Danıştay 7. Daire, Esas No: 2016/10361, Karar No: 2021/1382

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı Adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın “kumbara” olarak beyan edilmesine rağmen eşyanın sonradan yapılan kontrolünde 4 farklı modelde “plastik oyuncak tabanca ve tüfek” olduğu, bunların ithalinde TAREKS referans numarası ile gözetim belgesi ibraz edilme zorunluluğu bulunduğu halde ibraz edilmediğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca alınan para cezası kararına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Olayda, davacı tarafından ithal edilen eşyanın beyan edilen kıymetinde tespit edilmiş bir noksanlık bulunmadığı gibi, tarife istatistik pozisyonu ile değeri konusunda da herhangi bir iddia ve ihtilafın söz konusu olmadığı, gönderici firma tarafından eşyanın beyan edilenden farklı olması halinin kendi hatalarından kaynaklandığının yazılı olarak bildirildiği, para cezasına dayanak alınabilecek kastın varlığını ortaya koyan herhangi bir tespitin bulunmadığı, cezalandırmayı gerektiren fiilin somut olayda oluşmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Eşyanın beyan edilenden farklı olduğunun sonradan yapılan muayene ile ortaya çıktığı, TAREKS referans numarası ve gözetim belgelerinin ibrazı için 15 günlük süre tanınmasına rağmen davacının söz konusu belgeleri ibraz etmediği, bu nedenle kesilen cezada hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : 4458 sayılı Kanun’un 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca para ceza kararı alınabilmesi için, eşyanın ithalinin lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş gibi ya da belge alınmış gibi beyan edilmesi hallerinden birinin somut olayda bulunması gerekmektedir. Dava konusu olayda ise para cezasının dayanağını, yapılan hata sonucu yanlış gönderilen eşyanın bulunduğu pozisyon gereği ibrazı zorunlu olan belgelerin beyanname ekinde veya sonradan ibraz edilmemesi oluşturmaktadır. Somut olayda, ithal edilen eşyaların yanlış gönderilmesi akabinde davacının söz konusu yanlışlığın giderilmesi ve eşyanın mahrece iadesi için yapmış olduğu işlemlerin, ortada gerçekten kendisinden kaynaklanmayan bir durumun varlığını ortaya koyduğu anlaşılması karşısında, Mahkemece, para cezasına dayanak olarak alınabilecek kastın varlığını ortaya koyan herhangi bir tespitin bulunmadığı, cezalandırmayı gerektiren fiilin somut olayda oluşmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline dair verilen kararda sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile … sayılı gümrük tarife ve istatistik pozisyonunda beyan ve ithal edilen “kumbara” ticari isimli eşyanın, yapılan fiziki muayenesinde, 4 farklı modelden oluşan 40128 adet … sayılı gümrük tarife ve istatistik pozisyonunda yer alan “plastikten oyuncak tabanca ve tüfek” olduğu, bu nedenle 2007/5 sayılı İthalatta Gözetim Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’e göre gözetime tabi bulunduğu halde gözetim belgesi ve TAREKS referans numarası ibraz edilmediğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca kesilen para cezasına vaki itirazın reddi üzerine dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda; eşyanın ithali, lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde, eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği kurala bağlanmış; 4. fıkrasında, birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verileceği ve eşyanın 177 ilâ 180. madde hükümlerine göre tasfiyeye tabi tutulacağı düzenlemiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden 4458 sayılı Kanun’un 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca tahakkuk yapılabilmesi ve para cezası kararı alınabilmesi için, gümrük idaresine serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya hakkında gerçeğe aykırı olarak beyanda bulunması, eşyanın uygunluk ve yeterlik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edilmiş olması; dolayısıyla, ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya ve belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi eşya ile ilgili olarak idarenin yanıltılmasının gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından İran’da mukim … Tarabar Uluslararası Taşımacılık şirketinden 333 kutu “metal kumbara” isimli eşya siparişi verildiği, ancak kutuların benzerliği nedeniye davacıya yanlışlıkla 333 kutu “Plastikten oyuncak tabanca ve tüfek” isimli eşyanın gönderildiği, sipariş verilen kumbaraların ise gönderici firma uhdesinde kaldığı, bu duruma ilişkin gönderici firmanın 17/08/2013 tarihli yazısının davalı idareye sunulduğu, 29/08/2013 tarihinde eşyalar üzerinde yapılan fiziki incelemede de ithal edilen eşyaların beyan edilenden farklı olduğunun tespit edildiği, davacının … tarih … sayılı dilekçesinde yanlış gönderilen eşyaların davalı idare tarafından teslim alındığının, kırmızı hatta tabi eşyalar için antrepo beyannamesi düzenlendiğinin belirtildiği, davacı tarafından bila tarihli … sayılı dilekçe ile mahrece iade edilmesi istendiği halde eşyalara ilişkin TAREKS referans numarası ile gözetim belgesinin ibraz edilmediğinden bahisle 4458 sayılı Kanun’un 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca davacı adına eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında idari para cezası kararı alınarak davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacı tarafından “belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya bu belgeler alınmış” gibi beyanda bulunulmadığı gibi, ihracatçı tarafından gönderilen farklı eşya nedeniyle yanlışlığın giderilmesi ve eşyanın mahrece iadesi için başvurulmuş olması karşısında, 4458 sayılı Kanun’un 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde öngörülen koşullar oluşmadığından, serbest dolaşıma girmeyen eşya nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.