Danıştay 6. Daire, Esas No: 2020/1185, Karar No: 2022/285
Danıştay 6. Daire Başkanlığı 2020/1185 E. , 2022/285 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/1185
Karar No : 2022/285
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Genel Müdürlüğüne İzafeten … Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesinin 26/03/2019 tarih ve E:2014/10215, K:2019/1723 sayılı bozma kararına uyularak … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Düzce Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Düzce Kenti Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planı ile 1/5000 ölçekli Düzce Kenti Revizyon ve İlave Nazım İmar Planının Düzce İli, Merkez, … Mahallesi, …, … ve … parsel sayılı taşınmazlara yönelik kısmının ve bu planlara yapılan itirazın reddine dair … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mezkur taşınmazların dava konusu imar planlarının onama sınırı dışında kaldığı, plan onama sınırı dışındaki alanlarla planın bütünleştirilmesi amacıyla anılan taşınmazların imar planları üzerinde gelişme konut alanı olarak gösterildiği, 2000 yılında mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanan imar planlarında belirlenen konut alanı kullanım türünün aynen korunduğu herhangi bir fonksiyon değişikliğinin olmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2709 sayılı T.C. Anayasasının “Ormanların korunması ve geliştirilmesi” başlıklı 169.maddesinde, “Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz. Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir.
Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz. Devlet ormanları kanuna göre, Devletçe yönetilir ve işletilir. Bu ormanlar zamanaşımı ile mülk edinilemez ve kamu yararı dışında irtifak hakkına konu olamaz.
Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez. Ormanların tahrip edilmesine yol açan siyasi propaganda yapılamaz; münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamaz. Ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel af kapsamına alınamaz.
Orman olarak muhafazasında bilim ve fen bakımından hiçbir yarar görülmeyen, aksine tarım alanlarına dönüştürülmesinde kesin yarar olduğu tespit edilen yerler ile 31/12/1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş olan tarla, bağ, meyvelik, zeytinlik gibi çeşitli tarım alanlarında veya hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler, şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerler dışında, orman sınırlarında daraltma yapılamaz.” hükmüne yer verilmiştir.
6831 sayılı Orman Kanununun 17.maddesinde, “Devlet ormanları içinde bu ormanların korunması, istihsal ve imarı ile alakalı olarak yapılacak her nevi bina ve tesisler müstesna olmak üzere; otlatma planı yapılan alanlarda yıllık otlatma süresi dâhilinde hayvanların planlı otlatılmasını sağlayan, gecelemesini emniyet altına alan ve dağılmalarını engelleyen geçici çevirmeler şeklinde düzenlemeler dışında, her çeşit bina, ağıl ve hayvanların barınmasına mahsus yerler yapılması, tarla açılması, işlenmesi, ekilmesi ve orman içinde yerleşilmesi yasaktır. (…)” hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, Düzce İli, Merkez, … Mahallesi, …, … ve … parsel sayılı 2/B vasıflı taşınmazların 2000 yılında mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylanan 1/1000 ölçekli Düzce Kazukoğlu Köyü Kuzeyi Kamu Kuruluşları Lojman ve Sosyal Tesisleri Alanları Uygulama İmar Planında kısmen konut (E:1,00; 3 kat), kısmen park, kısmen yol alanı olarak belirlendiği, söz konusu imar planından sonra Düzce Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Düzce Kenti Revizyon ve İlave Uygulama İmar Planı ile 1/5000 ölçekli Düzce Kenti Revizyon ve İlave Nazım İmar Planında da taşınmazlar özelinde fonksiyon değişikliği yapılmadığı, ancak 2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planıyla 2000 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında taşınmazların doğu ve batı yönündeki 5 metre olan çekme mesafesinin 10 metreye çıkartıldığı, konut alanında 3 kat olan yüksekliğin Hmax:10,00 metre olarak değiştirildiği, önlemli alan (ÖA-1) taraması getirildiği, anılan taşınmazların batı yönünde bitişiğinde bulunan … parsel sayılı taşınmazın idari tesis alanı ve kültürel tesis alanı olan işlevinin resmi kurum alanı ve sağlık tesis alanı, … parsel sayılı taşınmazın çocuk bahçesi alanı olan fonksiyonunun kültürel tesis alanı, … parsel sayılı taşınmazın sosyal tesis alanı olan kullanım kararının kültürel tesis alanı olarak değiştirildiği, … sayılı parselin doğusunda bulunan alanın 2000 onay tarihli planda onama sınırı dışında kaldığı, 2013 onay tarihli imar planlarında plan onama sınırı dışında kalmasına rağmen orman alanı kullanım kararının pafta üzerine işaretlenip yazıldığı, ayrıca … sayılı parsel ile … sayılı parselin batısından geçen 15 metre genişliğindeki yolun en kesitinin 10 metreye düşürüldüğü görülmektedir.
Ayrıca 2000 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının orijinal boyutta …sayılı paftasının 2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında dava dosyasında bulunmadığı, dosyaya davalı idarece sunulan plan paftasının 2013 onay tarihli uygulama imar planının A-4 boyutunda 1/2000 ölçeğinde … sayılı paftası olduğu, bu plan paftasında da davaya konu taşınmazların plan onama sınırı dışında kaldığı davalı idarece ileri sürülmekle birlikte 2013 onaylı plan paftasında gelişme konut alanı, park ve yol olan kullanım kararının yükseklik ölçüsü ve çekme mesafeleri değiştirilmiş haliyle taşınmazlar üzerinde gösterildiği ve söz konusu paftada iki adet plan onama sınırı çizgisi bulunduğundan taşınmazların 2013 onaylı planın onama sınırları içerisinde kalıp kalmadığının anlaşılamadığı,(Mezkur taşınmazlar plan onama sınırının bir tanesinde plan kapsamında kalırken, diğerinde plan kapsamı dışında kalmaktadır.) Düzce Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planlarının 19.02.2013 – 21.02.2013 tarihleri arasında askıya çıkarılması üzerine davacı idare tarafından askı süresi içerisinde …, … ve … parsel sayılı taşınmazların kendilerince ağaçlandırıldığı ve orman olarak tahsisi isteneceğinden bahisle fonksiyonlarının orman alanı olarak belirlenmesi talebiyle 21.03.2013 tarihinde davalı idareye itiraz edildiği, bu itirazın, mezkur taşınmazların 2000 onay tarihli uygulama imar planında gelişme konut alanı olarak belirlendiği ve henüz orman alanı olarak tescil görmediği gerekçesiyle Düzce Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla reddedilmesi üzerine bu ret işleminin ve dayanağı 2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama ile 1/5000 ölçekli nazım imar planlarının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yargılamanın devamı sırasında davacı tarafından 2003 yılında ağaçlandırılan …,… ve … parsel sayılı taşınmazların 07.11.2013 tarihinde Milli Emlak Müdürlüğünden tahsisi talebinin Milli Emlak Müdürlüğünün 20.07.2017 tarihli yazısıyla reddi üzerine mezkur taşınmazların hazine adına olan tapu kaydının iptali ve orman vasfıyla hazine adına tescili istemiyle … Asliye Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında açılan davada, … tarih ve K:… sayılı kararla davanın kabulüne karar verildiği, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddine karar verilmiş bu kararın da temyiz edilmeksizin 05.03.2019 tarihinde kesinleştiği görüldüğünden anılan taşınmazların orman vasfı niteliğinde olduğunda kuşku bulunmamaktadır.
Öte yandan, internet üzerinden yapılan Düzce Belediye Başkanlığı imar durum sorgusundan, 01.09.2021 sayılı 3402 sayılı Kanunun 22/A maddesi uyarınca kadastronun yenilenmesi sonucunda … pafta, …ada, …,… ve … sayılı parseller olarak tescil gören dava konusu taşınmazların imar planında orman alanı olarak belirlendiği görülmüştür.
İdare Mahkemesince, öncelikle dava konusu taşınmazlar ölçeğinde çekme mesafeleri ve yükseklik ölçülerinde yapılan değişikliklerin 2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planlarıyla yapılıp yapılmadığı hususunun şüpheye yer bırakmaksızın tespiti için 2013 onaylı (tek adet) plan onama sınırının üzerine işlendiği orijinal boyutta 1/1000 ve 1/5000 ölçekli plan paftalarının ve lejantlarının davalı idareden getirtilerek bu durumun netleştirilmesi, akabinde de taşınmazlarda yapılan değişikliklerin davalı idarenin hangi işlemiyle ne zaman yapıldığının da belirlenmesi, şayet dava konusu imar planlarıyla bu değişiklikler yapılmışsa taşınmazların fiili durumu ve orman vasfının yargı kararı uyarınca kesinleştiği de göz önünde bulundurulması suretiyle yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, dava dosyasında bulunan yetersiz bilgi ve belgeler esas alınarak eksik incelemeye dayalı olarak davanın reddi yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 12/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.