Danıştay 8. Daire, Esas No: 2016/14051, Karar No: 2021/226
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2016/14051 E. , 2021/226 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/14051
Karar No : 2021/226
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Davalı Yanında Davaya Katılan : … Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Hukuka uygun olduğu anlaşılan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, “PTT Kanunu’nda yapılan bir değişiklik ile ücretsiz yararlanma hükmüne yer verilmediğinden ve Posta Teşkilatı bir anonim şirket olarak düzenlendiğinden, mevcut serbest PTT kartlarının vize işlemlerinin yapılmayarak, normal ücretli olarak biniş yaptırılması”na ilişkin … tarih ve … sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, toplu taşıma hizmetinin belediyelere kanunla verilmiş bir kamu hizmeti görevi olduğu, başka kişi veya işletmeler eliyle yürütülse dahi söz konusu hizmetin belediye adına yerine getirilmiş sayılacağı ve belediyelerin kanunla öngörülen yükümlülüklerinin devam edeceği, diğer taraftan 21/02/2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11/02/2002 tarih ve 2002/3700 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesinin Eki Kararın 1. maddesi ile 28/1/2002 tarih ve 2002/3654 sayılı Kararnamenin Eki Karar’a eklenen 3. madde ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan postacı ve dağıtıcıların 4736 sayılı Kanunun 1. maddesinin 1. fıkrası hükmünden muaf tutulacağı yönünde karar alındığı, anılan kararın işlemin tesis edildiği tarihte halen yürürlükte bulunduğu göz önüne alındığında, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi bünyesinde görev yapan ve şirketin asli personeli olan postacıların ve dağıtıcıların toplu taşıma araçlarından ücretsiz faydalanmaları için verilen serbest kartlardan yararlanmaları gerektiği gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1. maddesinin 1. fıkrasında; “Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tâbi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tâbi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz” hükmü; 4. fıkrasında, “Bakanlar Kurulu birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etmeye yetkilidir” hükmü; 5. fıkrasında ise, “Bu Kanunun yayımı tarihinden önce üçüncü fıkrada belirtilen kanunlar dışında; kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, genelge ve benzeri düzenleyici işlemler ile diğer idari işlemlerle tesis edilmiş bulunan ücretsiz veya indirimli tarife uygulamalarına 31/12/2001 tarihinden itibaren son verilir. ” hükmüne yer verilmiştir.
21/02/2002 tarih ve 24678 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 11/02/2002 tarih ve 2002/3700 sayılı Kararname Eki 3. maddede; “Belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelerce yürütülen toplu taşım hizmetlerinden faydalanmayla sınırlı olmak üzere eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı personeli, emniyet hizmetleri sınıfı personeli, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan postacı ve dağıtıcılar ile basın kimlik kartı sahipleri bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar 08/01/2002 tarihli ve 4736 sayılı Kanunun 1. maddesinin birinci fıkrası hükmünden muaftır.” hükmü bulunmaktadır.
Mülga 5584 sayılı Posta Kanunu’nun 13. maddesinde; “Şehir içinde postayı taşıyan memur ve dağıtıcılar; resmi idareler, belediyeler ve ortaklıklar tarafından alınan yolculuk ücretlerini ve bu ücretlere zammolunan vergi ve resimleri vermekten muaftırlar.” hükmü bulunmakta iken, 4736 sayılı Kanun’un 1. maddesinin son fıkrası uyarınca bu hükmün uygulanma kabiliyetinin 31/12/2001 tarihi itibariyle sona erdiği, 5584 sayılı Posta Kanunu’nu yürürlükten kaldıran 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nda da şehir içinde posta taşıyan memur ve dağıtıcıların toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz faydalanmasına dair herhangi bir hükme yer verilmediği görülmektedir.
23/05/2013 tarih ve 28655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 1.maddesinde; ”Bu Kanunun amacı; ülke genelinde posta hizmetlerinin kaliteli, sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir ücretle, etkin, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak üzere posta sektörünün serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaflığı sağlanmış bir sektör oluşturulması ve bu sektörde düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinin kuruluşu, yapılanması, faaliyet konuları ve hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.” hükmüne; 27. maddesinin birinci fıkrasında, ”PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
02/08/2013 tarih ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 4736 sayılı Kanunda yapılan değişikliklerde ise, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden, demiryolu ve denizyollarından ücretsiz olarak kimlerin yararlanabileceğine dair yeni düzenlemeler getirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; 08/03/1950 tarih ve 7451 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe giren mülga 5584 sayılı Posta Kanununun 13. maddesi ile şehir içinde postayı taşıyan memur ve dağıtıcıların resmi idareler, belediyeler ve ortaklıklar tarafından alınan yolculuk ücretlerini ve bu ücretlere zammolunan vergi ve resimleri vermekten muaf olduklarının hüküm altına alındığı, 4736 sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra ise 21/02/2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11/02/2002 tarih ve 2002/3700 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesinin Eki Kararın 1. maddesi ile 28/01/2002 tarihli ve 2002/3654 sayılı Kararnamenin Eki Karar’a eklenen üçüncü madde ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan postacı ve dağıtıcıların 4736 sayılı Kanunun 1. maddesinin 1. fıkrası hükmünden muaf olduğunun düzenlendiği, 23/05/2013 tarih ve 28655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 31. maddesinin 1. fıkrası ile 5584 sayılı Posta Kanununun yürürlükten kaldırıldığı ve 6475 sayılı Kanunda postacı ve dağıtıcılara yönelik herhangi bir muafiyet hükmüne yer verilmediği, böyle bir muafiyet hükmüne yer verilmediği, davalı idarece; “PTT Kanunu’nda yapılan bir değişiklik ile ücretsiz yararlanma hükmüne yer verilmediğinden ve Posta Teşkilatı bir anonim şirket olarak düzenlendiğinden, mevcut serbest PTT kartlarının vize işlemlerinin yapılmayarak, normal ücretli olarak biniş yaptırılması” şeklinde işlem tesis edilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre, 23/05/2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nda, mülga 5584 sayılı Posta Kanunu’nun aksine açıkça, posta taşıyan memur ve dağıtıcılardan toplu taşıma ücreti alınmayacağına dair herhangi bir hükme yer verilmediği, 4736 sayılı Kanun’da sonraki tarihlerde yapılan değişikliklerde kimlerin şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz veya indirimli yararlanacağının belirlendiği, postacı ve dağıtıcıların bu kapsamda sayılmadığı; başka bir ifadeyle, 11/02/2002 tarih ve 2002/3700 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan postacı ve dağıtıcılar için getirilen muafiyet hükmünün yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar geçerli olduğu ve bu konuda ilgili kanunlarda yapılan değişikliklerde anılan görevliler için söz konusu hizmetlerden ücretsiz olarak yararlandırılmalarına dair bir düzenleme yapılmayarak kanun koyucunun iradesinin bu doğrultuda oluştuğu görülmektedir.
Bu durumda, posta teşkilatı personelinin, toplu taşımadan ücretsiz yararlanmalarını sağlayan Yasa hükmünün yürürlükten kaldırılmış olması karşısında; belediyece bu hizmetten ücretsiz yararlanmanın kaldırılmasına yönelik işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 21/01/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.