıhtım hattının genişletilmesinin planlandığı, proje alanı içerisinde bulunan ve kullanılmakta olan sahil şeridinde meydana gelen göçük ve çökmelerin giderilmesinin öngörüldüğü, proje alanının; yaya yolu, gezinti, dinlenme, seyir ve rekreaktif amaçla kullanılmak üzere düzenleneceği, Boğaziçi Kanunun amacına uygun olarak sahilde gezinti alışkanlıklarının sürdürülmesini teşvik edeceği, Boğaziçi sahilinden herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasını sağlayacağı hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde; dava konusu projenin ve bu projenin uygulanmasına dair alınan komisyon kararının kamu yararına ve anılan mevzuat hükümlerine uygun olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; 2960 Sayılı Boğaz İçi Kanununun, 3., 6., 10. maddeleri ile Kıyı Kanununun 7. maddesinden söz edilerek; belirtilen mevzuat kurallarından anlaşılacağı üzere, kıyı ve sahillere ilişkin genel kurallar ve boğaziçi özelinde yapılan düzenlemeler de bu yerlerde dolgu ve yapılaşmanın ön koşulunun, uygulama imar planının bulunması olduğu; bir başka anlatımla, bu yerlerde herhangi bir dolgu ve yapılaşmaya gidilebilmesi, bir planın varlığıyla ve bu plana uygun olarak mümkün olabildiği, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davalı idarece onaylanarak ve ihale edilmek suretiyle uygulamaya geçilen “İstanbul Geneli Yol, Kavşak ve Alt Yapı İşi” kapsamında işbu davaya konu edilen” …, … Balık tutma İskeleleri ve Yürüyüş Yolu Düzenleme Projesi” ile denizde kazıklı yapılar oluşturulmak suretiyle yapılan dolgu alanlarında … İlçesi, … Sahilinden başlayarak … İlçesi … Balık Lokantasına kadar 1651 metre sahil bandı düzenlenmesi ile bisiklet ve yaya yolu ,yeşil alan, balık tutma iskelesi,çocuk oyun alanı ve spor alanı olmak üzere rekreasyon alanı oluşturulmuş olduğunun anlaşıldığı, yine dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden anlaşılacağı üzere, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı Alt Yapı Koordinasyon Müdürlüğünce Boğaziçi İmar Müdürlüğüne yazılan 21/08/2017 gün ve 310 sayılı yazıda projenin uygulanmaya başlandığı bildirilmiş ve Boğaziçi Müdürlüğünün 14/11/2017 tarihli ve 5692 sayılı ve 28/02/2018 tarihli ve 272847 sayılı yazılarında ise sahil dolgu projelerinin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli dolgu imar plan çalışmalarının devam etmekte olduğunun belirtildiği, davalı idarenin kendi birimleri arasında yapılan bu iç yazışmalardan dava konusu sahil dolgu projesine 1/1000 ölçekli dolgu uygulama imar planı yapılmaksızın başlanmış ve imar planı yapma sürecinin ise daha sonra başlatılmış olduğu anlaşıldığından, Dairelerinin E:2018/1293 sayılı dosyasında yapılan ara kararları ile onaylanan ve uygulamaya başlanmış olan proje sonrası başlanılan imar planlama sürecinin tamamlanıp tamamlanmadığının sorulduğu gelen cevabi yazılarda planlama sürecinin hali hazırda tamamlanmamış olduğunun belirtildiği, bu açıklamalar karşısında, aktarılan mevzuat hükümleri doğrultusunda 1/1000 ölçekli dolgu imar plan yapılmaksızın, hukuki süreç doğru işletilmeden ve tamamlanmadan dava konusu projenin onaylanması ve uygulanmaya başlanmasında hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle istinaf talebinin kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, projenin uygulanmaya başlandığının keşif sonrası anlaşılabileceği, iç yazışmalar değerlendirilerek bu sonuca varılamayacağı; projenin hazırlık işlemi olduğu; kamu hizmet projesi olması nedeniyle Boğaziçi ve Kıyı Kanununa uygun olduğu ve bu Kanunlara uygun planlama çalışmalarının devam ettiği öne sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Projenin dayanağı olması gereken dolgu imar planlarının henüz yapılmadığının davalının da kabulünde olduğu, keyfi hareket edildiği, proje ile ilgili inşaat çalışmalarının yürütülmekte olması sebebiyle projenin hazırlık işlemi olmadığı, projenin Kıyı Kanunu ve Boğaziçi Kanununa aykırı olarak yürütüldüğü belirtilerek, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci ve Altıncı Dairelerince 2575 sayılı Yasaya 3619 sayılı Yasayla eklenen Ek 1 maddesi hükmü uyarınca birlikte yapılan toplantıda dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması hakkında karar verilmeyerek işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.