Danıştay 6. Daire, Esas No: 2022/494, Karar No: 2022/1156

DAVACI : …
DAVALILAR : 1- … Bakanlığı/…
2- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
3- … Belediye Başkanlığı/…

DAVANIN ÖZETİ : 22/02/2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin ve 25/03/2021 tarih ve 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin tümünün iptaline, bu istemin yerinde görülmemesi halinde 22/02/2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin 12. ve 13. maddelerinin tümünün, 25/03/2021 tarih ve 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. ve 9. maddelerinin tümünün, Mudanya Belediye Başkanlığı tarafından otopark ücreti adı altında davacıdan 593.000-TL istenilmesine ilişkin işlemin iptaline, anılan işlemlerin yürütülmesinin durdurulmasına, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mudanya Belediye Başkanlığına otopark bedeli olarak ödenen 148.409-TL’nin iadesine karar verilmesi istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimi … ‘ın raporu ile dosyadaki belgeler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde, idari dava türleri; iptal, tam yargı ve kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak sayılmış olup anılan Kanun maddeleri uyarınca idari yargıda tespit davası açılması olanağı bulunmamaktadır.
Aynı Kanunun 3. maddesinde; idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı; dilekçelerde; tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin gösterileceği; ayrıca dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı, hususları düzenlenmiştir.
Anılan Kanunun 3. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde, dava dilekçelerinde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği; 14. maddesinin 3. fıkrasının (g) bendinde, dilekçelerin 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği; 15. maddenin 1. fıkrasının (d) bendinde, dilekçelerde 14 üncü maddenin 3/g bendine aykırılık görülmesi halinde otuz gün içinde 3 ve 5 inci maddelere uygun şekilde düzenlemek veya noksanları tamamlamak üzere dilekçenin reddine karar verileceği; 5 inci fıkrasında; 1. fıkrasının (d) bendine göre dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hükme bağlanmıştır.
Yargılama usulü ilkeleri uyarınca, idari yargı merciilerinin taleple bağlı olarak hukuka uygunluk denetimi yapmaları nedeniyle ilgililerce dava dilekçelerinde davanın konusunun hiç bir tereddüde mahal bırakmaksızın açık ve net olarak ortaya konulması gerekmektedir.
Davacı, maliki olduğu taşınmazda yapı ruhsatı almak üzere Mudanya Belediye Başkanlığına başvurduğunu, idare tarafından, bina altına yapılacak olan otoparkın girişinin otopark yönetmeliği hükümleri uyarınca ana caddeden olamayacağı, bu nedenle girişin yan yoldan yapılması gerektiği, ancak yan yoldan otoparka giriş verilebilmesi için de yol genişliğinin en az 6 metre olması gerektiği, oysa ki taşınmazın yan yolunun da 5 metre olduğu, bu nedenle davacı taşınmazında otopark ihtiyacının bina altından karşılanmasının mümkün olmadığının ve davacının yapı ruhsatı alabilmesi için otopark bedeli olarak … TL’nin %25’inin peşin, kalanının taksitle ödenmesi gerektiğinin bildirildiği, bunun üzerine otopark bedelinin %25’lik ilk kısmı peşinen ödediğini, kalan kısmın ise senede bağlanmak suretiyle taksitlendirildiğini ileri sürerek 22/02/2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin ve 25/03/2021 tarih ve 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin tümünün iptaline, bu istemin yerinde görülmemesi halinde 22/02/2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin 12. ve 13. maddelerinin tümünün, 25/03/2021 tarih ve 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. ve 9. maddelerinin tümünün, Mudanya Belediye Başkanlığı tarafından otopark ücreti adı altında davacıdan 593.000-TL istenilmesine ilişkin işlemin iptaline, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mudanya Belediye Başkanlığına otopark bedeli olarak ödenen … -TL’nin iadesine karar verilmesi istemiyle görülmekte olan davayı açmıştır.
Dava dilekçesinde; dava konusu Otopark Yönetmeliği ve yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmeliğin Anayasaya aykırı olduğu, ilgili yönetmelik hükümleri uyarınca vatandaşlardan alınan otopark ücretlerinin otopark inşası için kullanılmadığı, bu düzenlemeler siyasi amaçlara yönelik finansman olarak kullanıldığından hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu, Belediye Kanunu uyarınca belediyelerin otopark yapma görev ve yetkisinin olmadığı halde otopark ücreti almalarının hukuki bir yanı bulunmadığı, mahalli müşterek ihtiyaçlardan olan otoparkların, yapı ruhsat aşamasında alınan otopark ücretiyle karşılanmasının uygun olmadığı, Anayasada mahalli müşterek ihtiyaçların öncelikler gözetilerek mali kaynakların yeterliliği ölçüsünde yerine getirileceği düzenlendiği halde otopark ücretinin tamamının vatandaştan alınmasını öngören dava konusu yönetmeliklerin Anayasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Yönetmelik gibi düzenleyici işlemlerin iptalinin istenebilmesi için yürürlük tarihinden itibaren yahut bu yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin bireysel işlemlerin şahıslara tebliğinden sonraki altmış gün içinde idari yargı merciinde dava açılması gerekmektedir.
Dava dilekçesinde, davacıdan otopark ücreti tahsil edilmesine yönelik olarak tesis edilen idari işlemin ve bu işlemin dayanağı olan Yönetmelik hükmünün açıkça belirtilmesi gerekirken bu yapılmadan Yönetmeliğin tümünün iptali istemiyle dava açıldığı, bu talebin yerinde görülmemesi halinde 22/02/2018 tarih ve 30340 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinin 12. ve 13. maddelerinin tümünün, 25/03/2021 tarih ve 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. ve 9. maddelerinin tümünün iptaline, Mudanya Belediye Başkanlığı tarafından otopark ücreti adı altında davacıdan … -TL istenilmesine ilişkin işlemin iptaline, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Mudanya Belediye Başkanlığına otopark bedeli olarak ödenen … -TL’nin iadesine karar verilmesinin talep edildiği görülmektedir.
Dilekçe içeriğinde dava konusu edilen düzenleyici işlemin tamamının iptaline yönelik hukuka aykırılık iddiasının yeterli ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta olacak şekilde belirtilmediği görüldüğünden ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda terditli dava açılmasına imkan veren bir hüküm bulunmadığından, bu haliyle dava dilekçesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 3. maddesine uygun bulunmamaktadır.
Dava dilekçesinin yenilenmesi halinde;
– Davacı tarafından otopark ücreti tahsiline ilişkin idari işlemin ve bu işlemin tebliğine ilişkin bilgi ve belgenin,
– Davacı tarafından ödendiği belirtilen … -TL’lik ücrete ilişkin makbuzun okunaklı bir örneğinin dava dilekçesine eklenmesi,
– Uygulama işlemi üzerine iptali istenilen dayanak Yönetmelik madde veya maddelerinin tereddüte mahal vermeyecek şekilde belirtilmesi,
– Terditli isteme yer verilmeksizin iptali istenilen hükümlerin tamamının mı, yoksa belirli kısımlarının mı dava konusu edildiğinin ve her birinin hangi yönlerden hukuka aykırı olduğunun açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanunun 3. maddesi hükmüne uygun bulunmayan dava dilekçesinin, aynı Kanunun 3622 sayılı Kanun ile değişik 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca bu kararın bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde belirtilen eksiklikler giderilerek yeniden dava açılmak üzere reddine, 15. maddenin beşinci fıkrası gereğince yeniden verilen dilekçede aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceğinin davacıya duyurulmasına, dilekçe örneği ve eklerinin davacıya iadesine, yenileme dilekçesi verilmesi halinde davacıdan ayrıca harç alınmamasına, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına 08/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.