Danıştay 12. Daire, Esas No: 2018/4000, Karar No: 2021/289

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı tarafından, İstinye Devlet Hastanesinde … uzmanı olan eşinin 14/02/2013 tarihinde görev yaptığı hastanede nöbetçi iken aort damarı yırtılması sonucunda 25/02/2013 tarihinde vefat etmesi olayının, görev yaptığı sırada gerçekleştiğinden bahisle eşinin vazife malulü sayılarak tarafına vazife malullüğü aylığı bağlanması istemiyle yapılan başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali ile aylıkların buna göre belirlenerek ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; kalp krizi nedeniyle görevi başında vefat eden davacının eşinin bu vefat olayının görevin etkisi ve tesiriyle meydana geldiğine yönelik somut bir emare bulunmadığı ve şu an itibarıyla bu hususun açıklığa kavuşturulmasının hasta dosyası kapsamında fiilen mümkün görülmediğinden aort damarı yırtılması nedeniyle meydana gelen vefat olayının doğrudan görevin yapılması ile oluştuğu sonucuna varılamadığından vazife malulü hükümlerinin uygulanarak aylık bağlanması yönündeki isteminin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, eşinin 14 Şubat Perşembe günü İstinye Devlet Hastanesinde sabah 08:00, akşam 17:00 arası tam gün mesaisini yaptıktan sonra nöbet görevini yerine getirmek için gittiği … Eğitim ve Araştırma Hastanesinde rahatsızlanarak yaşamını kaybettiği, eşinin olay öncesinde herhangi bir rahatsızlığının bulunmadığına dair tüm kayıtların dosyada mevcut olduğu, olayın meydana geldiği günün 14 Şubat Sevgililer Günü olması nedeniyle Taksim ve Tarlabaşı güzergahının trafiğe kapalı olduğundan büyük bir trafik yoğunluğunun bulunduğu, eşinin görevi devralacağı … Eğitim ve Araştırma Hastanesinin beyin ve sinir cerrahi doktorları tarafından nöbete gecikmesi üzerine trafikte iken telefonla arandığı ve eşi tarafından da nöbetçi doktorların arandığı, tüm gün mesai yaptığı İstinye Devlet Hastanesindeki çalışma şartlarının ve nöbet için görevlendirilen hastaneye gidişi sırasında trafik şartlarının çok ağır olduğu, Mahkeme kararında aort damarı yırtılması nedeniyle meydana gelen ölümün doğrudan görevin yapılması ile oluştuğuna dair kayıt bulunmadığı belirtilerek dava reddedilmiş ise de, hastalıkla ilgili rapor, epikriz, tıbbi belgeler ile kurumca alınan sağlık raporları da incelenerek konunun uzmanı olan üniversitelerde görevli profesör düzeyinde akademisyenlerden oluşacak konsey ve Adli Tıp Kurumundan rapor-mütalaa alınması taleplerinin değerlendirilmiş olması halinde vefata neden olan hastalığın İstinye Devlet Hastanesinde tam gün mesaisini tamamladıktan sonra haftanın yorgunluğu da dikkate alınarak görevlendirildiği hastanede nöbetine yetişmesi sırasında yaşadığı strese bağlı olarak gerçekleştiği hususunun açıklığa kavuşmuş olacağı, eşinin ölümüne neden olan aort damarı yırtılmasının sadece Türkiye’de değil, dünyada de milyonda bir rastlanan çok spesifik bir hastalık olduğu, sadece mevcut hasta dosyası ile yetinilerek karar verilmesinin adil olmadığı, hasta dosyasında kararı veren raporu düzenleyen doktorların vefatın vazife malulü sayılıp sayılmayacağı yönünde herhangi bir karar ve tespitlerinin mevcut olmadığı, vefatın doğrudan görevin yapılması ile oluşup oluşmadığına ilişkin eksik inceleme sonucunda karar verildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacının eşi, … uzmanı olarak görev yaptığı İstinye Devlet Hastanesindeki mesaisini tamamladıktan sonra nöbet görevini yerine getirmek amacıyla gittiği …Eğitim ve Araştırma Hastanesinde rahatsızlanması sonucu vefat etmiştir.
Davacı tarafından, eşinin vefat olayının görevinin sebep ve etkisiyle meydana geldiğinden “Vazife Malullüğü” sayılması ile aylığın da buna göre belirlenmesi yolundaki başvurusunun Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Vazife Malüllüğü Tespit Kurulu’nun … tarihli kararıyla, davacının eşinin ölümünün görevinin neden ve etkisi ile meydana gelmediğine karar verilerek reddi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 44. maddesinde; “Her ne sebep ve surette olursa olsun vücutlarında hasıl olan arızalar veya düçar oldukları tedavisi imkansız hastalıkları yüzünden vazifelerini yapamayacak duruma giren iştirakçilere (malül) denir ve haklarında bu Kanun’un malullüğe ait hükümleri uygulanır” hükmü yer almış, yine bu Kanun’un 45. maddesi ise; “44. maddede yazılı malullük; a) iştirakçilerin vazifelerini yaptıkları sırada vazifelerinden doğmuş olursa, b) vazifeleri dışında kurumların verdiği herhangi bir kuruma ait başka işleri yaparken o işten doğmuş olursa, c) kurumların menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken o işten doğmuş olursa (maksadın ilgili kurumlarca kabul edilmesi şartıyla, ç) fabrika, atelye vb. işyerlerinde işe başlamadan evvel, iş sırasında veya işi bitirdikten sonra, o iş yerinde husule gelen ve yine o iş yerinin mahiyetinden veya çalışma konusunda ileri gelen kazadan doğmuş olursa, buna (vazife malullüğü) ve bunlara uğrayanlara da (vazife malulü) denir” düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri uyarınca, bir kişinin vazife malulü sayılabilmesi için malullüğün, hem görevin yapıldığı sırada, hem de ifa edilen görevin tesiriyle meydana gelmiş olması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının eşinin İstinye Devlet Hastanesindeki mesaisinde 51 hasta muayene ettiği ve buradaki yoğun mesaisini tamamladıktan sonra nöbet görevini yerine getirmek amacıyla … Eğitim ve Araştırma Hastanesine gitmeye çalıştığı sırada, 14 Şubat Sevgililer Günü olmasından dolayı yoğun trafikte kaldığı ve nöbetine gecikmesi nedeniyle stres yaşadığı, öte yandan vefat olayından önce herhangi bir rahatsızlığının bulunmadığı hususları göz önüne alındığında, davacının eşinin vazifesini yaptığı sırada aort damarının yırtılması sonucu meydana gelen vefat olayının görevin sebep ve etkisinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, davacının eşinin görevi sırasında ve görevinin etkisiyle vefat ettiği anlaşıldığından, vazife malulü kabul edilerek buna göre aylık bağlanması gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde ve davanın reddi yolunda verilen Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 01/02/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.