Danıştay 7. Daire, Esas No: 2018/684, Karar No: 2022/842

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı (… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Kimya Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların, bu listeye dahil olmayan malların imalinde kullanıldığı ileri sürülerek, 2013 ilâ 2015 yıllarının muhtelif dönemlerine ilişkin ödenen özel tüketim vergilerinin, 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca vergi borçlarına mahsuben iadesi talebinin, üretilen malların akaryakıta karıştırılabilecek nitelikte olduğundan bahisle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 9. maddesinde, özel tüketim vergisine tabi malların, yer aldığı listedeki başka bir malın imalinde kullanılması halinde ödenen verginin, Maliye Bakanlığınca belirlenen esaslara göre ödenecek vergiden indirileceği; 10. maddesinde, özel tüketim vergisine ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanun’a hüküm eklenmek veya bu Kanun’da değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceğinin hüküm altına alındığı, aynı Kanun’un 12. maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye istinaden 09/10/2012 tarih ve 28436 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerine dayanılarak yayımlanan 25 seri no’lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği’nin (1.3.) bölümünde, Petrol Piyasası Kanunu’nun 2. maddesinde yer alan madeni yağ tanımına giren mallar ile bu mallar kapsamında kullanılan diğer malların imal edilmesi halinde iade talep edilemeyeceğinin belirtildiği; olayda, 4760 sayılı Kanun’da vergiye tabi malların, yer aldığı listedeki başka bir malın imalinde kullanılması halinde ödenen verginin, ödenecek vergiden indirileceği hususunun açıkça belirtildiği, yasayla tanınan bir hakkın, yasa hükmünde öngörülmediği halde, Genel Tebliğ ile kapsamının daraltılamayacağı, bu durumun normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil edeceği, davacı şirketin iade mahsup talebinin, Genel Tebliğ’de belirtilen hususlara uygun olmadığından bahisle reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ: Davalı idarece malın, akaryakıta karıştırılabilen veya akaryakıt olarak kullanılabilen mallar arasında bulunduğuna ilişkin somut ve geçerli bir tespit yapılmaksızın, sadece, 5015 sayılı Kanun’un 2. maddesinde yer alan madeni yağ tanımından hareketle iade isteminin reddedildiğinin anlaşılması karşısında, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar vergi dava dairesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malların, bu listeye dahil olmayan malların imalinde kullanıldığı ileri sürülerek, 2013 ilâ 2015 yıllarının muhtelif dönemlerine ilişkin ödenen özel tüketim vergilerinin, 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca vergi borçlarına mahsuben iadesi talebinin, üretilen malların akaryakıta karıştırılabilecek nitelikte olduğundan bahisle reddine ilişkin işlemi iptal eden mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair vergi dava dairesi kararı temyiz edilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT :
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 8. maddesinin 1. fıkrasında, Kanun’a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların; (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılmak üzere mükellefler tarafından tesliminde tarh ve tahakkuk ettirilen özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek kısmının, teminat alınmak suretiyle tecil olunacağı, söz konusu malların tecil tarihini takip eden aybaşından itibaren oniki ay içinde (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde kullanılması halinde tecil olunan verginin terkin edileceği, bu hükümlere uyulmaması halinde, bu malların tecil-terkin işlemi dışındaki amaçlarla tesliminde tarh edilmesi gereken vergi tutarından, daha önce tahsil edilen verginin mahsubundan sonra kalan tutarın, vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51. maddesinde belirlenen gecikme zammı ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği, ancak, tecil edilen verginin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen mücbir sebepler dolayısıyla terkin edilememesi halinde bu verginin, tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği hükmü yer almıştır.
Aynı Kanun’un 12. maddesi ile Bakanlar Kuruluna verilen yetkiye istinaden 09/10/2012 tarihli ve 28436 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 08/10/2012 tarihli ve 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 1. maddesinde, 4760 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, (I) sayılı listeye dahil olmayan malların imalinde imalatçılar tarafından kullanılması halinde, imalatta kullanılan mallar için bahse konu maddede GTİP numaraları itibariyle karşılarında gösterilen oran ile daha önce uygulanan vergi tutarının çarpılması suretiyle hesaplanan vergi tutarlarının uygulanacağı, buna göre söz konusu mallara daha önce uygulanan vergi tutarları ile bu mallar için belirtilen oranlara göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki farkın iade edilebileceği, 2. fıkrasında ise, 04/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 2. maddesinde yer alan madeni yağ tanımına giren mallar ile bu kapsamda kullanılan diğer malların imal edilmesi halinde, bu kapsamdaki imalatlar için bu hükmün uygulanmayacağı belirtilmiştir.
213 sayılı Kanun’un 3. maddesinin (B) fıkrasında, vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; gerçek mahiyetin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği; şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesinin, ispatlama vasıtası olarak kullanılamayacağı; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde, ispat külfetinin bunu iddia edene ait olduğu; 134. maddesinde ise, vergi incelenmesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden; iade işleminin gerçekleştirilebilmesi için, özel tüketim vergisi ödenerek teslim alınan 4760 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki malların, (I) sayılı listenin dışında bulunan ve Kanun’da aranılan nitelikte ve sürede yapılan üretim neticesinde ortaya çıkan mamulde kullanılmaları ve aynı zamanda liste dışında üretilen mamulün 5015 sayılı Kanun’da yer alan madeni yağ tanımına giren mallar ile bu kapsamda kullanılan diğer mallardan olmaması gerektiği, ilgilinin iade talebi üzerine vergi dairesince yapılacak incelemede bahsi geçen hususların araştırılarak talebin değerlendirilmesinin icap ettiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının üretmiş olduğu 3405.40.00.00.00 pozisyonundaki malın üretiminde kullanılan 4760 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki mallar için ödenen özel tüketim vergilerinin, 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca vergi borçlarına mahsuben iadesi istemiyle yapılan başvuru üzerine; davalı idarece, başka bir mükellef tarafından aynı GTİP’teki malın üretimi sonucu yapılan iade başvurusunun, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca, imal edilen ürünün akaryakıta karıştırılabilen mallar arasında bulunduğu tespit edildiği ileri sürülerek reddine ilişkin … tarih ve … sayılı yazısı belirtilerek ödenen özel tüketim vergilerinin mahsuben iadesinin mümkün olmadığının bildirilmesi suretiyle dava konusu işlem tesis edilmiş ise de; davalı idarece malın, akaryakıta karıştırılabilen veya akaryakıt olarak kullanılabilen mallar arasında bulunduğuna ilişkin somut ve geçerli bir tespit yapılmaksızın, sadece, 5015 sayılı Kanun’un 2. maddesinde yer alan madeni yağ tanımından hareketle iade isteminin reddedildiğinin anlaşılması karşısında, yukarıda yer alan gerekçeyle dava konusu işlemi iptal eden mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair vergi dava dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.