Danıştay 8. Daire, Esas No: 2021/4323, Karar No: 2021/3590
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2021/4323 E. , 2021/3590 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4323
Karar No : 2021/3590
TEMYİZ EDEN (DAVALI YANINDA MÜDAHİL) : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … Belediye Başkan vekili seçiminin dördüncü turunda eşitliğin bozulmaması üzerine 01/12/2020 tarihli … Belediye Meclis Toplantısında seçime yönelik olarak gerçekleştirilen kuranın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K: … sayılı kararıyla; Meclis Çalışma Yönetmeliği’nin 13.maddesinde kura işleminin, birbirinden ayırt edilmeyen oy pusulalarının bir torbaya atılmak suretiyle gerçekleştirilmesi gerektiğine yönelik açık hüküm bulunmasına karşın, 01/12/2020 tarihinde yapılan kura işleminin oy pusulalarının birbirinden ayırt edilme ihtimalini barındıran plastik toplara konularak cam (şeffaf) fanus içine atılmak suretiyle yapılmasında mevzuatta belirtilen şekil yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf incelemesi istemine konu Mahkeme kararı hakkında davalı konumunda bulunan Menemen Belediye Başkanlığı tarafından istinaf incelemesi isteminde bulunulmadığı dikkate alındığında, davalı yanında müdahil olan …’un 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 66. maddesi kapsamında tek başına istinaf yoluna başvuruda bulunması hukuken mümkün olmadığından, istinaf isteminin incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare yanında davaya katılan müdahil tarafından kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Müdahil isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin üçüncü şahısların davaya katılmaları konusunda yollamada bulunduğu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 66. maddesinde, üçüncü kişilerin, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla müdahil olarak davada yer alabilecekleri; 68. maddesinde, müdahale talebinin kabulü hâlinde müdahilin, yanında katıldığı tarafın yararına olan iddia veya savunma vasıtalarını ileri sürebileceği; onun işlem ve açıklamalarına aykırı olmayan her türlü usul işlemlerini yapabileceği; 69. maddesinde, müdahilin de yer aldığı asıl davada hükmün taraflar hakkında verileceği kurallarına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anılan kanun maddeleri uyarınca, davanın taraflarından olmayan ve ancak yanında katıldığı tarafa yardımcı olabilen müdahilin, yanında davaya katıldığı tarafın kanun yollarına başvurmaması durumunda, tek başına kanun yollarına başvurmasına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda; temyiz istemine konu Mahkeme kararı hakkında davalı konumunda bulunan Menemen Belediye Başkanlığı tarafından temyiz isteminde bulunulmadığı dikkate alındığında, davalı idare yanında davaya katılan …’un tek başına temyiz isteminde bulunması hukuken mümkün olmadığından, temyiz isteminin incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin incelenmeksizin reddine, temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 06/07/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY :
(X)- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin üçüncü kişilerin davaya katılmaları konusunda yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 68. maddesinde, davaya katılanın, yanında katıldığı tarafın yararına olan iddia veya savunma vasıtalarını ileri sürebileceği, onun işlem ve açıklamalarına aykırı olmayan her türlü usul işlemlerini yapabileceği kuralı bulunmaktadır.
Davaya müdahale, görülmekte olan davada, hakkı davanın sonucuna bağlı olan kişinin kendi hukuki yararını korumak için, davanın tarafı olmadan, davayı kazanmasında yararı bulunan tarafın yanında ve ona yardımcı olarak davaya müdahalesine imkan veren bir hukuki kurumdur. Dolayısıyla, kişisel menfaati davanın sonucundan etkilenecek olması nedeniyle davaya müdahalesi kabul edilen kişinin, yanında yer aldığı taraf temyiz isteminde bulunmasa bile, yanında yer aldığı tarafın aleyhine sonuç doğurmayacak şekilde, dava sonunda verilen kararın temyiz yoluyla incelenmesini tek başına isteyebileceğinin kabul edilmesi gerekmektedir. Aksi durum, Anayasa’nın “Hak Arama Hürriyeti” başlıklı 36. maddesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) “Adil Yargılanma” başlıklı 6. maddesine aykırı olacaği gibi, idari yargılama usul hukuku yönünden, davaya müdahalenin etkin işletilememesinin hukuka uygunluğunun incelenmesi ve tesis edilmesi amacı ile bağdaşmıyor olacaktır.
Nitekim, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Menemen Minibüsçüler Odası/Türkiye kararında, yargıya erişim hakkı veya diğer bir deyimle hukuk davası açma hakkının, AİHS’nin 6. maddesinin “yargılanma hakkı” ile ilgili birinci fıkrasının yalnızca bir yönünü oluşturduğu, erişim hakkının etkin olabilmesi için, haklarına müdahale edilen bir kimsenin açık ve kesin bir şekilde bu işleme itiraz edebilmesi ve mahkemece tartışılabilmesi ve incelenmesi gerektiği, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin mahkemeye erişim hakkını doğrudan etkilediğine işaret etmiştir.
Bu durumda, davalı yanında davaya katılan …’un tek başına temyiz isteminde bulunabileceğinin kabulü gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, davalı yanında müdahilin temyiz isteminin incelenmeksizin reddine karar veren çoğunluk kararına katılmıyoruz.