Danıştay 10. Daire, Esas No: 2016/16070, Karar No: 2021/4977

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1) …
2) …
3) …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, davalı Karayolları Bölge Müdürlüğünce Hakkari ili, Merkez, … Beldesi, …-…-… köy yolunun yapılması esnasında taşınmazlarına zarar verildiği ileri sürülerek 38.115,30 TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu olay nedeniyle davacıların istemi üzerine … Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından 03/05/2011 tarihinde mahallinde yapılan keşif neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda, yol yapım çalışmaları nedeniyle davacıların taşınmazlarında toplam 37.557,30 TL zararın meydana geldiğinin belirlendiği, dava konusu olan 2007 yılında yapılan yol yapım çalışmalarının üzerinden uzun zaman geçmesi nedeniyle davacıların ileri sürdükleri zararların tespitine olanak bulunmadığı belirtilerek İdare Mahkemesince mahallinde keşif yapılmaksızın ve … Sulh Hukuk Mahkemesi dosyasında yer alan bilirkişi raporu hükme esas alınabilir nitelikte bulunarak, davacıların taşınmazlarında meydana gelen zararın davalı idarenin yol yapım çalışmasından kaynaklığı, bu suretle hizmet kusurunun gerçekleştiği, davacıların toplam 37.557,00 TL zararının oluştuğu, Mahkemenin ara kararına verilen cevaptan davacıların … Sulh Hukuk Mahkemesinde yaptırılan tespit ve bilirkişi incelemesi için yaptıkları 492,10 TL harcama ile birlikte olan 38,049,10 TL zararlarının idareye başvuru tarihi olan 21/06/2011 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından ödenmesi ile davacıların fazlaya ilişkin istemlerinin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, İdare Mahkemesince Danıştay bozma kararı sonrasında yeni esas numarasıyla birlikte dava dilekçesinin idarelerine gönderilmesi gerekirken idarelerinin savunması alınmaksızın davanın kabulü yolunda verilen kararın usule aykırı olduğu, dava konusu olayda idarelerince ilgili izinlerin alınarak vatandaşın mağduriyetine meydan verilmediği, davacıların ileri sürdükleri zarar ile idarenin eylemi arasında uygun illiyet bağı bulunmadığı, Mahkeme kararının idarenin aleyhinde olan kabule ilişkin kısmının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacılar tarafından, davalı Karayolları Bölge Müdürlüğünce Hakkari ili, Merkez, … Beldesi, …-…-… köy yolunun yapılması esnasında Hakkari, Merkez, … Beldesi, … Mahallesi, … Mevkiinde bulunan … ada, … parsel, … ada, … parsel, … ada …, … ve … nolu parsellerde bulunan taşınmazlarının zarar gördüğü ileri sürülerek 38.115,30 TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu olayda davacıların zararının “davalı idarenin yol yapım çalışması esnasında kişilerin mal güvenliğinin korunması açısından gerekli önlemleri almayarak işlediği hizmet kusurundan” diğer bir ifadeyle davalı idarenin 2918 sayılı Kanun’dan kaynaklanan görevlerini yerine getirmemesinden kaynaklandığı, 6099 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden sonra, 29/09/2011 tarihinde açıldığı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’ndan doğan sorumluluk davası niteliğinde olan ve 6099 sayılı Kanun’la 2918 sayılı Kanun’un 110. maddesinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra açılan davanın görüm ve çözümünün idari yargı mercilerinin görev alanına girmediği gerekçesiyle davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15/1-a maddesi uyarınca görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Her iki tarafın temyiz istemi üzerine yapılan inceleme neticesinde Danıştay Onuncu Dairesinin 16/04/2015 tarih ve E:2013/75, K:2015/1898 sayılı kararıyla dava konusu olayda yol yapımı sırasında uğranıldığı ileri sürülen maddi zarara ilişkin tazmin sorumluluğunun 2918 sayılı Kanun’dan kaynaklanan bir sorumluluk olmadığı, davacılar tarafından, davalı idarece yol yapımına ilişkin hizmetin kusurlu yürütüldüğü ileri sürülerek maddi zararlarının karşılanması istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünün idari yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’un 16. maddesinde, dava dilekçeleri ve eklerinin birer örneğinin davalıya, davalının vereceği savunmanın davacıya; davacının ikinci dilekçesinin davalıya, davalının vereceği ikinci savunmasının da davacıya tebliğ edileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden davacıların Hakkari ili, Merkez, … Beldesi, …–… köy yolunun yapılması esnasında taşınmazlarına zarar verildiği ileri sürülerek 38.115,30 TL maddi tazminatın ödenmesi istemiyle açtıkları davalarının … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla görev yönünden reddi üzerine Danıştay Onuncu Dairesinin 16/04/2015 tarih ve E:2013/75, K:2015/1898 sayılı bozma kararı sonrasında dava dosyası tekemmül ettirilmeden … İdare Mahkemesinin temyizen incelenen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının verildiği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasının 2577 sayılı Kanun’un 16. maddesi uyarınca tekemmül ettirilmeksizin yani davalı idareye savunma hakkı tanınmaksızın ve dava dilekçesi ile yetinilerek uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesinde usul hükümlerine ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.