Danıştay 6. Daire, Esas No: 2020/10513, Karar No: 2021/2091

Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/10513 E. , 2021/2091 K.

“İçtihat Metni”

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/10513
Karar No : 2021/2091

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimi …’n raporu ile dosyadaki belgeler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca incelendiktin sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Çanakkale İli Gökçeada İlçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde … pafta, …ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan, 16.02.2015 onay tarihli 1/100.000 ölçekli Balıkesir Çanakkale Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “Dava Açma Süresi” başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay da ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açılabileceği, yine aynı Kanunun “Üst Makamlara Başvurma” başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükmü yer almaktadır.
Özel Kanun olan 3194 sayılı İmar Kanununun, “Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Konulması” başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde ise, “İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazları ve planları belediye meclisinin on beş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar” düzenlemesi mevcuttur.
Anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına karşı, 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuru için, 3194 sayılı Kanunun 8/b maddesi ile özel bir itiraz süresi getirildiği anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında, imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği sonucuna varılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacı şirketin 14.07.2020 tarihinde … Belediye Başkanlığına yaptığı başvuruda; taşınmazı 2014 yılında satın aldığından bahisle imar durum belgesinin verilmesinin talep edildiği, 1/100.000 ölçekli plan ile yapıldı ise 1/25.000 ölçekli nazım imar planı, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında hangi fonksiyonda yer aldığını sorulduğu ve donatı alanında kaldı ise plan değişikliği yapılmasının istendiği ifade edilmiştir.
Söz konusu taleplere … Belediye Başkanlığı tarafından 12.08.2020 tarihinde cevap verildiği ve taşınmazların 1/100.000 ölçekli planda tarım alanında kaldığı, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planların ise yapılmadığının beyan edilmesi üzerine 16.11.2020 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır .
Davacı şirketin dava konusu taşınmazı 2014 yılında satın aldığı, dava konusu planın 2015 tarihinde yapıldığı, davacı tarafından askı süresi içerisinde plana itiraz edilmediği ve son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde dava açılmadığı, 1/100.000 ölçekli plan değişikliklerine itirazın ve plan değişikliği taleplerinin bu konuda yetkili olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yapılması gerektiği açıktır.
Diğer yandan, imar planlarına askı süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise, davanın, 2577 sayılı Yasanın 7.maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerektiği, ancak bu süreler içerisinde dava açılmamış olması halinde imar planının uygulanmaya konulması ile birlikte uygulama işlemi üzerine işlem ile birlikte imar planına veya doğrudan işlemin dayanağı olan imar planına karşı yeniden dava açma hakkının bulunduğu ve bu aşamada dava açma süresinin uygulama işleminin süresine tabi olduğunda tartışma bulunmamaktadır. Ancak dava konusu olayda davacı tarafından imar durumu belgesi istenilmesi üzerine, alanı kapsayan 1/1000 ve 1/5000 ölçekli imar planlarının bulunmaması nedeniyle imar durum belgesinin düzenlenmediği, imar durum belgesinin 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının uygulama işlemi olmayıp 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planına yönelik dava açma süresini başlatan işlemlerden olduğu gözetildiğinde bu başvuru esas alınarak davanın süresinde açıldığının kabulü mümkün değildir.
Diğer taraftan, yukarıda anılan Kanun hükmü uyarınca dava açma süresi geçtikten sonra … Belediye Başkanlığına yapılan başvuru işlemine verilen cevabın, geçmiş olan dava açma süresini ihya etmesi olanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın süreaşımı yönünden reddine, aşağıda ayrıntısı yer alan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan yürütmeyi durdurma harcı ile artan posta gideri avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 20/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.