Danıştay 3. Daire, Esas No: 2019/1175, Karar No: 2022/725
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2019/1175 E. , 2022/725 K.
“İçtihat Metni”
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1175
Karar No : 2022/725
TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVALI):…Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ: Av. …
2-(DAVACI): …
İSTEMİN KONUSU : …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin İstanbul Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, Çevik Profil Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden alınamayan 2008 ila 2012 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen 01/04/2016 tarih ve …ila …takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu …ila …takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının asıl borçlu şirketten usulüne uygun şekilde takip edilmesine rağmen şirketin mal varlığından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması nedeniyle kanuni temsilci sıfatıyla davacıdan aranılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, …ila …takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacakları için asıl borçlu şirkete düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğinin usulüne uygun olmaması, …takip numaralı ödeme emri içeriği kamu alacakları için ise asıl borçlu şirkete ödeme emri düzenlendiğine ilişkin dosyaya belge sunulmaması nedeniyle şirket nezdinde usulüne uygun bir şekilde kesinleştirilmeyen söz konusu kamu alacaklarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle …ila …takip numaralı ödeme emirleri yönünden dava reddedilmiş, …ila …takip numaralı ödeme emirleri ise iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, …Profil Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin vadesinde ödenmeyen vergi borçları nedeniyle bu şirkete düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğinin usulüne uygun olduğu, söz konusu ödeme emirlerine karşı herhangi bir ödeme yapılmadığı ve dava açılmadığı, bu nedenle kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacıya ödeme emri düzenlenmesinin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, ödeme emirleri içeriği kamu alacağının zaman aşımına uğradığı ve ilgili olduğu dönemlerde kanuni temsilci olmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kabulü, davalı temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava konusu 23 takip numaralı ödeme emrinin 7, 57 ve 58. sıralarındaki kamu alacaklarının tahsili amacıyla asıl borçlu şirkete ödeme emri düzenlenmediği, …ve …takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacakları için asıl borçlu şirkete düzenlenen ve ilanen tebliğ edilen ödeme emirlerinin tebliğine yönelik adreste bulunamadığına dair düzenlenen tutanağın dosyaya sunulmadığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevlerini yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un 93. maddesinde, takakkuk fişinden gayri, vergilendirmeyle ilgili olup hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazıların adresleri bilinen gerçek ve tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edileceği, 94. maddesinde, tebliğin mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere, tüzel kişilere yapılacak tebliğin, bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmıyan teşekküllerde ise bunları idare edenlere veya temsilcilere yapılacağı, tüzel kişilerin mütaaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılmasının kafi olduğu, tebliğin, kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde memur ya da müsdahdemlerinden birine yapılacağı, 102. maddesinde, tebliğ olunacak evrakı muhtevi zarfın posta idaresince muhatabına verileceği ve keyfiyetin muhatap ile posta memuru tarafından taahhüt ilmühaberine tarih ve imza konulmak suretiyle tespit olunacağı, muhatabın zarf üzerinde yazılı adresini değiştirmesinden dolayı bulunamamış olması halinde posta memurunun durumu zarf üzerine yazacağı ve mektubun posta idaresince derhal tebliği yaptıran daireye geri gönderileceği, bu işlemlerin komşulardan bir kişi veya muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinden biri veyahut bir zabıta memuru huzurunda icra ve keyfiyetin taahhüt ilmühaberine yazılarak tarih ve imza vaz’edilmek ve hazır bulunanlara da imzalatılmak suretiyle tespit olunacağı, 103. maddesinde muhatabın adresi hiç bilinmezse, bilinen adresi yanlış veya değişmiş olur ve bu yüzden gönderilmiş olan mektup geri gelirse, başkaca sebeplerden dolayı posta ile tebliğ yapılmasına imkan bulunmazsa tebliğin ilanen yapılacağı, 104. maddesinde ilanın ne şekilde yapılacağı kurala bağlanmış olup 101. maddesinde ise bilinen adresler sayılmak suretiyle gösterilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemlerine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; …ve …takip numaralı ödeme emirleri ile … takip numaralı ödeme emrinin, 7, 57 ve 58. sırasındakiler haricindeki kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Kuralına yukarıda yer verilen 213 sayılı Kanun’un 10. maddesi uyarınca kanuni temsilcinin, temsilcisi olduğu tüzel kişinin vergi borcundan sorumlu tutulabilmesi için öncelikle tüzel kişi hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile belirlenen takip ve cebren tahsil yollarının tüketilmesi ve kamu alacağının tüzel kişinin mal varlığından tahsil olanağının bulunmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.
Dava konusu …takip numaralı ödeme emrinin 7, 57 ve 58. sıralarındaki kamu alacaklarının tahsili amacıyla asıl borçlu şirkete ödeme emri düzenlendiği yönünde dosyaya belge sunulmadığı dikkate alındığında, davacının kanuni temsilci sıfatıyla takibi için gereken şartların oluştuğundan bahsedilemeyeceğinden …takip numaralı ödeme emirlerinin belirtilen kamu alacaklarına ilişkin kısımları yönünden Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle verilen davanın reddi yolundaki hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
…ve …takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacakları için asıl borçlu şirkete düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğine yönelik olarak muhatabın adreste bulunamadığına ilişkin 213 sayılı Kanun’un 102. maddesinde belirtilen kişilerce imzalanmış tebliğ alındısının bulunmadığının anlaşılması nedeniyle ilanen tebligat şartlarının oluştuğundan ve kamu alacağının kesinleştiğinden söz edilemeyeceğinden Vergi Mahkemesi kararının, söz konusu ödeme emirlerinin yazılı gerekçeyle iptaline ilişkin hüküm fıkrasına davalı idare tarafından yöneltilen istinaf başvurusunun reddi yolundaki hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; …takip numaralı ödeme emrinin 7, 57 ve 58. sıralarındaki kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
4. Kararın; …ve 24 takip numaralı ödeme emirleri ile …takip numaralı ödeme emrinin, 7, 57 ve 58. sırasındakiler haricindeki kamu alacaklarına ilişkin kısmına dair hüküm fıkrasının ONANMASINA
5. Davalı idare temyiz isteminin kısmen reddine,
6. Kararın; …takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
7. Kararın; …ve …takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
8. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca …TL maktu harç alınmasına, 28/02/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.