Danıştay 13. Daire, Esas No: 2020/3466, Karar No: 2021/577

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … İnşaat Ticaret ve Taahhüt Limited Şirketi
2- … Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ :Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: TCDD Genel Müdürlüğü’nce 31/01/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “Tatvan Rahova Lojistik Merkezi Yapım İşi” ihalesinin iptaline ilişkin … tarihli Yönetim Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; 4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde, anılan Kanun’un 5. maddesinde belirtilen rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri doğrultusunda hareket edilmesi gerektiği, ihalenin yapılmasını talep eden TCDD Genel Müdürlüğü Demiryolu Modernizasyon Dairesi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısında, “Lojistik Merkezin kurulacağı alan içinden geçen tesisin yapılabilmesi için deplase edilmesi gereken altyapıların bir kısmının proje, yaklaşık maliyet ve şartnamelerde öngörülmediği, deplase öngörülmeyen bu altyapıları ile bağlantı olarak vaziyet planında revizyon yapılması ihtiyacının ortaya çıkacağı, tesis vaziyet planında bulunan bakım deposunun yapım işi kapsamına alınmadığı tesisin kurulacağı yörenin iklim koşulları dikkate alındığında, lokomotiflerin donmaması için kapalı garajların oluşturulmasının gerekli olduğu ve bakım depolarının bu fonksiyonu da ifa edecek şekilde tasarlanarak kapsamına alınmasının gerekeceğinin tespit edildiği, bu nedenle teknik gerekçeler ile yapım işi ihalesinin bu hâliyle sözleşmeye bağlanması halinde telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağı görüldüğünden ihalenin iptal edilmesinin uygun olacağının” belirtilmesi üzerine anılan gerekçe dikkate alınmak suretiyle dava konusu Yönetim Kurulu kararı ile ihalenin iptaline karar verildiği;
Bu durumda, dosyada yer alan idari, teknik şartname ile diğer bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde idare tarafından ihalenin iptaline gerekçe olan tespitlerin mevcut olduğu, teknik gerekçeler ile yapım işi ihalesinin bu hâliyle sözleşmeye bağlanması hâlinde telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağının anlaşıldığı, anılan ihalede önemli eksikliklerin bulunduğu ve yöresel iklim koşullarının da idare tarafından detaylı olarak değerlendirildiği; öte yandan, ihalenin kamu yararına aykırı olacak şekilde iptal edildiğine dair herhangi bir bilgi, belge ve emare bulunmadığı gibi, idarenin takdir yetkisini 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesinde yer alan ilkelere aykırı olarak kullandığına dair bir hususun da bulunmadığı dikkate alındığında, idarece takdir yetkisi çerçevesinde geçerli ve makul sebeplerle tesis edilen ihalenin iptaline dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, tekliflerin 31/01/2020 tarihinde alındığı, davalı idarece yaklaşık 5 ay boyunca hiçbir işlem yapılmadığı, ihalenin iptaline ilişkin ileri sürülen nedenlerin somut delillere dayandırılamadığı, herhangi bir yasal dayanak gösterilmeksizin ihalenin iptaline karar verildiği, ihalenin iptaline karar verilebilmesi için tüm tekliflerin reddedilmesi gerektiği hâlde, davalı idarece bu yönde bir karar verilmediği, ihalenin iptali konusunda idareye tanınan yetkinin keyfi olarak kullanılmaması gerektiği, dava konusu işlem nedeniyle kamunun zarara uğrayacağı, davalı idarece ileri sürülen hususların iş artışı kapsamında yükleniciye yaptırılabileceği, dava konusu ihalede iş kalemlerinden biri olan Lojistik Merkezi yapımı kısmının çok cüz’i ve basit bir iş olduğu, deplase edilmesi gereken altyapıların, ihalenin iptali için gerekçe gösterilemeyeceği, iklim koşullarının ihale öncesinde bilindiği, eksik olduğu bildirilen iş kalemlerinin iş artışı ile tamamlanıp tamamlanamayacağı ve mevcut ihale kapsamında ihale uhdesinde kalacak yükleniciye yaptırılıp yaptırılamayacağı hususlarının araştırılması gerekirken bu konuda herhangi bir çalışma yapılmaksızın dava konusu işlemin tesis edildiği, basit ve önemsiz iş artışları nedeniyle ihalenin iptaline karar verilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı, İdare Mahkemesince eksik inceleme suretiyle karar verildiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Modernizasyon Dairesi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı yazısında belirtilen gerekçelere istinaden ve yapım işi ihalesinin bu hâliyle sözleşmeye bağlanması durumunda telafisi imkânsız zararların doğacağı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği, dava konusu ihalede %10 veya %20’lik iş artışı ile yapılacak ilave işlerin bulunmadığı, yeni bir ihale sürecinin başlamasının kamu yararına uygun olduğu, ihalenin makul sürede, tüm teklifler reddedilmek suretiyle iptaline karar verildiği, ilave iş artışının toplam maliyetin %20’sinin altında olduğu konusunda açıklık bulunmadığı, İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların mesnetsiz olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dairemizin 22/12/2020 tarihli ara kararı ile davalı idareden, uygulama projelerinde, vaziyet planında ve teknik şartnamede değişiklik yapılması zorunluluğunun ne zaman ve nasıl anlaşıldığı; yeni revize projeleri ve düzeltilmiş teknik şartnamelerin hangi tarihte hazırlanmaya başlandığı, bu çalışmaların ne kadar sürede tamamlandığı, bu değişiklikler için daha önceden bir teknik çalışma yapılıp yapılmadığı, yapıldı ise yapılma tarihleri; lokomotiflerin donmaması için kapalı garajların oluşturulmasına ve bakım depolarının bu fonksiyonu da ifa edecek şekilde yapılmasına ne zaman karar verildiği, bunların iş artışı ile ya da ayrı bir ihale ile yaptırılmamasının gerekçeleri; ihale tarihinin 31/01/2020, ihalenin iptal tarihinin ise 04/06/2020 olduğu göz önüne alındığında, arada geçen sürede ihaleye ilişkin hangi işlemlerin yapıldığı ve kararların alındığı; iptal edilen ihale konusu işe ilişkin olarak ek imalatları da kapsayan yeni bir ihaleye çıkılıp çıkılmadığı, çıkıldı ise neticesi sorulmuş; ara kararına davalı idarece … tarih ve … sayılı yazı ile verilen cevapta, Lojistik Merkezin kurulacağı alan içinden geçen tesisin yapılabilmesi için deplase edilmesi gereken altyapıların bir kısmının proje, yaklaşık maliyet ve şartnamelerde öngörülmediği, deplase öngörülmeyen bu altyapıları ile bağlantı olarak vaziyet planında revizyon yapılması ihtiyacının ortaya çıkacağı, tesis vaziyet planında bulunan bakım deposunun yapım işi kapsamına alınmadığı tesisin kurulacağı yörenin iklim koşulları dikkate alındığında lokomotiflerin donmaması için kapalı garajların oluşturulmasının gerekli olduğu ve bakım depolarının bu fonksiyonu da ifa edecek şekilde tasarlanarak kapsama alınması gerekeceğinin tespit edildiği, bu tespitler doğrultusunda proje ve şartnamelerde değişiklik yapılması zarureti ortaya çıktığı, idarelerince henüz revize projelerin hazırlanmadığı, yatırım öncelikleri, imkân ve ödenekler doğrultusunda Lojistik Merkezi yatırımının tekrar gündeme gelmesiyle birlikte projelerin güncelleneceği, tesisin işletmeye alınabilmesi ve demir yolu araçlarının korunabilmesi için söz konusu yapıların yapımının ertelenemeyeceği, mevcut arazi ve iklim koşullarında tesisin ayrılmaz bir parçası olacağının değerlendirildiği, son dönemde meydana gelen fiyat farkları doğrultusunda söz konusu yapıların maliyetinin yüksek olacağı değerlendirildiğinden işin yasal artış limitleri dahilinde tamamlanamayacağının öngörüldüğü, iptal edilen yapım ihalesinden sonra yeni bir ihaleye çıkılmadığı belirtilmiştir.
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.