Danıştay 13. Daire, Esas No: 2020/3609, Karar No: 2021/512

MÜDAHALE İSTEMİ HAKKINDA KARAR

… ve … vekili Av. … tarafından, Afyonkarahisar ili, Başmakçı ilçesinde bulunan … parsel sayılı meranın 1.500.000,17 m2’lik kısmının 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 12. maddesinin ikinci fıkrası ve Mera Yönetmeliğinin 7. maddesinin birinci fıkrasına göre ıslah etmek koşuluyla 10 yıllık dönemler halinde toplam 25 yıla kadar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesi uyarınca pazarlık usulüyle kiralanmasna ilişkin … tarihli ihalenin iptali istemiyle Afyonkarahisar Valiliği’ne karşı açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı davalı idare tarafından temyiz isteminde bulunulması üzerine, … Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi vekili Av. … tarafından verilen davalı idare yanında davaya müdahale istemini içeren dilekçe incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinde, üçüncü kişilerin davaya katılması konusunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 66. maddesinde ise üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukukî yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, fer’î müdahil olarak davada yer alabileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, müdahale isteminde bulunan … Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin davaya müdahalede hukukî yararının bulunduğu anlaşıldığından, davalı idare yanında MÜDAHALE İSTEMİNİN KABULÜNE, 16/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valililği
VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Afyonkarahisar ili, Başmakçı ilçesinde bulunan … parsel sayılı meranın 1.500.000,17 m2’lik kısmının 4342 sayılı Mera Kanunu’nun 12. maddesinin ikinci fıkrası ve Mera Yönetmeliğinin 7. maddesinin birinci fıkrasına göre ıslah etmek koşuluyla 10 yıllık dönemler halinde toplam 25 yıla kadar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesi uyarınca pazarlık usulüyle kiralanmasına ilişkin … tarihli ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; ilçe merkezinde mera tespit çalışmalarının tamamlandığı, tahdit ve tahsis çalışmalarının ise yapılmadığı, dava konusu yere ilişkin köy veya belediye tüzel kişiliği lehine verilmiş bir tahsis kararının bulunmadığı, uzman ekip tarafından düzenlenen etüd raporunda bütün mera alanının dava konusu kısmının mera vasfının ”zayıf” olarak tespit edildiği ve neticede ıslah etmek koşuluyla ihale yolu ile kiralanmasına karar verildiği görülmekte ise de tapuda mera vasfıyla kayıtlı taşınmazın bulunduğu alana ilişkin olarak, dava dosyasında mevcut 10/09/1981 tarihli tapulama tutanağında; “Tahdidi yapılan tapu ve kaydına rastlanmayan bu gayrimenkul kadimden beri Başmakçı halkının otlakiye olarak kullandığı ve halen de aynı maksatla kullanıldığı muhtar ve bilirkişilerin gösterme ve beyanlarından anlaşılmakla sınırlandırılması yapıldı.” şeklinde kayıt düşüldüğü, yine dava konusu taşınmazıda kapsayan mera alanları ile ilgili yapılan çalışma sonrası hazırlanan 08/10/2002 tarihli Mera, Yaylak, Kışlak, Otlak, Çayır İhtiyaç Tespit Raporunda; “(…) 3- Hukuki Yapısı: Mezkur Mahallelerde bulunan meraların, sınır mahallelerle ihtilafı yoktur ve kadimden beri adı geçen mahalleler tarafından kullanılmaktadır. (…) 13- İhtiyaç Fazlası Mera, Yaylak ve Kışlak, Otlak, Çayır (Dekar) : İlçe Merkezinde mevcut hayvan sayısı dikkate alınarak ihtiyaç fazlası mera bulunmadığı tespit edilmiştir. (…)” şeklinde belirlemelere yer verildiği, bu durumda; 10/09/1981 tarihli tapulama tutanağında ve 08/10/2002 tarihli Mera, Yaylak, Kışlak, Otlak, Çayır İhtiyaç Tespit Raporunda dava konusu taşınmazın da bulunduğu mera alanlarıyla ilgili kadimden beri mera olarak kullanıldığı ve ilçe merkezinde mevcut hayvan sayısı dikkate alınarak ihtiyaç fazlası mera bulunmadığı yönünde tespit ve belirlemeler bulunduğu, dava konusu taşınmazın kadim mera olmadığına ve ihtiyaç fazlası olduğuna yönelik davalı idarece herhangi bir tespit ve raporun dava dosyasına sunulmadığı, dava konusu İl Mera Komisyonu kararında sadece toplantıya katılan … Belediye Başkanı …’nin belirtilen alanların hali hazırda hayvan otlatma amaçlı kullanılmadığına ilişkin beyanına yer verildiği, Komisyon kararı öncesi hazırlanan Mera Durumu Hakkındaki Gerekçeli Raporda, belirtilen alanların mera vasfının “zayıf” olduğu yönünde tespit bulunduğu, Mera Yönetmeliği’nin 7. maddesinin (a) bendine göre kadimden beri mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan yerlerin ihtiyaç fazlası olarak belirlenmesi halinde ıslah amaçlı kiralanabileceğinin belirtildiği, kadim meraların anılan Yönetmeliğin 7. maddesinin (b) bendine göre ıslah amacıyla da olsa kiralanmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından; dava konusu mera alanının, Mera Yönetmeliği’nin 7. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ıslah koşuluyla kiralanması amacıyla ihale yapılmasına ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlem öncesinde gerekli araştırma ve raporlama sürecinin işletildiği, mera alanının ihaleye konu kısmının mera vasfının zayıf olduğunun ortaya konulduğu, ihaleye konu kısmın ıslah amacıyla kiralanmakta olduğu, Mera Komisyonu toplantısında söz konusu alanın otlakiye olarak kullanılmadığının belediye başkanı tarafından ifade edildiği, ihaleye konu mera vasfı zayıf alanın ıslah amacıyla kiralanmasında kamu yararı bulunduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Başmakçı ilçesindeki toplam mera alanının buradaki hayvan varlığı için yeterli olmadığı, ihaleye konu mera alanına ilişkin inceleme raporunda “… mevsim sonu olması nedeniyle merada otlayan sürülere rastlanmasa da kalan bitki artıkları ve yüzeydeki hayvansal atıklar ve izleri merada yoğun bir otlatmanın varlığına işaret etmektedir.” şeklindeki tespitin ihaleye konu alanın ihtiyaç fazlası olmadığına kanıt oluşturduğu, ihtiyaç fazlası olmayan bir mera alanının ıslah amaçlı da olsa kiralanamayacağı, mera alanının ihaleye konu kısmının zayıf nitelikte bulunmasının bu alanın mera vasfını ortadan kaldırmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.