Danıştay 10. Daire, Esas No: 2020/4829, Karar No: 2021/230

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. …
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMLERİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, jandarma er olarak uzun dönem vatani görevini yapmakta iken terhis olmasına üç ay kala girdiği uzman erbaş sınavı için yapılan sağlık kontrolleri sırasında çeşitli sağlık sorunları sebebiyle “barışta ve seferde askerliğe elverişli değildir” kararı verildiği, askerliğe alınmadan önce yapılan sağlık kontrollerinde askerliğe engel olacak herhangi bir sağlık sorunu saptanmadığı için askere alındığı, dokuz ay terör bölgesinde ağır şartlarda askerlik yaptığı, askerliğe elverişli olmadığı halde askere sevk edilmesinde, davalı idarenin yeterli ve gerekli sağlık kontrollerini yapmaması nedeniyle hizmet kusurunun bulunduğu iddiasıyla, 20.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın askerliğe elverişsiz olduğunun tespit edildiği 19/03/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Ankara Mevki Asker Hastanesi tarafından düzenlenen … tarih … sayılı rapor ile “miyopi, böbrek bozuklukları, ektopik böbrek, testis yokluğu ve aplazisi, ayakların diğer konjenital deformiteleri” rahatsızlıkları nedeniyle “Uzman erbaş olamaz. Barışta ve seferde askerliğe elverişli değildir.” yönünde rapor düzenlendiği, davalı idarece askerliğe elverişsiz olduğu halde askerlik hizmeti yaptırıldığı, bu itibarla davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğu; davacının 11/06/2010 tarihinde işten ayrıldığı ve 09/09/2014 tarihinde yeniden işe girdiği, askere alındığı ve terhis edildiği 2013-2014 döneminde bir işte çalışmadığı, herhangi bir işte çalışmadığı için askerlik hizmeti altına alınmasaydı da gelir elde edemeyeceği anlaşıldığından ve askerlik hizmeti nedeniyle uğramış olduğu zarara ilişkin başkaca bilgi ve belge sunulmadığından davacının maddi tazminat talebinin reddi gerektiği; manevi tazminat istemi yönünden ise idarenin hizmet kusurunun niteliği ve ağırlığı dikkate alınarak 5.000,00 TL tazminatın davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen reddine, kısmen kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, maddi tazminat isteminin reddinin hukuka aykırı olduğu, hükmedilen manevi tazminat miktarının ise yetersiz olduğu; davalı idare tarafından ise, davacının askerliğe alınmadan önce yapılan muayenesinde, daha sonradan askerliğe elverişli değildir raporu tanzim edilmesine esas olan böbrek rahatsızlığı ile ilgili olarak herhangi bir beyanda bulunmadığı ve bu nedenle hizmet kusurunun bulunmadığı ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN_SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

İLGİLİ MEVZUAT:
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un ek 1. maddesinde, ”Bu Kanunun tek hakimle çözümlenecek davalara ilişkin 7 nci maddesindeki parasal sınırlar; her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların bin Türk lirasını aşmayan kısımları dikkkate alınmaz.
Yukarıdaki fıkra uyarınca her takvim yılı başından geçerli olmak üzere uygulanan parasal sınırların artışı, artışın yürürlüğe girdiği tarihten önce idare ve vergi mahkemelerince nihaî olarak karara bağlanmış davalar ile Danıştayın bozma kararı üzerine bozulan mahkemece yeniden bakılan davalarda uygulanmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2576 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen ek 1. maddesinde, tek hakimle bakılacak davalarda uygulanan parasal sınır artışının, Danıştayın bozma kararı üzerine mahkemece yeniden bakılan davalarda uygulanmayacağı kurala bağlanmıştır.

Askeri Yüksek İdare Mahkemesince heyet halinde verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı (… İdare Mahkemesinin E:… sayılı esasına kaydedilen) davanın süre aşımı nedeniyle reddine yönelik kararın, Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin karar düzeltme aşamasındaki 02/10/2018 tarih ve E:2018/824, K:2018/6548 sayılı kararı ile bozulduğu, anılan bozma kararı üzerine … İdare Mahkemesince verilen temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın tek hakimle verildiği görülmektedir.
Bu durumda, 2576 sayılı Kanun’un ek 1. maddesi uyarınca tek hakimle bakılacak davalarda uygulanan parasal sınır artışının, Danıştayın bozma kararı üzerine mahkemece yeniden bakılan davalarda uygulanmayacağı, yani heyet halinde alınan kararın bozma üzerine tek hakim sınırına düşmeyeceği dikkate alındığında, bozma kararı üzerine Mahkemece heyet halinde karar verilmesi gerekirken, tek hakimle karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.