Danıştay 7. Daire, Esas No: 2019/773, Karar No: 2022/1085
Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2019/773 E. , 2022/1085 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/773
Karar No : 2022/1085
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Tekstil Enerji Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tanzimli … tarih ve … sayılı dahilde işleme izin belgesi kapsamında 2009 yılında işlem gören 25 adet beyanname muhteviyatı eşyalara ilişkin rejim şartlarının ihlal edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi uyarınca eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı tutarında karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, Ekonomi Bakanlığının … tarih ve … sayılı yazısıyla tarih ve sayıları belirtilen beyannamelerin taahhüt hesabından çıkarıldığının bildirilmesi üzerine rejim şartlarının ihlal edildiği hususunun … tarih ve … sayılı soruşturma raporuyla davalı idarenin bilgisine girdiğinin anlaşılması karşısında, raporun düzenlendiği tarihten itibaren üç yıllık zamanaşımı süresi içinde tesis edilerek 30/03/2017 tarihinde tebliğ edilen işlemin 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şekli uyarınca gümrük vergilerinin iki katı tutarındaki kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı; beyannamenin tescil tarihinde henüz yürürlükte bulunmayan “eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı” tutarında para cezası uygulanmasında yasal isabet bulunmadığından işlemin gümrük vergilerinin iki katını aşan kısmında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle kısmen davanın reddine, kısmen de dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dosyanın incelenmesinden, Ekonomi Bakanlığınca 2011 yılında dahilde izin belgesi kapsamında ithal edilen eşyaya ilişkin teminatın iade edilerek taahhüt hesabının müeyyidesiz olarak kapatıldığı, dava konusu olaya ilişkin olarak hali hazırda açılmış bir ceza davasının bulunmadığının anlaşılması karşısında, teminatın iade edildiği tarihden sonra, muafiyet şartlarının ihlal edildiğinden bahisle ancak üç yıllık zamanaşımı süresi içerisinde tahakkuk yapılabileceği ve ceza kesilebileceği açık iken, üç yıllık zamanaşımı süresi içinde yükümlüsüne tebliğ edilmeyen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile kararın, işlemin gümrük vergilerinin iki katı tutarındaki kısmına isabet eden bölümü yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasından sonra dava konusu işlemin anılan kısmının iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dahilde işleme rejim şartlarının ihlal edildiğinden bahisle tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Rejim şartlarının ihlal edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında karara bağlanan para cezasının muafiyet şartlarının ihlal edildiği hususunun idarenin bilgisine girdiği tarihten itibaren üç yıllık zamanaşımı süresi içinde tebliğ edildiği anlaşılmakla birlikte, anılan beyannamelerin tescil tarihinde yürürlükte olmayan hükmün daha ağır ceza öngören şeklinin uygulanmasının Anayasada teminat altına alınan kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği yönündeki ilkeye aykırılık oluşturduğundan, dava konusu işlemin bu nedenle iptali gerektiğinden temyize konu kararda sonucu itibariyle isabetsizlik görülmediğinden temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dahilde işleme izin belgesi kapsamında, geçici olarak ithal edilen eşyaya ilişkin olarak, taahhüt hesabının kapatılıp teminatların iade edilmesinin ardından, davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı soruşturma raporunda, dahilde işleme rejimi şartlarının ihlal edildiği yönünde yapılan tespitler üzerine, 2009 yılında tescilli 25 adet beyanname muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında karara bağlanan para cezasının 30/03/2017 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, anılan işleme vaki itirazın reddine dair işlemin iptalini teminen iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 38. maddesinin birinci fıkrasında, kimsenin işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılmasının olanaklı olmadığı, kimseye suçun işlendiği zamanın kanununda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği öngörülmüş; aynı maddenin üçüncü fıkrasında da cezanın yasayla konulacağı açıklanmıştır.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, 108 ilâ 127. maddelerde düzenlenen dahilde işleme rejimi ile 128 ilâ 134. maddelerde düzenlenen geçici ithalat rejimine ilişkin hükümlerin ihlali halinde, eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin tahsil edileceği, ayrıca bu vergilerin iki katı para cezası alınacağı öngörülmüş; aynı maddenin 28/03/2013 tarih ve 6455 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle değişik 11/04/2013 tarihinde yürürlüğe giren şeklinde ise; gümrüklenmiş değerin iki katı para cezası verileceği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından, dahilde işleme izin belgesi kapsamında gerçekleştirilen ithalatta rejim hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238. maddesi uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında para cezası kararının alındığı anlaşılmıştır.
Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalatlarda, gümrük yükümlülüğü rejim şartlarının ihlali halinde doğmakta olup, söz konusu ihlalin, taahhüt hesabının kapatılarak teminatların iade edilmesinden sonra tespiti durumunda, vergilerin de bu tarihten itibaren üç yıl içinde ilgilisine tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, dahilde işleme rejimi şartlarının ihlal edildiği hususunun, … tarih ve … sayılı soruşturma raporuyla gümrük idaresinin bilgisine girdiği dikkate alındığında, bu tarih itibarıyla olayda üç yıllık zamanaşımı süresi içinde dava konusu işlemin tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Buna karşın, 4458 sayılı Kanun’un 238. maddesinin 6455 sayılı Kanun’la değişik şekli uyarınca gümrüklenmiş değerin iki katı tutarında karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine karar verilmiş ise de; bahsi geçen hükmün değişik halinin 11/04/2013 tarih ve 28615 sayılı Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe girmesi, cezalandırmaya konu fiile ilişkin beyannamelerin tescil tarihlerine göre öngörülen cezanın ise, gümrük vergilerinin iki katı tutarında olduğunun görülmesi, belirtilen hükmün daha ağır ceza öngören şeklinin uygulanmasının Anayasa’nın yukarıda yer verilen 38. maddesinde ifade edilen, kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemeyeceği yönündeki ilkeye aykırılık oluşturması karşısında, dava konusu işlemin bu nedenle iptali gerektiğinden temyize konu kararda sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1…. Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 18/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
