Danıştay 13. Daire, Esas No: 2021/2149, Karar No: 2021/4637

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …TAŞ hissedarı olan davacı tarafından, bankaya el konulduğu tarihden önceki durumun tüm kurum ve kuruluşlar nezdinde hukuken ve fiilen yeniden oluşturulması ve hissedarlık haklarının iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddi üzerine açılan davanın reddine ilişkin kesinleşmiş Mahkeme kararının, mülkiyet hakkını ihlal ettiğinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararıyla tespit edildiğinden bahisle, yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılarak; maddî tazminat isteminin AİHM kararıyla karşılanmış olması dolayısıyla davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi, önceki yargılamada karşı taraf vekili lehine hükmedilen vekalet ücretinin kaldırılması, yargılama giderleri ile nispî vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak tarafına ödenmesine hükmedilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; AİHM’in Fellner ve Diğerleri ile Türkiye Cumhuriyeti davasında AİHS’nin Ek Protokol/1’inci maddelerinin ihlalinden kaynaklanan tüm zararların verilen tazminat kararı ile karşılandığı, davacının, görülen davanın da konusunu oluşturan masraf ve vekalet ücreti talebinin de AİHM kararında değerlendirildiği ve nihayetinde tüm başvuranlar bakımından toplam 9.679.799,26 Avro maddi tazminat ile tüm başvuranlar tarafından yapılan masraf ve giderlere karşılık olarak toplam 25.000,00 Avro yargılama giderinin başvuruculara ödenmesine karar verildiği, diğer taraftan, 2577 sayılı Kanun’un 53/1/-ı bendinin nihai amacı ve Benedik/Slovenya kararında görüldüğü gibi iç hukuktaki yargılama masraf ve giderleri için AİHM tarafından karar verilebildiği ve görülen davanın da konusunu oluşturan masraf ve vekâlet ücreti talebinin AİHM kararında değerlendirildiği göz önünde bulundurulduğunda, salt yargılama giderleri ve vekâlet ücreti yönünden yargılamanın yenilenmesi yoluna gidilmesine hukuken olanak bulunmadığı, AİHM tarafından ihlal kararı verilerek davacıya tazminat ödendiği ve hakkının bu şekilde yerine getirildiği gözönüne alındığında; davacının salt yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden yargılamanın yenilenmesi talebinin 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinde belirtilen yargılamanın yenilenmesi sebepleri kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve istinaf başvurusunun kabulünü gerektirir bir neden bulunmadığı belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca tarafların istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, AİHM tarafından verilen karar uyarınca iç hukuk yargılamaları sonucunda verilen kararın bütün sonuçlarının ortadan kaldırılması gerektiği, bunun sağlanmasının tek yolunun yargılamanın yenilenmesi mekanizması olduğu, AİHS’nin 46. maddesi uyarınca taraf ülkelerin karar gereklerini yerine getirmek zorunda olduğu, yerine getirmenin hukuka aykırı karar hiç verilmemiş olsaydı hangi durumda olunacak idiyse o duruma getirmek olarak ifade edildiği, daha önce aleyhine verilen Mahkeme kararının ciddi maddi sonuçlarının olduğu, davası haksız olarak reddedildiği için karşı tarafa vekalet ücreti ödeme yükümü altına girdiği, AİHM’in masraf ve giderlere yönelik olarak hükmettiği 25.000 Avronun iç hukukta yapılan yargılama giderlerine yönelik olmadığı, kararda belirtilen Mahkeme kavramının AİHM’i ifade ettiği, AİHM’in iç hukukta yapılan yargılama giderlerine yönelik talebi reddetmesinin daha önce açılan ve reddedilen davalar nedeniyle ihlal sonuçlarının devam etmesine sebep olduğu, AİHM tarafından tazminata hükmedilse dahi 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde öngörülen yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulabileceği, uzun süren yargılama sürecinde açılan çok sayıda davada yapılan giderlerin geri alınamadığı ve sürekli gider yapmak zorunda bırakıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, usule ilişkin olarak temyiz başvurusunun süresi içerisinde yapılmadığından reddi gerektiği, esasa ilişkin olarak ise mevcut dava bakımından yargılamanın yenilenmesi için gerekli şartların oluşmadığı, Fellner ve Diğerleri/Türkiye (Başvuru no.13312/08 ve 840 diğer başvuru) kararı ile başvuranlar lehine tazminat ödenmesine yönelik hüküm kurulduğu ve davacının uğramış olduğu zararın giderildiği, yargılamanın yenilenmesi talebinin kabul edilebilmesi için şekil şartının yerine getirilmesinin yeterli olmadığı, söz konusu talebin önceki hükmü değiştirmeye yetecek ciddiyette olması gerektiği, sırf şekil unsurlarının yeterliliğinden bahisle yapılan başvurunun yargılamanın yenilenmesi usulünün olağanüstü kanun yolu niteliği ile uyuşmadığı, kaldı ki AİHM tarafından söz konusu kararda başvuru sahiplerinin masraf ve harcamaları için 25.000 Avro tazminat ödenmesine hükmedildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 334. maddesi uyarınca davacının temyiz aşamasındaki adlî yardım istemi kabul edilerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davalı idarenin usule ilişkin iddiası yerinde görülmemiştir.
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usûl ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Davacının adlî yardım isteminin kabul edilmesi nedeniyle ertelenmiş olan temyiz aşamasına ilişkin yargılama giderlerinin, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davacıdan tahsili için Mahkemece müzekkere yazılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesini teminen dosyanın …İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine, 15/12/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.