Danıştay 12. Daire, Esas No: 2021/5816, Karar No: 2021/6123

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…., K:…. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, … Ordusu Komutanlığı … Komutanlığında uzman çavuş olarak görev yapan davacının, sözleşmesinin feshine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayıl kararla; davacının sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin .. tarihinde davacıya tebliğ edildiği, davacı tarafından, dava konusu işlemin iptali istemiyle … tarihinde Ege Ordusu Komutanlığı’na yapılan başvurunun, 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında yapılan bir başvuru olduğu değerlendirildiğinde, tebliğ tarihinden (18/06/2020) itibaren işleyen 60 günlük dava açma süresinin bu tarihte (06/07/2020) duracağı, söz konusu başvurunun zımnen reddi üzerine, zımni ret tarihinden (04/09/2020) itibaren yeniden işlemeye başlayacağı ve kalan dava açma süresinde en son 16/10/2020 tarihine kadar dava açılması gerekirken, bu süre geçirildikten çok sonra 19/11/2020 tarihinde açılan iş bu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın süreaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararla; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 06/07/2020 tarihinde … Ordu Komutanlığına dilekçe ile başvuran davacıya cevap verilmeyerek başvurusunun zımnen reddedildiği, davacının yine davalı Bakanlık içinde başka bir yetkili idari makam olan … Kuvvetleri Komutanlığına … tarihinde başvuru yaptığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığının davacıya … tarih ve … sayılı işlemle cevap verdiği, dolayısıyla zımni ret işleminden sonra davacıya davalı idare bünyesindeki yetkili bir idari makamdan cevap verildiği, dava açılmayan hâllerde idarenin altmış günlük süre geçmesinden sonra kendiliğinden veya ilgilinin müracaatı üzerine cevap vermemesi hâli arasında bir ayrımın 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesi hükmüne göre olmadığı, bu şekliyle 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesindeki “… altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse …” hükmüne uygun bir cevabın söz konusu olduğu, Kara Kuvvetleri Komutanlığının cevabının davacıya 07/10/2020 tarihinde tebliğ edilmiş olup 19/11/2020 tarihli dilekçe ile davanın süresinde açıldığı, davalı idare tarafından tesis edilen idari işlemde kanun yolu ve başvuru süresinin gösterilmemesi nedeniyle dava açma süresinin 18/06/2020 tarihinde işlemeye başladığının kabul edilemeyeceği temyiz isteminin kabulü gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının sonucu itibarıyla onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İzmir ili, Ege Ordusu Komutanlığı … Destek Komutanlığında Bakım Uzman Çavuş olarak görev yapan davacının, … Komutanlığı Personel Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile sözleşmesinin feshine dair işlemin tesis edildiği ve anılan işlemin 18/06/2020 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, davacı tarafından dava konusu işlemin kaldırılması istemiyle 06/07/2020 tarihinde idareye (… Ordusu Komutanlığı’na) başvuru yapıldığı, söz konusu başvurunun cevap verilmeyerek zımnen reddedildiği, bu kez dava konusu işlemin iptali istemiyle 09/07/2020 tarihli dilekçeyle üst makama (… Kuvvetleri Komutanlığına) yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine davacı tarafından, sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin … Ordusu Komutanlığı Personel Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun, “Dilekçeler Üzerinde İlk İnceleme” başlığını taşıyan 14. maddesinin 3. fıkrasında; dava dilekçeleri üzerinde yapılacak ilk inceleme sırasında dava dilekçesinin süre aşımı yönünden de inceleneceği, 15. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinde; ilk inceleme üzerine davanın süresinde açılmadığının saptanması durumunda, davanın reddine karar verileceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hallerde idare mahkemelerinde altmış (60) gün olduğu ve bu sürenin yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, aynı Kanun’un 11. maddesinde; “İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı hakkında sözleşmesinin feshi yolunda düzenlenen dava konusu … tarih ve … sayılı işlemin … Ordusu Komutanlığı tarafından tesis edildiği, 18/06/2020 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine davacı tarafından anılan işlemin kaldırılması amacıyla önce işlemi tesis eden idareye 06/07/2020 tarihinde, 09/07/2020 tarihinde de üst makam olan Kara Kuvvetleri Komutanlığına başvuru yapıldığı anlaşılmaktadır. Kara Kuvvetleri Komutanlığına yapılan başvurunun 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi uyarınca yapılan bir başvuru olduğu sonucuna varıldığından, işlemin tebliğ edildiği 18/06/2020 tarihinden itibaren işlemeye başlayan 60 günlük dava açma süresinin, üst makama başvurunun yapıldığı 09/07/2020 tarihinde duracağı, söz konusu başvurunun, 07/09/2020 tarihinde zımnen reddedilmiş sayılması üzerine, bu tarihi izleyen günden itibaren yeniden işlemeye başlayacağı ve kalan dava açma süresinde en son 19/10/2020 tarihine kadar dava açılması gerekirken, dava açma süresi geçirildikten sonra 19/11/2020 tarihinde dava açıldığı hususu göz önüne alındığında, İdare Mahkemesinin davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen kararı sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunmaktadır.