Danıştay 13. Daire, Esas No: 2020/3489, Karar No: 2020/4043
Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2020/3489 E. , 2020/4043 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3489
Karar No:2020/4043
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
DİĞER DAVACI : … Altyapı Üst Yapı Sanayi ve Ticaret A.Ş.
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : 1- … Organizasyon A.Ş.
2- … Maden Ürünleri Otomotiv İnşaat Sanayi ve Ticaret
Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 27/08/2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İzmir Ödemiş Beydağ Sulaması 2 Kısım Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak davacılar tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) 17/06/2020 tarih ve 2020/UY.I-1091 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacılar tarafından ileri sürülen, idarenin ihale dokümanında yapacağı düzenlemelerle ihale sürecinde uygulayacağı özel kural ve yöntemleri belirlemesi gerektiği, idarenin özel düzenleme yapmaması sebebiyle aşırı düşük teklif sorgulaması ve değerlendirmesinin genel kural ve yöntemler üzerinden yapılması gerektiği, idarece aşırı düşük teklif açıklamalarında nakliye formülleri yerine fiyat teklifi ile yapılan açıklamaların kabul edileceğine ilişkin olarak herhangi bir düzenleme yapılmadığından nakliye girdilerine ilişkin olarak fiyat teklifi ile açıklama yapılamayacağı, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olan isteklilerin nakliye maliyetlerinin tevsikine ilişkin olarak sunulan fiyat tekliflerinin faaliyet konusu kazı nakli olmayan firmalardan alındığı, ayrıca faaliyet konusunu tevsik edici olarak sunulan belgenin hukuken geçerli bir belge olmaması sebebiyle değerlendirme yapılamayacağı, nakliye bedellerine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin ortalama birim fiyatları yansıtmadığı, nakliye işinin her zaman aynı koşullarda ve rutin olarak tekrarlanan iş niteliğinde olmaması sebebiyle bir önceki dönem muhasebe kayıtlarından elde edilen bir veri niteliği taşımadığı, ayrıca fiyat tekliflerindeki birim fiyatların dayanağı olan belgelerle uyumlu olmaması nedeniyle meslek mensuplarından yevmiye defter kayıtlarının ve faturaların istenilerek fiyat tekliflerinin incelenmesi gerektiği; söz konusu istekliler tarafından sunulan fiyat teklifleri ile fiyat tekliflerine esas maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının gerçek kayıtlar üzerinden oluşturulmadığı, gerçeğe aykırı tutanak düzenlenmesi sebebiyle fiyat tekliflerinin kabul edilemeyeceği, meslek mensubundan fatura ve defter kayıtlarının istenmesi hâlinde söz konusu fiyat tekliflerinin kabul edilemeyeceği yönündeki iddiaların değerlendirilmesinden;
İdarece isteklilere verilen analiz formatlarında anılan nakliye maliyetinin hesaplanması için herhangi bir poz numarası tanımına ve nakliye hesaplama formülü bilgisine yer verilmediği, anılan analiz girdilerinin söz konusu fiyat teklifleri ile açıklanmasının idarece anılan analiz girdilerine ilişkin hazırlanan analiz formatlarına aykırılık teşkil etmediği, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında açıklama istenecek iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerine ilişkin olarak formül belirtilmesinin idarenin takdirinde olduğu, idarece herhangi bir formül belirtilmemiş ise, açıklamaların başka kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanmış aynı poza ilişkin formüllerin (uygun olduğu ölçüde) kullanılması suretiyle yapılabileceği gibi üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle de yapılabileceği; ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından “Kazılan Malzemenin Özel Dolgu Alanına Nakliyesi”ne ilişkin olarak, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan İş Ortaklığı tarafından ise “Dolgu Nakliyesi”, “Kazılan Malzemenin Özel Dolgu Alanına Nakliyesi”, “Taş Nakliyesi” ile “Eski Dere Yataklarının Doldurulması Nakli”ne ilişkin olarak fiyat teklifi sunulduğu, fiyat tekliflerinin alındığı firmaların unvanlarından ve Ticaret Sicil Gazetesinde yer alan bilgilerden teklif konusu alanda faaliyet gösterdiklerinin anlaşıldığı; fiyat tekliflerinde yer alan ibarelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1. maddesinde belirtilen ibareye uygun olduğu, bu ibarelerde satış tutarı tespit tutanaklarının tarihleri ve sayılarına yer verildiği, söz konusu tekliflerin iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle serbest muhasebeci mali müşavir tarafından kaşelenip imzalandığı, idare tarafından gerekli görülmesi halinde fiyat teklifine konu olan tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, meslek mensubunun üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.6 numaralı tutanaktaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, aşırı düşük teklif sorgulaması sürecinde tespit tutanaklarının idarece istenmediği, maliyet veya satış tutarı tespit tutanağının fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlendiği, meslek mensubu tarafından muhafaza edilip fiyat teklifinin ekinde idareye verilmesinin zorunlu olmadığı, idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi hâlinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yetkilendirilen meslek mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlandığı, düzenlenen belgelerdeki bilgilerin doğruluğundan meslek mensubunun sorumlu olduğu, sunulan fiyat teklifleri ile satış tutarı tespit tutanaklarında çelişki bulunmadığı, mensuplarınca yapılan mesleki iş ve işlemlerin hukuka uygunluk karinesinden yararlanacağı, aksine bilgi, bulgu veya ciddi şüphe durumunda daha detaylı inceleme yapılmasının 3568 sayılı Kanun’a ve 4734 sayılı Kanun’a uygun olacağı, söz konusu fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesi uyarınca gerekli ibareleri taşıdığı ve meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalandığı, söz konusu belgelerde bu hâliyle kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı ve ilgili meslek mensubunun sorumluluğu kapsamında olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından, nakliye formülleri yerine fiyat teklifiyle açıklama yapılamayacağı, fiyat teklifine dayanak belgeler istenilmeden itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesinin hukuka aykırı olduğu, gerekli hâllerde şeklî incelemenin ötesinde olayın aslının araştırılması gerektiği, Kurulun araştırma ve inceleme yapmasının sadece bir yetki değil aynı zamanda bir görev olduğu, somut olayda alınan fiyat teklifinin hem teklif veren firma hem de onaylayan meslek mensubu yönünden şaibeli olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, idarece isteklilere verilen analiz formatlarında açıklama istenilen nakliye maliyetinin hesaplanması için herhangi bir poz numarası ve bir formül değeri belirtilmediği, anılan analiz girdilerinin söz konusu fiyat teklifleri ile açıklanmasının idarece hazırlanan analiz formatlarına aykırılık teşkil etmediği, fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesi uyarınca gerekli ibareleri taşıdığı ve meslek mensubu tarafından iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle imzalandığı, söz konusu belgelerde bu hâliyle kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı; Müdahil tarafından, ihaleyi gerçekleştiren idarece analizlerde formül verilmediğinden nakliyeye ilişkin fiyat teklifiyle açıklama yapılmasının mevzuata uygun olduğu, ihale dokümanında bu hususta yasaklayıcı bir düzenleme bulunmadığı, davacının fiyat teklifinin dayanak belgelerine ilişkin iddialarının soyut olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacı … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 30/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.