Danıştay 8. Daire, Esas No: 2018/4499, Karar No: 2021/5039

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin …gün ve E:…K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: …Polis Meslek Yüksek Okulu 2. sınıf öğrencisi olan davacı tarafından, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin Ek-3-I-B-26 bendinde belirtilen sağlık şartlarını taşıdığından bahisle Kırıkkale Polis Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğünden ilişiğinin kesilmesine ilişkin …tarih ve …sayılı Polis Akademisi Başkanlığı olurunun iptaline karar verilmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Tanımlar başlıklı 4. maddesinde ifade edilen kesin kaydı yapılan ve Polis Meslek Yüksek Okulunun son sınıfında öğrenimine devam eden öğrenci olduğu, okula giriş şartlarını taşıdığı tespit edilerek kaydının yapılmasında herhangi bir hile veya hatasının bulunmadığı ve tüm derslerinde başarılı olarak okulu tamamladığı, EK-3’de belirtilen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A, B, C dilimi sağlık şartlarını taşıyan öğrencilerin Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanmaya hak kazandığı açık olup, öğrenci adaylarında aranan Ek-3’te belirtilen hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki A dilimi sağlık şartlarını taşımadığından bahisle doğrudan okulla ilişiğinin kesilmesine dair tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu …. İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının öğrenciliğe giriş aşamasında kendisinde bulunan sağlık sorununu idareden gizlediği davacının öğrenci değil öğrenci adayı olarak değerlendirilmesi gerektiği yapılan işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
2016-2017 eğitim-öğretim döneminde Kırıkkale Polis Meslek Yüksek Okulunda mezun olacak 2. sınıf öğrencisi olan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin 12. maddesi uyarınca Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi’nden aldırılan 06/03/2017 tarihli sağlık kurulu raporunda, ”Karaciğerde Hemanjiom” teşhisi ile ”Polis Memuru adayı olur” kararı verildiği, sağlık raporunun incelenmesi üzerine, idarece davacının karaciğerinde hemanjiyom bulunup bulunmadığı ve bu durumun doğumsal olup olmadığıyla ilgili sağlık kurulu raporu düzenlenmesi amacıyla davacının sevk edildiği Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nce tanzim edilen 09/05/2017 tarihli sağlık kurulu raporunda; “Hemanjiomlar konjenital arteriovenöz malformasyonlardır. ETSŞY Ek-3,I-B-26’ya uymaktadır.” kararı verilmesi üzerine davalı idarece bu raporların incelemeye alınması neticesinde davacının durumunun konjenital (doğuştan) olduğu, Polis Meslek Yüksekokulları girişinde öğrenci adaylarında Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilen sağlık şartlarını karşılamadığından bahisle yüksekokuldan çıkarılmasına ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği, bu işlemin iptali istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Polis Meslek Yüksek Okulları Giriş Yönetmeliğinin “Adaylarda aranılacak nitelikler” başlıklı 8. maddesinde ” (1) Yüksekokullara başvuru yapacak adaylarda aşağıdaki şartlar aranır. …
g) (Değişik:RG-26/3/2013-28599) Boy ölçüsü, beden kitle endeksi ile sağlık yönünden Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak.” hükmüne yer verilmiştir.
Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Polis Meslek Yüksek Okulu ve Polis Meslek Eğitim Merkezine Alınacak Öğrencilerde Aranacak Sağlık Şartları başlıklı 9’uncu maddesinin 2’inci paragrafında “Polis Meslek Yüksek Okuluna ve Polis Meslek Eğitim Merkezine alınacak öğrenci adaylarında, Ek-3’de belirtilen hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki (A) dilimi sağlık şartları aranır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Polis Meslek Yüksek Okulları Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin ” Yüksekokuldan çıkma ve çıkarılma” başlıklı 12. maddesinde; ” … (2) İlgili mevzuat hükümleri saklı kalmak şartıyla aşağıdaki hallerde yönetim kurulunun kararı, yüksekokul müdürünün teklifi ve Başkanın onayı ile yüksekokuldan ilişikleri kesilir. a) Giriş Yönetmeliği hükümlerine göre giriş ile ilgili şartları taşımadıkları, öğrenimleri sırasında sonradan anlaşılmış olanlar, …
” hükmüne yer verilmiştir.
Mülga 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 4. maddesinde, öğrenci: öğrenci adaylarından sağlık kurulu raporları, Daire Başkanlığınca öğrenci olur şeklinde onaylananlardan eğitim öğretim kurumlarınca kesin kaydı yapılanları; öğrenci adayı: Eğitim-öğretim kurumunca yapılan sınavları kazanarak sağlık raporlarındaki öğrenci olur kararının Daire Başkanlığınca onaylanması işleminden öncekileri ifade eder şeklinde tanımlanmış; 5 inci maddesinde, okullara alınacak öğrenci adaylarının, A dilimi sağlık şartlarına uygun olmak zorunda oldukları, 9. maddesinde, Polis Meslek Yüksek Okulu ve Polis Meslek Eğitim Merkezine alınacak öğrenci adaylarında Ek-3’te belirtilen hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki A dilimi sağlık şartlarının aranacağı, aday öğrencilere sağlık kurulu raporlarının okulun/eğitim merkezinin denetim ve gözetiminde tam teşekküllü hastanelerden aldırılacağı ve 10 uncu madde hükümlerine göre işlem yapılacağı, Yönetmeliğin 10. maddesinde de, hastanelerce düzenlenmiş sağlık kurulu raporunun 1. fıkra hükmü kapsamında inceleneceği, uygun olması halinde aday hakkında “Öğrenci Olur” şeklinde kesin karar verileceği öngörülmüş; 11. maddesinde ise, öğrencilerin sağlık durumlarının takibi ve okullardaki koruyucu hekimlik hizmetlerinin okul başhekimliğince veya il emniyet müdürlüğü hekimlerince yapılacağı, bu birimlerde hekim bulunmadığı takdirde il sağlık müdürlüğünden geçici görevli hekim talep edileceği, her öğrenci için okul başhekimliklerince sağlık dosyası tutulacağı,… öğrencilik sırasında rahatsızlık tespit edilenlerin tedavi ve takiplerinin yapılacağı, öğrencilerin hastalık, kaza, yaralanma ve diğer nedenlerden dolayı aldıkları raporların okul başhekimliklerince inceleneceği, EK-3’de belirtilen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A, B, C dilimi sağlık şartlarını kaybettiği kanaati oluşan öğrencilere dilim belirtir sağlık kurulu raporu aldırılıp Daire Başkanlığına gönderileceği, Başkanlıkça yapılan incelemede C dilimi dahil olanların öğrenciliğe devam edeceği Devlet Memurluğuna Geçişte Aranacak Sağlık Şartları ile Memur Raporlarının ve Sağlık Durumlarının Değerlendirilmesi başlıklı üçüncü bölümde yer alan 12. maddesinde; …Güvenlik Bilimleri Fakültesi, Fakülte ve Yüksek Okul lisans programı ve Polis Meslek Yüksek Okullarının son sınıfında öğrenime devam eden öğrencilere, Devlet memuru olarak atanmak için sağlık durumlarını belgelemek üzere, okul yönetiminin gözetim ve denetiminde tam teşekküllü hastanelerinden sağlık kurulu raporu aldırılır…”, 13. maddesinde ise, ”12 nci madde gereğince okullarda aldırılan sağlık kurulu raporları, okul başhekimliklerince veya il emniyet müdürlüğü hekimlerince yoksa il sağlık müdürlüğünden geçici görevli hekim talep edilerek usule uygunluğu yönünden incelenir, eksiklikler giderilerek ve tamamlattırılarak Daire Başkanlığına gönderilir. Sağlık kurulu raporları Daire Başkanlığınca incelenip karara bağlanır ve atama işlemlerine esas olmak üzere okullara gönderilir. Ancak memuriyete girişte aldırılan sağlık kurulu raporları Daire Başkanlığınca karara bağlanmış olsa dahi mezuniyete kadar ilgililerin sağlık durumlarında değişiklik olması halinde bu değişiklikler de Daire Başkanlığına bildirilir, bu durumda 11 inci maddeye göre işlem yapılır. Ek-3’de belirtilen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A, B, C dilimi sağlık şartlarını taşıyanlar, Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanmaya hak kazanırlar…” hükmü yer almış, Yönetmeliğin eki Dahili ve Harici Hastalıklar (B) diliminde “…26) Çalışma ve beden hareketlerine engel teşkil etmeyen, yüzeysel olmayan, organ içindeki hemanjiom, telenjiektazi gibi iyi huylu damar tümörleri, hiçbir klinik belirti vermeyen ve sadece renk değişikliği ile kendini belli eden A-V fistüller.” hükmüne yer verilmiştir.
03/01/2018 tarihli ve 30290 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ile 04/08/2003 tarihli Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. 03/01/2018 tarihli ve 30290 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Ek:3-4-A-1 maddesindeki “…hemanjiomlar…” ibaresi öğrenciliğe engel olarak sayılmışken, 29/09/2019 tarihinde yapılan Yönetmelik değişikliği ile 2 cm’den küçük (2 cm dahil) olan hemanjiomların sağlam kabul edileceği düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesince 07/09/2017 tarihli ara kararıyla davacı hakkında düzenlenen raporlarda yer alan “Karaciğerde sağ lobda büyüğü 37 mm olan hemanjiyom” tanısının doğru olup olmadığının tespiti için Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevkinin yapıldığı, bunun üzerine düzenlenen 22/09/2017 tarih ve 13726 sayılı sağlık kurulu raporunda; “Batın usg karaciğerde 4 cm ve 1 cm çapında hemanjiyomlar Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-B-26′ uyar Polis Eğitim Merkezi Öğrencisi olamaz” ibarelerine yer verildiği görülmüştür.
Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 11. maddesinde yer alan “… C dilimi dahil olanların öğrenciliğe devam edeceği” ve 13. maddesinde yer alan “… A, B, C dilimi sağlık şartlarını taşıyanların, Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanmaya hak kazanırlar” hükümleri ile aynı Yönetmeliğin 5. maddesinde yer alan; ” okullara alınacak öğrenci adaylarının, A dilimi sağlık şartlarına uygun olarak zorunlu oldukları…” ibaresi birlikte değerlendirildiğinde, anılan hükümlerin, eğitim merkezindeki/okuldaki öğrencilik sırasında meydana gelen, yani eğitim merkezine kayıt esnasında bulunmayan (doğuştan olmayan) ve sonradan oluşan hastalık, kaza, yaralanma ve diğer nedenlere yönelik olduğu, dolayısıyla bu hükümlerin, konjenital anomalisi bulanan ve eğitim merkezine/okula giriş şartlarını önceden de taşımayan öğrencilere, Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanmaya hak kazandırmayacağı; aksi halde, konjenital anomalisi bulunan ve eğitim merkezine/okula kayıt esnasında sağlık raporu ile durumu tespit edilerek eğitim merkezine/okula kayıt edilmeyen adaylar ile yine konjenital anomalisi bulunmakla birlikte davacı gibi bu durumu sonradan tespit edilen kişiler arasında eşitsizlik yaratacağı da açık olduğundan İdare Mahkemesi Kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi’nin kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, 04/08/2003 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmeliği yürürlükten kaldıran ve 03/01/2018 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 5 inci maddesinde, okullara alınacak öğrenci adaylarının, A dilimi sağlık şartlarına uygun olmak zorunda oldukları belirtilmiş ve 29/09/2019 tarihinde ekleri değişitirilen Yönetmeliğin EK-3-4-A-1 maddesinde; (1) Batın içindeki organlarda (karaciğer, dalak ve diğer) veya batın içinde bulunan, yapısal veya fonksiyonel bozukluk oluşturmayan, enfeksiyona veya diğer komplikasyonlara neden olmayan;….. b) 2 cm’den küçük (2 cm dahil) olan; hemanjiomlar, hidatik kistler, yabancı cisimler sağlam kabul edilir”. hükmüne yer verilmiştir. Hakem hastanece davacıda bulunan hemanjiomlardan birinin 4 cm olduğunun belirtilmesi nedeniyle bu düzenleme ile de davacının lehine bir durum oluşmadığı görülmektedir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 28/01/2021 tarih ve E:2020/1422, K:2021/133 sayılı kararı ve 13/09/2021 tarih ve E:2021/215, K:2021/1459 sayılı kararlarıda bu yöndedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. …Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin …gün ve E:…K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 04/11/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.