Danıştay 12. Daire, Esas No: 2019/7235, Karar No: 2021/4022
Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2019/7235 E. , 2021/4022 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/7235
Karar No : 2021/4022
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Manavgat İlçesi, Fatih Anadolu Lisesi’nde … olarak görev yapmakta olan davacının, “Devlet memurluğundan çıkarma cezası” ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile soruşturma raporu incelendiğinde, davacının kız öğrencilere karşı yaklaşımının öğretmen-öğrenci ilişkisini aşacak şekilde olduğu, ders anlatırken genellikle öğrencilerin yanına oturduğu, bu davranışının öğrencilerin derse olan katılımlarını sağlamaktan ziyade daha çok öğrencilerle bazen el teması kurarak bazen de sohbet ederek zaman geçirmeye yönelik olduğu; soruşturma raporundaki ifadelerin değerlendirilmesinden, öğrencilerin vermiş olduğu ifadelerin birbiri ile uyumlu olduğu, davacı ile birlikte çalışan idarecilerin ifadelerinin de; davacının kız öğrencilere karşı tutumunun gereğinden fazla samimi olduğunu ortaya koyduğu, ifadesi alınan diğer öğrencilerin de davacının zaman zaman ders anlatırken yanlarına oturduğunu, bazen de elini omuzlarına atarak dersi anlattığı yönünde beyanda bulunduklarının görüldüğü, bu durumda, dosyadaki bilgi ve belgeler ile soruşturma raporundaki ifadelerin incelenmesinden; davacının öğretmen-öğrenci ilişkisini aşacak şekilde öğrencilerle samimiyet kurduğu, özellikle kız öğrencilere karşı tutumunun bir öğretmene yakışmayacak şekilde fazlaca sıcak olduğu, bu durumun okul idarecileri tarafından da gözlemlendiği, nitekim davacının da okul müdürünün kendisini öğrencilerle olan yaklaşımı konusunda uyardığını belirttiği, aynı okulda görev yapan öğretmenlerin ifadelerinde de, davacının öğrencilerle arasının sıkı olduğunun belirtildiği, tenefüslerde etrafında kız öğrencilerin fazlaca yer aldığı şeklinde beyanda bulunduklarının görüldüğü, yaşanan bu olayların, davacının öğretmen-öğrenci ilişkisi arasındaki çizgiyi koruyamamasından kaynaklandığı, gerektiğinden fazla samimiyet içerisinde bulunan davacının davranışlarının bazı öğrencilere karşı taciz seviyesine ulaştığının anlaşıldığı, olayın duyulduğu tarihe kadar da bir çok kez kız öğrencilere karşı aynı tutum ve davranışlarda bulunduğunun dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşıldığı; davacının yürütmekte olduğu görevin önemi düşünüldüğünde, davacıya karşı bir güvensizlik ve endişe ortamının oluştuğu, aynı ortamda eğitime devam etmesi halinde ileride daha fazla olumsuzluklara yol açabileceği ve kamu hizmetinin sağlıksız bir şekilde yürütülmesine sebep olabileceği, davacının yürüttüğü hizmetin önem ve özelliği de göz önünde bulundurulduğunda, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Anayasal haklarının ihlal edildiği, yerel mahkeme gerekçesinin kendi içerisinde çelişkili olduğu, … isimli öğrencinin aleyhine beyanda bulunmadığı, Manavgat Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma dosyasında alınan ifadesinde lehine ifade verdiği, dava konusu işlem ile ilgili Savcılıkta Kovuşturmaya Yer Olmadığına dair karar verildiği, Mahkemece, güvensizlik ve endişe ortamı oluştuğundan bahisle hak ihlali yapılarak, masumiyet karinesi ve “şüpheden sanık yararlanır” ilkelerine aykırı yorum yapılarak karar verildiği, üzerine atılı olan eylemi gerçekleştirmediği ve masum olduğu sabitken, aksi yönde verilen kararın hukuka aykırı olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin ve Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; Antalya, Manavgat İlçesi, Fatih Anadolu Lisesi’nde … öğretmeni olarak görev yapan davacının; 10/C sınıfı öğrencisi …’nin derste yanına oturarak öğrencinin bacağının üst kısmına dokunduğu, aynı sınıf öğrencisi …’nin “Hocam kızı taciz ediyorsunuz ayıp değil mi?” dediği, öğretmenin de “sana ne, alan memnun satan memnun” diyerek öğrenciyi omuzundan tutarak kendine doğru çekip sarıldığı hususları ile ilgili davacı hakkında başlatılan soruşturma sonucunda hazırlanan … tarih ve … sayılı soruşturma raporunda disiplin yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) maddesi uyarınca ‘”Devlet Memurluğundan Çıkarma” cezası ile cezalandırılmasının teklif edilmesi üzerine, Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu’nun … tarih ve … sayılı işlemi ile “Devlet Memurluğundan Çıkarılmasına” karar verilmesi üzerine temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g) maddesinde, “memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak” fiili, Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren eylemler arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Memurlara disiplin cezası verilmesindeki amaç, kamu hizmetinin yerine getirilmesinde, mevzuat ile belirlenen kuralları eksiksiz bir şekilde yerine getirmekle yükümlü ve yine mevzuat ile getirilen yasaklı davranışları yapmakla yasaklı kamu görevlilerinin hizmeti aksatan veya disiplin düzenini bozan davranışları cezalandırılarak, bozulan kamu hizmeti düzeninin sağlanması ve kamu personelini disiplini bozacak davranışlardan caydırmaktır.
Disiplin hukuku, cezalandırılma ilkeleri açısından ceza hukuku ile benzer özellikler taşımakta olup, kişilerin disiplin cezası ile cezalandırılabilmeleri için, suç olarak belirlenmiş olan tutum ya da davranışın ilgilisi tarafından işlenmiş olduğunun kesin ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde saptanması ve maddi gerçeğin tüm boyutlarıyla ortaya konması gerekmektedir. Ayrıca evrensel ceza hukuku ile Türk Ceza Kanunu’nda yer alan “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi disiplin hukukunda da uygulama alanı bulmaktadır. Buna göre; disiplin yaptırımı uygulanacak kişi tarafından ikrar edilmeyen ve eldeki mevcut deliller ile disiplin normuna aykırı fiilin ispatı mümkün olmayan hallerde “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi gereğince ilgiliye disiplin cezası verilemeyeceğinin kabulü gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, Manavgat Cumhuriyet Başsavcılığı Çocuk Suçlular Soruşturma Bürosu tarafından, davacı hakkında “Çocuğun cinsel istismarı” iddiasıyla yürütülen ceza soruşturması sonucunda … tarih ve Soruşturma No:…, Karar No:… sayılı kararıyla; idari soruşturmada tanık olarak beyanda bulunan … ile …’nin, davacının herkese eşit davrandığı, herhangi bir sıkıntı olmadığı beyanları ile diğer tanık beyanları dikkate alınarak davacının mağdurlara karşı cinsel istismarda bulunduğu yönünde herhangi bir beyanın bulunmadığı, davacı ile ilgili suçlamanın soyut iddiadan öteye geçmediği, davacının üzerine atılı eylemi gerçekleştirdiğine yönelik müştekilerin beyanından başka herhangi bir somut delilin bulunmadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği göz önüne alındığında, davacının, öğrencisi …’ya yönelik olarak işlediği isnat edilen eylemlerin kesin, inandırıcı, her türlü şüpheden uzak ve somut delillere dayalı olarak ortaya konulamadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davacının öğretmen vakarına yakışmayacak ve öğretmen öğrenci ilişkisinin sınırlarını aşacak şekilde samimi davranışlarda bulunduğu anlaşılsa da, disiplin soruşturması raporu ve Savcılık aşamasında alınan ifadeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, üzerine atılı suçları işlediği hususunun her türlü şüpheden uzak, kesin ve somut delillerle ortaya konulamadığı sonucuna varıldığından, Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/06/2021 tarihinde, kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Davacının temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olarak verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği görüşüyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.