Danıştay 8. Daire, Esas No: 2020/1598, Karar No: 2022/1976

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Konya Eğreli Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrenci adayı olan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nde belirtilen sağlık şartlarına haiz olmadığından bahisle ilişiğinin kesilmesine dair Polis Akademisi Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemin istemidir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K: … sayılı kararda; Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin … tarih ve … sayılı sağlık raporu ile Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği uyarınca Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olabileceği belirlendiğinden, davacının Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünden ilişiğinin kesilmesine ilişkin 09/10/2018 tarihli Polis Akademisi Başkanlık Makamı Olurunda hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemisi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-10-B-1-a maddesine girdiği ve öğrenci adaylığına engel olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan … Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Konya Ereğli Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğüne öğrenci adayı olarak geçici kaydını yaptıran davacının, Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinin 17. ve 18. maddeleri gereği sevk edildiği Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinin .. tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunun, tanı hanesinde; “fokal beyin yaralanması (ensefalomalazi) ibaresine yer verilmiş, karar hanesinde; ” Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’ne göre 10. madde B dilimi fıkra 11’e uyar. POMEM öğrencisi olamaz.” kararının verilmesi üzerine, Polis Akademisi Başkanlığının 09/10/2018 tarihli kararı ile davacının Konya Eğreli Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğünden ilişiğinin kesilmesine dair işlemin tesis edilmesi sonucunda bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilat Kanunu’nun ek 24 üncü maddesinde yer alan “Polis meslek eğitim merkezlerinin kuruluş ve çalışma usûl ve esasları; bu merkezlerde eğitime alınacak öğrencilerde aranacak şartlar, (…) yapılacak sınavlar, disiplin ve eğitim-öğretimle ilgili konular, öğrenciliğin sona ermesi, tazminat ve yükümlülük esasları ile giyecekleri kıyafetler ve diğer hususlar İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu hükme dayanılarak çıkarılan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği’nin “Adaylarda aranılacak nitelikler” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde “f) Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak,”, “İntibak eğitimi” başlıklı 18.maddesinin 1. fıkrasında; “POMEM’lere geçici kaydı yapılan adaylar Başkanlığın belirleyeceği takvim doğrultusunda intibak eğitimine tabi tutulurlar. Bu süre içinde POMEM Müdürlükleri tarafından Sağlık Yönetmeliği hükümlerine göre sağlık kurulu raporları aldırılır. Ayrıca, intibak eğitimi başlangıcından itibaren adayların güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırmaları yaptırılır. Yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması ile ilgili sonuçlar POMEM Yönetim Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır.”, “İntibak eğitimi döneminde POMEM’den çıkma veya çıkarılma” başlıklı 21. maddesinin 3. fıkrasında; “(3) 8 inci maddede sayılan nitelikleri taşımadıkları anlaşılan adayların ilişikleri, POMEM Müdürünün teklifi ve Başkanın onayıyla kesilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-VII-A maddesinde; “Herhangi bir operasyon geçirmiş olmayan ve mevcut haliyle organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan progresyon göstermeyen, tıbbi tedavi ihtiyacı olmayan olgular öğrenciliğe kabul edilir.” hükmü, Ek-3-VII-B-1 maddesinde; “Beden hareket ve fonksiyonlarını bozmayan, santral sinir sisteminin, örtülerinin ve vasküler yapılarının hastalıkları ya da sekelleri.” hükmü yer almaktadır.
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 28. maddesiyle; “4/8/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-10-A maddesinde; “Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler.1) Hareket bozuklukları (tremorlar ve diğerleri) öğrenciliğe engeldir. 2) Santral sinir sisteminin hastalıkları ya da sekelleri, alt ve/veya üst motor nöron hastalıkları ya da sekelleri, periferik sinir sisteminin (periferik sinir sistemi, kas sinir kavşağı veya kas) hastalıkları ya da sekelleri öğrenciliğe engeldir. 3) a) Kafatası, omurga, spinal kanal ve medulla spinalisin, santral ve periferik sinir sisteminin her türlü cerrahi girişimleri öğrenciliğe engeldir. b) Kafatası, omurga ve spinal kanal içindeki her türlü yabancı cisim öğrenciliğe engeldir. 4) a) Boyun-göğüs ve beldeki disk dejenerasyonları, disk hernileri, kemiklerin-kasların-bağların ve destek dokuların, damarların ve sinirlerin patolojileri ile bütün bu patolojiler için yapılan her türlü cerrahi girişim öğrenciliğe engeldir. b) Omurganın ve spinal kanalın bütünlüğünü ve işlevselliğini bozan bütün patolojiler ile bu patolojiler için yapılan her türlü cerrahi girişim öğrenciliğe engeldir. Hükmüne, Ek-3-10-B maddesinde; Organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan; a) Santral sinir sisteminin (örtülerinin, vasküler yapılarının ve diğer dokularının) hastalıkları, travmaları, cerrahileri veya sekelleri.(…)” hükmüne, Ek-3-10-B-11 maddesinde; “Beden ve hareket fonksiyonlarını bozmayan, travmatik veya nontravmatik kafa içi kanamalar ve sekelleri” hükümlerine yer verilmiştir.
29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eklerinde yapılan değişiklikle EK-3-10-A maddesinde; “Sinir sistemi hastalıkları ve beyin ve sinir cerrahisi yönünden sağlam olacaktır.
Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu doktorları, hastalığın seyrini ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi gereği aday mevcut sağlık durumu ile değerlendirilir.” hükmüne, Ek-3-10-B-1 maddesinde; Organ ve sistem fonksiyonlarını bozmayan; a) Santral sinir sisteminin (örtülerinin, vasküler yapılarının ve diğer dokularının) hastalıkları, travmaları, cerrahileri veya sekelleri.(…)” hükmüne, Ek-3-10-B-11 maddesinde; “Beden ve hareket fonksiyonlarını bozmayan, travmatik veya nontravmatik kafa içi kanamalar ve sekelleri” hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının ilk olarak davalı idarece sevk edildiği, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; tanı hanesinde; “fokal beyin yaralanması (ensefalomalazi)” ibaresine yer verilmiş, karar hanesinde; ” Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’ne göre 10. madde B dilimi fıkra 11’e uyar. POMEM öğrencisi olamaz.” kararı verilmesi üzerine davalı idarece davacının ilişiği kesilmiştir.
İdare Mahkemesince, 25/12/2018 tarihli ara karar ile Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğine göre davacının POMEM öğrencisi olup olamayacağının belirlenmesi amacıyla hakem hastane olarak belirlenen Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilmesi üzerine ilgili hastanece düzenlenen … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; karar hanesinde; “16 yaşında iken trafik kazası geçirme öyküsü mevcut. Epilepsi tanısı yok. İlaç kullanım öyküsü yok. NM: Normal. Beyin bt:Sol periatelde ensefalomalozik hipodens alan mevcut. Nörolojik muayene normal, hastanın beyin tomogrofisinde; geçirmiş olduğu trafik kazasına bağlı olabileceği düşünülen sol pariatelde ensefalomalazik hipodens alan mevcuttur. Ancak hastanın organ ve sistem fonksiyonlarını etkilememiştir. Dolayısıyla 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’ne göre Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olur” tespitlerine yer verildiği görülmektedir.
Davacının idarece gönderildiği hastanece tanı hanesinde; fokal beyin yaralanması (ensefalomalazi) ibaresine yer verildiği, karar hanesinde; davacının durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’ne göre 10. madde B dilimi fıkra 11’e uyduğu ve Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olamayacağına karar verilmesine kaşın davacının Mahkemece sevk edildiği hakem hastanece düzenlenen raporda ise, karar hanesinde; “Sol periatelde ensefalomalozik hipodens alan mevcut.” ibaresine yer verildiği davacının durumunun Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrenciliğine engel olmadığı yönünde değerlendirme yapılmıştır.
Bu durumda davacının hakem hastaneye yeniden sevki yapılarak, yukarıda belirtilen raporlar arasındaki çelişkiler gidirilerek Polis Meslek Eğitim Merkezine başvuru yaptığı dönemde ki 04/08/2003 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği, dava konusu işlemin tesis edildiği dönemde yürürlükte olan 03/01/2018 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ve 29/09/2019 tarihinde Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eklerinde yapılan değişiklikler çerçevesinde durumunun değerlendirilerek yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.