Danıştay 7. Daire, Esas No: 2021/817, Karar No: 2021/5964

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Finansal Kiralama Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına 2016 yılında tescilli muhtelif tarih ve sayılı 4 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile … Halı İplik Tekstil Mobilya Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına düzenlenmiş … tarih ve … sayılı yatırım teşvik belgesi kapsamında ithalatı yapılan makine ve teçhizata ait katma değer ve damga vergileri ile gecikme faizinin, yatırım teşvik belgesinin iptal edildiğinden bahisle 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun’un 37. maddesine istinaden (1) ay içerisinde ödenmesi gerektiğine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, yatırım teşvik belgesinin iptal edilmesi üzerine vergilerin öncelikle davacı adına tahakkuk ettirilip tebliğ edilerek davacıya idari itiraz ve dava açma olanağı sağlanması gerekirken, bu imkan tanınmadan bir diğer ifadeyle tahakkuk işlemi yapılmaksızın, 6183 sayılı Kanun uyarınca vade belirleyici işlemin tesis edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, davaya konu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Finansal kiralama sözleşmesinin feshi ile muafiyetten yararlanma imkanı kalktığından tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 22/12/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yatırım yapacak müteşebbislere çeşitli imkanlar sağlanarak destekler verileceği düzenlenmiştir. Kararın amaç başlıklı 1. maddesinde; “Bu kararın amacı; kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına…” şeklinde belirlenmiş olup, verilen destek unsurlarına rağmen taahhütlerin yerine getirilememesi halinde destek unsurlarının geri alınacağına dair düzenleme işbu kararın 28. maddesinde; “(1) Bu karar ile uygulama mevzuatında belirlenen hükümlere aykırı davranan yatırımcıların teşvik belgeleri bu maddenin ikinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla iptal edilir.” şeklinde yer verilmiş, teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan desteklerin 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınacağı düzenlemesi ile tahsilatın kanun yolunu belirlemiştir.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin yayımlanan Tebliğ (No:2012/1) in 3. maddesinde teşvik belgesi tanımlanmıştır. Buna göre; “Teşvik belgesi yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan bir belge olup kararın amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenir.” hükmü ile yatırım teşvik belgesinin neleri ihtiva ettiği belirtilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Bu bağlamda yatırım teşvik belgesi üzerinde destek unsurlarının belirtildiği ve bu belgelerin kimlere hangi destek unsurları ile verildiği Resmi Gazete’de yayınlanarak ilan edilmekte aynı şekilde iptal edilen belgelerde Resmi Gazete’de yayınlanarak ilan edilmektedir.
Bakanlar Kurulu kararı ile yatırımların teşviki amaçlı sağlanan devlet desteklerinin taahhüdün yerine getirilemediği durumlarda geri alınmasına ilişkin usul yine bu karar ile müeyyide başlıklı 28. maddesinde düzenlenmiş olup, teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınacağı sarih olarak belirtilmiştir.
Keza, yatırım teşvik belgesinin iptali idari bir işlem olup, ancak bu işleme karşı iptal davası açılması halinde iptal sebebinin hukuka uygunluğunun denetimi yapılabilecektir. İptal davasının açılmaması halinde veya açılıp reddedilmesi halinde iptal işleminin yasaya uygunluğu gerçekleşmiş olacağından destek unsurlarının 6183 sayılı yasa gereği tahsilinin sağlanması destek sağlayan mevzuatın (BKK) gereği olmakla dosya kapsamında idari işlemin iptaline yönelik bir iddia da bulunmadığından 6183 sayılı yasa ile takibe başlanarak 37. madde düzenlemesi ile yapılan bildirim hukuka uygun olmakla mahkeme kararının bozulması gerektiği oyu ile daire kararına katılmıyorum.